ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΑΙ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΗΡΥΚΟΥ (ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ) ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ Γ.Ο.Χ. ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ καί ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ Ο
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΜΑΤΘΑΙΟΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ
ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΑΙΡΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΝΕΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΙΣΜΟΥ- ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ (῾Ομιλία ἐκφωνηθεῖσα τήν 14-5-1996 εἰς τό ᾿Εκκλησιαστικόν Πνευματικόν Κέντρον ἐπί τῇ συμπληρώσει 46 ἐτῶν ἀπό τῆς ὁσίας κοιμήσεως τοῦ ἀοιδίμου ᾿Αρχιεπισκόπου Ματθαίου) Ο
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ
ΕΤΟΥΣ 1997
Εἰς
τήν σειράν τῶν
"Ἱεραποστολικῶν 'Εκδόεσων" τῆς ῾Ιερᾶς Μητροπόλεως Μεσογαίας καί
Λαυρεωτικῆς δημοσιεύομεν ὁμιλίαν ἐκφωνηθεῖσαν πρό ἔτους ὑπό τοῦ Σεβ.
Μητροπολίτου Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς κ. Κηρύκου εἰς τό
᾿Εκκλησιαστικόν Πνευματικόν Κέντρον ἐν Περιστερίῳ, κατά τήν ἑορταστικήν
ἐκδήλωσιν ἐπί τῇ συμπληρώσει 46 ἐτῶν ἀπό τῆς εἰς Κύριον ἐκδημίας τοῦ
ὁμολογητοῦ ῾Ιεράρχου Ματθαίου καί τῆς ᾿Ορθοδοξίας προμάχου. Τό θέμα τῆς
ὁμιλίας ἦτο: "῾Η προσφορά τοῦ ἀοιδίμου ᾿Αρχιεπισκόπου Ματθαίου εἰς τόν
ἀγῶνα κατά τῆς συγχρόνου αἱρέσεως τοῦ Νεοημερολογιτισμοῦ
Οἰκουμενισμοῦ". Εἶναι ἕνα θέμα τό ὁποῖον εἶχε καί ἔχει πάντοτε
ἐπικαιρότητα, δεδομένου, ὅτι, ὡς καί ἄλλοτε ἐτονίσθη, ὅσον παρέρχεται ὁ
καιρός τοσοῦτον διαλάμπει ἡ προσωπικότης τοῦ ἀοιδίμου ῾Ιεράρχου
Ματθαίου καί διαφαίνεται ἐντονώτερον ἡ μεγάλη σημασία τῆς προσφορᾶς του
εἰς τόν ἀντιαιρετικόν ἀγῶνα καί εἰς τήν χειμαζομένην τοῦ Χριστοῦ
᾿Εκκλησίαν γενικώτερον.
῾Η
῾Ιερά Μητρόπολις
Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς θεωρεῖ ἱερόν χρέος νά συμβάλῃ, μέ ἀναλόγους
ἐκδόσεις, εἰς τήν προβολήν εἰς τόν σύγχρονον κόσμον τῆς μεγάλης
προσωπικότητος καί τῆς ὁμολογίας καί διδασκαλίας τοῦ κλεινοῦ ῾Ιεράρχου
Ματθαίου, διότι πιστεύει ὅτι τοῦτο θά εἶναι μία μεγάλη προσφορά εἰς τήν
χειμαζομένην καί σήμερον ᾿Εκκλησίαν καί θά συμβάλῃ ἔτι πλέον εἰς τόν
ἀντιαιρετικόν Της ἀγῶνα καί εἰς τήν οἰκοδομήν τῶν πιστῶν. ῎Ηδη, ἐν ἔτει
1995, ἀπό τήν σειράν τῶν ἐκδόσεων τοῦ ῾Ιεροῦ ῾Ησυχαστηρίου τῆς ῾Αγίας
Αἰκατερίνης, εἶχεν ἐκδοθῇ τό ἀξιόλογον βιβλίον τοῦ μακαρίας μνήμης
῾Αρχιεπισκόπου Ματθαίου "ΚΗΠΟΣ ΧΑΡΙΤΩΝ", θά συνεχισθῇ δέ αὐτή ἡ
προσπάθεια καί μέ ἄλλες σημαντικές ἐκδόσεις.
᾿Εκ τῆς ῾Ιερᾶς Μητροπόλεως
Μεσογαίας καί ΛαυρεωτικῆςΗ
ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΥ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΑΙΡΕΣΕΩΣ ΤΟΥ
ΝΕΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΙΣΜΟΥ-ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ
Μακαριώτατε Σεβασμιώτατοι ᾿Αρχιερεῖς Τιμιώτατοι ῾Ιερεῖς καί Διάκονοι ᾿Αγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί Μέ
τήν σημερινή ἐκδήλωσι τιμᾶμε
μία ἀσκητική μορφή πού εἶναι συνδεδεμένη ἀρρήκτως μέ τόν ἁγιορειτικό
μοναχισμό καί παράλληλα ἕναν ῾Ιεράρχη πού τό ὄνομά του εἶναι
συνδεδεμένο μέ τούς πιό λαμπρούς ἀγῶνες τῆς ᾿Ορθοδοξίας.
Βέβαια θά διερωτηθῇ κανείς: Πῶς συμβιβάζεται νά εἶναι παράλληλα καί ἀσκητής καί ἀγωνιστής τῆς ᾿Ορθοδοξίας ἐν μέσῳ τοῦ κόσμου; Πῶς δικαιολογεῖται ἕνας πού ἐγκατέλειψε τά κοσμικά πράγματα καί ἀνέβη σέ ὕψη δυσθεώρητα πνευματικῆς θεωρίας νά γίνεται ἕνας ἀγωνιστής ἐν μέσῳ τοῦ κόσμου; ῾Η ἀπάντησις εἶναι ὅτι ὁ ἀσκητής ῾Ιερομόναχος Ματθαῖος πού ἔζησε καί ἀσκήτευσε στά πιό ἀπόκρημνα μέρη τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους, ὅταν ἦλθε ἐδῶ στόν κόσμο νά ἀγωνισθῇ, ἔζησε μέν κοντά στόν κόσμο, ἀλλά καί μακριά ἀπό τόν κόσμο. ῏Ηταν χωρισμένος ἀπό τόν κόσμο, ἀλλά καί πολύ ἑνωμένος μέ τούς ἀνθρώπους, διά τήν σωτηρίαν τῶν ὁποίων εἰργάζετο νυχθημερόν. ᾿Εδῶ ἀκριβῶς ἐφαρμόζεται αὐτό πού εἶπε περί τῶν μοναχῶν ὁ Εὐάγριος: "Μοναχός ἐστίν ὁ πάντων χωρισθείς καί πᾶσι συνηρμοσμένος". Αὐτό συνέβη μέ τόν ἀσκητικώτατο ἅγιο ῾Ιεράρχη Ματθαῖο. Κατά τούς ἁγίους Πατέρας, ὁ ἄνθρωπος χωριζόμενος ἀπό τόν κόσμον καί ἑνούμενος διά τῆς νοερᾶς προσευχῆς καί τῆς ἀσκήσεως μέ τόν Θεόν εὑρίσκει εἰς αὐτόν τά πάντα, ἑπομένως καί τόν πλησίον. ῾Η τελεία πρός τόν Θεόν ἀγάπη, φέρει καί τήν πρός τόν πλησίον ἀγάπη, καί αὐτή εἶναι ἡ τελειότης τοῦ μοναχοῦ καί γενικά τοῦ ἀνθρώπου πού ἀγωνίζεται διά τήν σωτηρίαν του. Εἶναι γνωστόν πώς οἱ μεγάλοι ἀσκηταί τῆς ἐρήμου διεκρίνοντο διά τήν πρός τούς ἀνθρώπους ἀγάπην. Λέγεται δέ ὅτι οἱ μοναχοί ἐκδηλώνουν τήν πρός τόν πλησίον ἀγάπην μόνον μέ τήν προσευχή καί τίς πρός τόν Θεόν ἀδιάλειπτες πρεσβεῖες. ῞Ομως εἶναι γνωστόν ὅτι μεγάλοι ἀσκηταί τῆς ἐρήμου, ὅπως ὁ ῞Αγιος ᾿Αντώνιος, καί ὁ πολύ πλησίον μας χρονικῶς ῞Αγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, δέν περιορίζονταν μόνον εἰς τάς πρός Θεόν πρεσβείας ὑπέρ τοῦ κόσμου, ἀλλά ἦσαν καί μεγάλοι σύμβουλοι τῶν πιστῶν, οἱ ὑπερασπισταί τῆς πίστεως αὐτῶν, προπάντων, ὅταν σοβαροί ἐχθροί τῆς ᾿Εκκλησίας, ἤ ὑπερβολικοί συμβιβασμοί τῶν ὑπευθύνων ταγῶν ὡδηγοῦσαν τά ἐκκλησιαστικά πράγματα εἰς τόν ὄλεθρον καί ἔφερναν τήν ἀποστασίαν. ῾Ο ῞Αγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός δέν μποροῦσε νά ἡσυχάση εἰς τό ῞Αγιον ῎Ορος πού ἀσκήτευε, ὅταν σκεπτόνταν πόσα ὑποφέρουν οἱ συμπατριῶταί του. Μέ σύνθημα τό "μηδείς τό ἑαυτοῦ ζητείτω, ἀλλά τό τοῦ ἑτέρου ἕκαστος" καί ἐπιθυμῶν τήν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων, ἔκαμε ἱεραποστολικές περιοδεῖες καί ἐνίσχυσε τούς σκλαβωμένους ῞Ελληνες. Καί διά νά ἀναφέρουμε ἕνα ἄλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα, αὐτός ὁ ῞Αγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, πού ἦταν ἔγκλειστος καί ἀφοσιωμένος στήν μυστικήν θεωρίαν τοῦ Θεοῦ, ὁ κατ᾿ ἐξοχήν ἡσυχαστής, κατῆλθεν ἀπό τήν θεωρίαν εἰς τήν πράξιν, προκειμένου νά ὑπερασπισθῇ τό δόγμα τῆς ᾿Εκκλησίας καί τήν ᾿Ορθόδοξον πίστιν ἀπό τόν κίνδυνο τῆς Παπικῆς διεισδύσεως καί τῆς ἐπιχειρηθείσης ἀλλοιώσεως. Τοῦτο ἀκριβῶς συνέβη καί μέ τόν ἀσκητή ἱερομόναχο καί κατόπιν ᾿Επίσκοπο καί ᾿Αρχιεπίσκοπο Ματθαῖο, τοῦ ὁποίου τήν ἐπέτειο τῆς μνήμης ἤλθαμε ἐδῶ νά τιμήσουμε καί ἀπό τοῦ ὁποίου τό μεγάλο ἔργο καλούμεθα νά ἀντλήσουμε διδάγματα καί δυνάμεις. Δηλαδή ἄφησε τό ῞Αγιον ῎Ορος, τήν ἄσκησι καί τήν ἡσυχία καί ἦλθε μέσα στήν τύρβη τοῦ κόσμου νά ἀγωνισθῇ διά τήν ᾿Ορθοδοξία. Καί ἡ παρουσία του ἦταν τόσο ἀπαραίτητη, ὥστε, ὅπως ἀναγράφει στήν βιογραφία του ὁ π. Εὐγένιος: "᾿Επί ἕναν αἰῶνα τό τίμιον ὄνομά του συνεδέθη ἀρρήκτως μέ τήν ἱστορίαν τῆς μοναχικῆς Πολιτείας τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους καί τήν διαδρομήν τῆς ᾿Ορθοδοξίας... Καί ἡ σύνδεσις αὐτή ἀνέδειξε περιφανῶς τό ὄνομά του ὡς μεγίστου πρωταθλητοῦ τῶν ἀγώνων τῆς ᾿Εκκλησίας κατά τῆς παντοίας κακοδοξίας". Πολύ σύντομα θά ἀναφέρουμε τούς σταθμούς τῆς δράσεώς του μετά τήν ἑορτολογικήν καινοτομίαν. Τό ἔτος 1924 ἀμέσως μετά τήν ἀλλαγήν τοῦ ἑορτολογίου, κρούει τόν κώδωνα τοῦ ψυχικοῦ κινδύνου πού ἐλλοχεύει ἀπό τήν ἀποδοχήν τῆς Καινοτομίας. Σέ ἐπιστολήν του ὀλίγας ἡμέρας μετά τήν καινοτομίαν γράφει στά πνευματικά του παιδιά καί τούς παρακινεῖ "νά μή δεχθοῦν τήν ἑορτολογική καινοτομία, οὔτε μέ τόν λογισμό τους, διότι ἀπό Θεοῦ χωρίζονται". Εἶναι πολύ χαρακτηριστική αὐτή ἡ ἐπιστολή, καί μάλιστα δίδει καί τήν ἀπάντησιν καί σέ ὅσους θέλησαν ἀργότερα νά τόν συκοφαντήσουν, ὅτι δῆθεν δέν ἔλαβε ἀμέσως σθεναράν θέσιν. Αὐτή ἡ ἐπιστολή, μαζί μέ μίαν ἄλλην ἀπό Μονή τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους, μέ τήν ὁποίαν τόν ἐνημερώνουν, ὅτι δέν θά τόν δεχθοῦν εἰς μίαν σκήτην, διότι περιέρχεται τό ῞Αγιον ῎Ορος καί παρακινεῖ τούς ζηλωτάς νά παύσουν τό μνημόσυνο τοῦ Πατριάρχου, εἶναι πολύ χαρακτηριστικαί. Τό ἴδιον ἔτος ἀρχίζει νά ἀποστέλλῃ σωρείαν ἐντύπων εἰς ὅλην τήν ῾Ελλάδα, φυλλαδίων κατατοπιστικῶν, καί κυρίως τάς ἀποφάσεις τῶν Πανορθοδόξων Συνόδων, διά τῶν ὁποίων κατεδικάσθη τόν 16ον αἰῶνα ἡ Καινοτομία τοῦ νέου ῾Ημερολογίου, μετ᾿ ἐπιτιμίου καί ἀναθέματος. Παράλληλα, τήν ἰδίαν ἐποχήν οἱ ἁγιορεῖται Πατέρες ὀργανώνονται, συντάσσουν κείμενα, τά ὁποῖα ὑπογράφουν καί μεταξύ αὐτῶν περίζηλον θέσιν κατέχει ἡ ὑπογραφή τοῦ ῾Ιερομονάχου τότε Ματθαίου, τοῦ ὁποίου ἡ γνώμη ἦταν βαρύνουσα, καθ᾿ ὅσον ἦταν "ὁ μέγας πνευματικός", ὡς συνήθως ἀπεκαλεῖτο ὑπό τῶν ἁγιορειτῶν. Εἰς τήν συνέχειαν δέχεται πρόσκλησιν τῶν ᾿Ορθοδόξων Χριστιανῶν ἀπό τήν ᾿Αθήνα, οἱ ὁποῖοι συνέστησαν τόν "Σύλλογο τῶν ᾿Ορθοδόξων" προκειμένου νά ὀργανώσουν τόν ἀγῶνά των καί ἐζήτησαν νά κατέλθη τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους καί νά ἀναλάβῃ τήν ἡγεσίαν αὐτοῦ. Καί, ἐνῶ ἐμαίνετο ὁ διωγμός κατά τῶν ᾿Ορθοδόξων, ἀπεστάλη ὑπό τῶν Γνησίων ᾿Ορθοδόξων ὁ ᾿Αλέξανδρος Συμεωνίδης εἰς τό ἅγιον ῎Ορος, διά νά συναντήσῃ τόν ῾Ιερομόναχο Ματθαῖο καί νά τόν καλέση νά κατέλθη εἰς ᾿Αθήνας. Τήν 1ην ᾿Οκτ. 1926 ὁ ὅσιος Πατήρ εὑρίσκεται εἰς ᾿Αθήνας. ῞Οπως γράφει ὁ π. Εὐγένιος: "Πλήρης πίστεως, ἔμπλεως ζήλου, περιζωσάμενος τήν ὀσφύν δι᾿ ἀγῶνας ἱερωτάτους, ἀνελάμβανε τήν ἡγεσίαν ἐπικαλούμενος τήν ἀρωγήν τοῦ σθενοδότου Θεοῦ". ῾Ο ἀγών ἦτο δυσχερής, ἀπαιτοῦσε μόχθους καί κόπους, ἀλλ᾿ ὁ ὅσιος πατήρ ἦτο καλός οἰακοστρόφος, συνετός καί διορατικός, διά τοῦτο δέν ἔπαυσε λειτουργῶν, διδάσκων, ἀγρυπνῶν, προτρέπων, καί ποδηγετῶν τούς πιστούς, ὥστε τό ὄνομά του νά γίνῃ τοῖς πᾶσι γνωστόν καί ἀξιαγάπητον. ῾Η πνευματική του ἀκτινοβολία ἔφερε πολλάς ψυχάς πλησίον του, αἱ ὁποῖαι διεφλέγοντο ἀπό εὐσεβῆ πόθο νά ὑπηρετήσουν τόν Κύριο εἰς Μονάς καί νά ἀφιερώσουν ἑαυτούς εἰς τόν μέχρις ἐσχάτων ἀγῶνα ὑπέρ τῆς ᾿Ορθοδοξίας. ᾿Αλλά καί ὁ ἴδιος, ὡς ἀσκητής τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους καί ὡς γνώστης τῆς τεραστίας σημασίας καί τοῦ ρόλου πού ἔχουν παίξει αἱ ῾Ιεραί Μοναί, ὡς Κέντρα πνευματικότητος καί ἀγωνιστικότητος, προχώρησε εἰς τήν ἵδρυσιν τῶν δύο μεγάλων ῾Ιερῶν Μονῶν, Παναγίας Πευκοβουνογιατρίσσης τό ἔτος 1927 καί Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος τό ἔτος 1934. Αἱ ῾Ιεραί αὗται Μοναί ἀνεδείχθησαν τά σημαντικώτερα κέντρα τῆς ᾿Ορθοδοξίας, καί ὅπως ἀναφέρει πάλιν ὁ π. Εὐγένιος διά τάς δύο αὐτάς ῾Ιεράς Μονάς: " Εἰς τήν τέως ἀσήμαντον, ἀλλ᾿ εὐσυμπάθητον κωμόπολιν τῆς Κερατέας, ὑψώθη τό κέρας τῆς ἀσινοῦς καί ἀπεριτμήτου ᾿Ορθοδόξου Πίστεως. ᾿Εκεῖ ἤχησεν ἡ γλυκύεσσα σάλπιγξ τοῦ μεγάλου ἀγῶνος διά τήν διαφύλαξιν τῶν τιμιωτάτων σεβασμάτων τῆς παραδόσεως καί τῶν διακελεύσεων τῶν ἁγίων καί Θεοφόρων Πατέρων τῆς ἀκριβοῦς ᾿Ορθοδοξίας. ῾Ιερόν ἠγέρθη κέρας θεόφροσι τῆς Κεφαλῆς τῶν ἁπάντων ὁ Σταυρός... ἐν ὧ συνθλῶνται τά κέρατα πάντα... Εὐλογία Κυρίου καί ἔλεος ἐπῆλθε ἐπ᾿ αὐτάς. Κατέστησαν αἱ δύο αὗται ῾Ιεραί Μοναί ὁρμητήρια εὐσεβῶν καί προπονητήρια ἀσκητῶν, ἀληθεῖς Κολυμβῆθραι τοῦ Σιλωάμ διά τῶν ἄνωθεν προχεομένων θείων δωρημάτων". ῾Ως κῦμα ἐπί κύματος καί χιών ἐπί χιόνος ηὔξανε καί ἐγιγαντοῦτο ἡ φήμη τοῦ ὁσίου Πατρός ἀνά τό Πανελλήνιον. Τά βιβλία του καί τά φυλλάδιά του, τά ὁποῖα εἶναι καυστικά κατά τῆς κακοδοξίας, παραινετικά καί ἐποικοδομητικά πρός τούς ὀρθοδόξους, ἐκφράζουν τόν ὁμολογητήν ῾Ιερομόναχον, ὁ ὁποῖος συνεχίζει τήν ὁμολογίαν του, τονίζων πάντοτε, ὅτι ᾿Αληθής ᾿Εκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ διαφυλάττουσα τάς ῾Ιεράς Παραδόσεις, ἄν δέ καί πάνυ ὀλίγοι παραμείνουν εἰς τήν ᾿Εκκλησίαν ἐπ᾿ αὐτούς ἐπαναπαύεται ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ. Εἰς τήν προσπάθειαν τινῶν ἁγιορειτῶν νά ἀλλοιώσουν αὐτήν τήν καθαράν ὁμολογίαν καί νά προωθήσουν ἤδη πρό τοῦ Ι935 τήν θεωρίαν τοῦ περί "δυνάμει καί οὐχί ἐνεργεία" σχίσματος ἀπαντᾶ μέ παρρησίαν καί ὁμολογεῖ, μαζί δέ μέ τήν "Κοινότητα τῶν ᾿Ορθοδόξων" καταδικάζει τό 1934 δι᾿ ἄλλην μίαν φοράν τό σχίσμα τοῦ νέου ῾Ημερολογίου. Τά βιβλία "᾿Αποστασίας ἔλεγχος", "Δεῦτε λάβετε φῶς", κλπ. πού ἐκδίδει ἤδη πρό τοῦ 1935 γίνονται ὁ κινητός ἄμβων, πού κηρύσσουν τήν ἐπιστροφήν εἰς τήν ᾿Ορθοδοξίαν. ῞Ολος αὐτός ὁ ἀγών ἔφερε μεγάλα ἀποτελέσματα. Τρεῖς ᾿Αρχιερεῖς ἐπιστρέφουν ἀπό τό νέο ῾Ημερολόγιο, ὁμολογοῦν τήν Γνησίαν ᾿Ορθοδοξίαν καί γίνονται δεκτοί ἀπό τόν ῾Ιερομόναχο Ματθαῖο στήν ῾Ιερά Μονή Παναγίας, ὅπου μέ συνέπεια πρός τήν ὁμολογία τους, προβαίνουν εἰς χειροτονίας τεσσάρων ᾿Επισκόπων, μεταξύ τῶν ὁποίων, κατ᾿ ἀπαίτησιν ὁλοκλήρου τοῦ πληρώματος τῆς Γνησίας ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας, καί τοῦ ῾Ιερομονάχου Ματθαίου, εἰς ᾿Επίσκοπον Βρεσθένης. ῾Η χειροτονία του ἔγινεν εἰς τήν ῾Ιεράν Μονήν Παναγίας τήν 8ην ᾿Ιουνίου 1935. Γράφει ὁ π. Εὐγένιος: "῾Ο λύχνος ὁ φωτεινός ἐτέθη ἐπί τόν μόδιον. ῾Ο νοῦς ὁ ὀξύτατος ἐπί τόν οἴακα τοῦ σκάφους. ῾Η καρδία ἡ θερμή ἐπί τόν μόχθον τόν τίμιον. Καί ἦτο πράγματι θέλημα Θεοῦ τοῦτο. Διότι ὁ ᾿Επίσκοπος Ματθαῖος ἀπετέλει προσωπικότητα ὅλως ἐξαίρετον καί μοναδικήν. Πολυμαθέστατος, πατερικώτατος, προσηνέστατος, ἐγκρατέστατος, εὐπροσηγορώτατος καί γλυκύτατος... Τοιοῦτον Πατέρα δέν ἐγνώρισαν ἄλλον, κατά τόν αἰῶνα ἡμῶν, ἀκόμη καί οἱ ἀσπονδότεροι πολέμιοι τῆς ᾿Ορθοδοξίας καί αὐτοί ἔτι οἱ ἀσυμπαθέστατα πρός τόν ἱερόν μας ἀγῶνα διακείμενοι τῆς Κρατούσης ᾿Εκκλησίας". ῾Ως ᾿Επίσκοπος πλέον ἔχει νά ἀντιμετωπίσῃ μεγαλύτερα προβλήματα, περισσότερες θύελλες. Αἱ χειροτονίαι ᾿Αρχιερέων ἔφεραν τόν ᾿Αρχιεπίσκοπον τῆς Καινοτόμου ᾿Εκκλησίας εἰς πολύ δύσκολον θέσιν. Γι᾿ αὐτό ἀμέσως κινεῖ διωγμόν. Καθαιρεῖ μέ ψευδεῖς καί ἀντικανονικάς ἀποφάσεις, ἀποστέλλει εἰς ἐξορίαν τούς ᾿Αρχιερεῖς καί ἑτοιμάζει σφοδρώτερον διωγμόν πρός ἀφανισμόν τῆς Γνησίας ᾿Ορθοδοξίας. Τώρα πάλιν φαίνεται ἡ μεγάλη προσωπικότης τοῦ ᾿Επισκόπου Ματθαίου. ᾿Ενῶ ἄλλοι ἀπό τούς συνεπισκόπους του παραδίδουν τά ὅπλα (ὁ Ζακύνθου Χρυσόστομος καί οἱ νεοχειροτονηθέντες Πολύκαρπος Λιώσης καί Χριστόφορος Χατζῆς ἐπιστρέφουν στήν κακοδοξία τοῦ νέου ἡμερολογίου) καί προδίδουν τήν πίστιν, ἄλλοι συμβιβάζονται (ὁ Δημητριάδος Γερμανός καί ὁ πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομος θεωροῦν τήν νεοημερολογιτικήν ᾿Εκκλησίαν πλέον δυνάμει καί οὐχί ἐνεργείᾳ σχισματικήν καί ἔχουσαν ἁγιαστικήν θείαν Χάριν), ὁ Βρεσθένης Ματθαῖος παρέμεινε ἀπτόητος καί ἀκλόνητος εἰς τήν γνησίαν ὀρθόδοξον πίστιν. ῎Ετσι, μόλις ἐπληροφορήθη καί διεπίστωσεν, ὅτι ὁ πρώην Φλωρίνης ἤρχισε νά κηρύσσῃ ἀντίθετα ἀπό τήν ῾Ομολογίαν τήν ὁποίαν ἔδωσεν ἐν ἔτει 1935 καί ἐκήρυττεν, ὅτι ὁ νεοημερολογιτισμός εἶναι "δυνάμει καί οὐχί ἐνεργείᾳ" σχίσμα, καί ὅτι τά μυστήρια τοῦ νέου ῾Ημερολογίου ἔχουν θείαν Χάριν, δηλαδή ὅτι ἡ ᾿Εκκλησία τοῦ νέου ῾Ημερολογίου εἶναι ἡ ταμειοῦχος τῆς Θείας Χάριτος, ὁ δέ Δημητριάδος Γερμανός ἐζήτησε μέ ἔγγραφόν του πρός τό ῾Υπουργεῖο νά ἐπιστρέψη εἰς τήν θέσιν του, τότε ὁ ᾿Επίσκοπος Ματθαῖος, ἀφοῦ ἀπέτυχον αἱ προσπάθειαί του νά τούς ἐπαναφέρῃ εἰς τήν πρώτην καλήν ὁμολογίαν καί δέν ἐδέχθησαν νά ἀποκηρύξουν τό κακόδοξον τοῦτο φρόνημα, τούς ἀπεκήρυξεν καί συνέχισε μόνος του τόν ᾿Αγῶνα, ἔχων κατ᾿ ἀρχήν συνεργάτην καί ὁμόφρονα τόν Κυκλάδων Γερμανό Βαρυκόπουλο, ὁ ὁποῖος καί αὐτός ἀπεσκίρτησε καί ὁ ὁποῖος, ὅταν πολλάκις τοῦ ἐζητήθη νά ἑνωθῇ μετά τοῦ Βρεσθένης καί νά συμπράξῃ εἰς χειροτονίας, ἠρνήθη καί ἐδήλωσεν ἀπεριφράστως: "Δέν θέλω νά πάω φυλακή". ᾿Αξίζει νά ἀναφέρωμεν ὅτι στήν πρότασίν του πρός τήν ῾Ιεράν Σύνοδον τῆς "᾿Ορθοδόξου τοῦ Χριστοῦ Γνη σίας ἐν ῾Ελλάδι ᾿Εκκλησίας" τήν 16/29 ᾿Ιουνίου 1937 ὁ Βρεσθένης Ματθαῖος γράφει, μέ παρρησία, ὅτι ὡς ᾿Επίσκοπος ἔχει χρέος νά διδάσκη τόν λαόν, νά περιφρουρῇ τήν εὐσέβειαν καί νά καταδικάζη τῷ ἀναθέματι πᾶσαν κακοδοξίαν καί αἵρεσιν, καί προτείνῃ νά καταδικασθῇ ἡ νεοημερολογιτική ᾿Εκκλησία ὡς σχισματική καί τά μυστήριά της στερούμενα ἁγιαστικῆς Χάριτος καί νά ἀφορισθῇ καί ἡ Μασωνία. ῾Η πρότασίς του δέν ἐγένετο δεκτή, διά τοῦτο ἀπέστειλε πρῶτον καί δεύτερον ἔγγραφον (᾿Αποκήρυξιν), εἰς τήν ὁποίαν, τούς ὑπενθυμίζει τήν ῾Ομολογίαν τοῦ 1935 καί τονίζει ὅτι, ἐφ᾿ ὅσον δέχονται ἁγιαστικήν χάριν εἰς τά μυστήρια τῶν νεοημερολογιτῶν, ἠρνήθησαν τήν ῾Ομολογίαν τῆς Πίστεως καί διά τοῦτο τούς ἀποκηρύσσει. ῾Ο ῾Ιεράρχης Ματθαῖος συνέχισε μόνος του τόν ἀγῶνα. ᾿Απετάνθη πολλάκις εἰς τούς ἐκπεσόντας ᾿Αρχιερεῖς καί τούς ἐζήτησε νά ἐπιστρέψουν, νά ὁμολογήσουν, νά καταδικάσουν τό νέον ῾Ημερολόγιον, ἀλλ᾿ αὐτοί ἠρνήθησαν. Καί ὄχι μόνον τοῦτο, ἀλλά καί μέ ἐπιστολάς των τόν ἐκατηγόρησαν, τόν ἀπεκάλεσαν αἱρετικόν, προτεστάντην κλπ. ῾Ο Βρεσθένης Ματθαῖος ὅμως εἰς ἀπάντησιν τῶν ἀπειλῶν, ὅτι θά τόν δικάσουν καί θά τόν καταδικάσουν διά καθαιρέσεως τούς εἶχεν πεῖ τά ἑξῆς πολύ σημαντικά: "᾿Επαναλαμβάνομεν πρός ὑμᾶς ἐκεῖνο, τό ὁποῖον καί ὁ ῞Αγιος Μάρκος ὁ Εὐγενικός πρός τόν Πάπαν ἀπειλοῦντα αὐτόν διά καθαιρέσεως εἶπεν. Αἱ ῞Αγιαι Σύνοδοι καί οἱ Θεοφόροι Πατέρες, πρῶτον κατεδίκαζον τήν αἵρεσιν καί τήν πλάνην καί κακοδοξίαν καί κατόπιν τούς διδάσκοντας αὐτήν καί ἐμμένοντας ἀμεταπείστους. Λοιπόν καί ῾Υμεῖς, ἵνα καταδικάσετέ με ὀφείλετε νά καταδικάσητε πρῶτον καί ἀποδείξητε τήν πλάνην ἤ κακοδοξίαν τῆς διδασκαλίας μου καί φρονήματός μου. ᾿Αλλ᾿ ἐφ᾿ὅσον καί τό φρόνημα τό ἐμόν εἶναι τό φρόνημα τῆς ᾿Ορθοδοξίας καί ἡ διδασκαλία μου εἶναι κατά πάντα σύμφωνος πρός τάς παραδόσεις καί τήν διδασκαλίαν τῶν ἁγίων Πατέρων, πῶς ἐγώ καταδίκης ἄξιος;" ᾿Επίσης τό ἔτος 1944 εἰς ἀπάντησιν μιᾶς ᾿Εγκυκλίου τοῦ πρώην Φλωρίνης εἰς τήν ὁποίαν παρουσιάζει τόν ἅγιο Πατέρα ὡς δῆθεν προτεσταντίζοντα, αἱρετικό καί ἐν πλάνῃ εὑρισκόμενον, ὁ μεγάλος ῾Ιεράρχης Ματθαῖος ἀπαντᾶ σαφέστατα καί ἐκφράζει ὅλην τήν πίστιν καί τήν ῾Ομολογίαν του. Εἰς τό ἐρώτημα τοῦ πρώην Φλωρίνης πόθεν ἀρύεται τήν Χάριν ὁ ᾿Επίσκοπος Βρεσθένης, ἀπαντᾶ ὁ ὁμολογητής ῾Ιεράρχης. ᾿Από τήν ᾿Εκκλησίαν τήν ἀκαινοτόμητον, ἡ ὁποία εἶναι ἡ μόνη ταμειοῦχος τῆς θείας Χάριτος. Καί ἀντιστρέφει τήν ἀπάντησιν: "᾿Εφ᾿ὅσον πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομε δέχεσαι θείαν Χάριν εἰς τήν κακόδοξον νεοημερολογιτικήν ᾿Εκκλησίαν, ἡ ὁποία σέ καθήρεσε, ἆρα εἶσαι καθηρημένος καί ἑπομένως μοναχός". Καί ὁ ἀγών συνεχίζεται. Καί ἐνῶ ὁ πρώην Φλωρίνης ἑνώνεται μέ τούς δύο πού ἀρνήθηκαν τήν ᾿Αρχιερωσύνη τους καί μαζί δηλώνουν ἐπισήμως, ὅτι παραιτοῦνται καί δέν θά προβοῦν εἰς τό μέλλον εἰς καμμίαν νέαν χειροτονίαν, διότι τοῦτο θά εἶναι δυσάρεστο στήν νεοημερολογιτική ᾿Εκκλησία, καί ἐνῶ μέ αὐτόν τόν τρόπον προδίδουν καθ᾿ ὁλοκληρίαν τόν ᾿Αγῶνα, ὁ Βρεσθένης Ματθαῖος κάμνει τίς τελευταῖες προσπάθειες μήπως ἐπανέλθουν οἱ ἐκπεσόντες καί προβοῦν μαζί εἰς χειροτονίας ᾿Επισκόπων, ἀλλά εἰς μάτην. ῾Ο Βρεσθένης Ματθαῖος ἐλάμβανε συνεχῶς αἰτήσεις ἀπό τά ἀναρίθμητα παραρτήματα τῆς ῾Ελλάδος νά προβῆ εἰς χειροτονίας ᾿Επισκόπων καί συγκρότησιν Διοικούσης Συνόδου ἐξ ᾿Αρχιερέων. ᾿Αλλά καί Κληρικοί ὑπέβαλον τοιαύτας προτάσεις, ὅπως τήν ἀπό 28 Νοεμβρίου 1945, τήν ὁποίαν ὑπογράφουν ὁ ᾿Αρχιμανδρίτης ᾿Ακάκιος, ὁ ᾿Αρχιμανδρίτης ᾿Αρτέμιος Ξενοφωντεινός, ὁ Πρωθιερεύς Εὐγένιος Τόμπρος καί ὁ ᾿Αρχιμανδρίτης Κοσμᾶς. ῎Ετσι τό 1948 ἔχουμε ἕνα πολύ μεγάλο καί σημαντικό σταθμό διά νά μελετήσουμε καί κατανοήσουμε τήν μεγάλη προσφορά τοῦ ᾿Επισκόπου Ματθαίου στήν ᾿Ορθοδοξία. Αὐτό τό ἔτος μέ συνέπεια πρός τήν ῾Ομολογίαν ᾿Εκκλησιολογίαν του, ἀπό τήν ὁποία ποτέ δέν ξέφυγε, χειροτονεῖ μόνος του ᾿Επισκόπους, καθ᾿ ὑπέρβασιν τοῦ σχετικοῦ Κανόνος, κατ᾿ οἰκονομίαν, καί ἔχων ὑπ᾿ ὄψιν τήν ἐπί τοῦ θέματος τούτου διηνεκῆ πρᾶξιν τῆς ᾿Εκκλησίας, καί τήν ᾿Αποστολικήν Διάταξιν, καθ᾿ ἥν εἰς περίπτωσιν ἀνάγκης δύναται καί εἷς μόνος του νά χειροτονήσῃ. ῏Ητο μία πράξις ἐπιβεβλημένη, μία πράξις ἡ ὁποία, ὡς καί ἐκ τῶν ὑστέρων ἀπεδείχθη, ἦταν τό μεγαλύτερο κτύπημα κατά τοῦ νεοημερολογιτισμοῦΟἰκουμενισμοῦ. Οἱ ἐχθροί τῆς ᾿Ορθοδοξίας, οἱ νεοημερολογῖται, ἀκόμη καί οἱ ψευδάδελφοι περίμεναν πότε νά κοιμηθῇ ὁ ῞Αγιος Πατέρας καί νά θύσουν καί ἀπωλέσουν. Δέν ἐφαντάζοντο πώς θά προέβαινε σέ μιά τόσο σημαντική πράξι, μεγάλης ἱστορικῆς σημασίας. Γι᾿ αὐτό ὅταν τό ἐπληροφορήθησαν ἀσφαλῶς θά ἀνεφώνησαν κάτι παρόμοιο μέ ἐκεῖνο πού εἶπεν ὁ Πάπας εἰς τόν ῞Αγιο Μάρκο ᾿Εφέσου τόν Εὐγενικό: "Μάρκος οὐχ ὑπέγραψεν, οὐδέν ἐποιήσαμεν". "῾Ο Ματθαῖος ἐχειροτόνησε καί ἄφησε ᾿Αποστολικήν Διαδοχήν, ὅλα τά σχέδιά μας ἀνατρέπονται, τίποτα δέν κάνουμε". ῎Ετσι ἐξηγοῦνται καί οἱ μετέπειτα φοβεροί διωγμοί καί ἡ προσπάθεια πρός διάλυσιν τῶν ῾Ιερῶν Μονῶν, πράγμα τό ὁποῖον συνεχίζεται καί στίς ἡμέρες μας ἀπό ἀνθρώπους πού συνεχίζουν τό ἔργο τῆς κακοδοξίας καί τῆς μισαδελφίας τῶν τότε ἐκπεσόντων συνεπισκόπων τοῦ ᾿Επισκόπου Ματθαίου. Καί διά νά ἐμβαθύνουμε πιό πολύ σ᾿ αὐτή τήν ἱστορική ἀπόφασι, ἄς ἀκούσουμε ἕνα κομμάτι πού ἐγράφη μέ πολύ γλαφυρότητα δι᾿ αὐτό τό θέμα καί θά τελειώσουμε: "῾Η λαίλαψ ἐπήρχετο. ᾿Αστραπαί μισαδέλφου κακότητος αὐλάκωναν τούς αἰθέρας. ᾿Εμυκᾶτο σκληρότατον κῦμα ἀκαθέκτου διωγμοῦ. Τό σκάφος τῆς ᾿Εκκλησίας τῶν Γ.Ο.Χ. τῆς ῾Ελλάδος ἐρριπίζετο ὑπό κυκλῶνος καί τυφῶνος ἀδυσωπήτου καί οἱ ἄνεμοι τοῦ διωγμοῦ εὐθέως τό ἔφερον ἐπί τῶν βράχων... ῾Ο ἀοίδιμος Ποιμενάρχης, ὄρθιος, ἀνύστακτος καί ἰσχυρός ἐπί τοῦ ῾Ιεροῦ Πηδαλίου ἠτένιζεν ἀποφασιστικῶς τόν ὁρίζοντα, ἕτοιμος νά προβῇ εἰς τούς ὑπό τῆς ἀντιξοοτάτης περιστάσεως ἐπιβαλλομένους χειρισμούς... Κύριος ὁ Θεός εἰς χεῖρας αὐτοῦ ἐναπέθεσεν τήν Κιβωτόν τῆς ἀκλινοῦς ᾿Ορθοδοξίας. Καί δέν ἦτο δυνατόν νά ἀφήσῃ ἀβοήθητον, ἐν τῇ κρίσει τόν ἐκλεκτόν Του. Παρεχώρησε δαψιλῶς εἰς αὐτόν πνεῦμα συνέσεως, πνεῦμα εὐθύτητος καί πραΰτητος καί ὕψωσε τό κέρας αὐτοῦ εἰς κατίσχυσιν τῶν πολεμίων. ᾿Ωκονόμησεν ὁ Παντοκράτωρ ὁδόν σωτηρίας διά τήν ποίμνην τῶν χειμαζομένων πιστῶν καί ἐφώτισεν αὐτόν νά χωρήσῃ εὐθέως ἐμπρός εἰς ἐπιτέλεσιν τῆς θείας Βουλήσεως. ῞Ο,τι ἐγένετο εἰς χρόνους παλαιούς καί καιρούς παρεμφερεῖς, ἔδει νά ἐπαναληφθῇ... Κατά θείαν, ὅθεν, οἰκονομίαν καί ᾿Εκκλησιαστικήν συγκατάβασιν, ἐν ἀναμετρήσει τῆς καταστάσεως ἀνάγκης καί ἐκτιμήσει τῶν ἰδιαζουσῶν συνθηκῶν, μετά σύντονον προσευχήν καί δέησιν ἐκτενῆ ἔλαβε τάς θεοπνεύστους ἀποφάσεις του". Δέν θέλω νά ἐπεκταθῶ περισσότερο. Μόνο θέλω νά τονίσω, ὅτι ἡ προσφορά τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου Ματθαίου, μέ ἀνθρώπινα κριτήρια δέν μπορεῖ νά ἐκτιμηθῇ. Διότι πιστεύομεν, ὅτι εἶναι ἔργο τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ. ῎Ετσι ἀντιλαμβανόμεθα, διατί ἐφρύαξαν τόσο πολύ οἱ πολέμιοι τῆς ᾿Ορθοδοξίας κατά τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου Ματθαίου καί διατί τόν πολεμοῦν τόσον πολύ ἀκόμη καί σήμερον. Καί ἀκόμη διατί ἠγέρθησαν τό 1950 αἱ δυνάμεις τοῦ σκότους κατά τῶν ῾Ιερῶν Μονῶν του καί διατί ἀκόμη καί σήμερον μετά ἀπό 46 χρόνια ἀπό τήν κοίμησι του συνεχίζουν τόν ἴδιο ἀμείλικτο διωγμό; Πατέρες καί ἀδελφοί ῾Ο ᾿Αρχιεπίσκοπος Ματθαῖος ἀπό τήν συνείδησι τῶν πιστῶν ἔχει ὠνομασθῆ νέος Μάρκος Εὐγενικός. Καί δικαίως, διότι τό ἔργον του εἶναι ἰσάξιον ἐκείνου. ῾Ως ἄλλος Μωϋσῆς ὡδήγησε τόν λαόν τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν σκλαβιά τῆς νοητῆς Αἰγύπτου στήν χώρα τῆς Χάριτος, καί τόν διεφύλαξε εἰς τήν Γνησία ᾿Ορθοδοξία. Καί παραμείνας μόνος ὡς ἄλλος ἄτλας ἐκράτησε εἰς τούς ὤμους του τήν ᾿Ορθοδοξία. ᾿Εχαρακτηρίσθη συνεχιστής τοῦ ἔργου τῶν Κολλυβάδων, τοῦ ῾Αγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, τοῦ Παπουλάκου, τοῦ Κοσμᾶ Φλαμιάτου καί ἄλλων ἡρωϊκῶν προμάχων. Καί πολύ ἐπιτυχῶς. Καί στήν συνείδησι τήν δική μας, τί εἶναι ὁ ῾Ιεράρχης Ματθαῖος; Εἶναι ὁ ἅγιος πατέρας μας, ὁ διδάσκαλός μας, ὁ στῦλος ὁ ἀκλόνητος τῆς ᾿Ορθοδοξίας, ὁ πρόμαχος τῶν ῾Ιερῶν Παραδόσεων, ὁ ἀδαμάντινος φωστήρ τῆς ᾿Ορθοδοξίας. Εἶναι ὁ πρεσβευτής μας εἰς τόν Θεόν. Δι᾿ αὐτό στά δύσκολα χρόνια πού περνᾶμε, ἄς τόν παρακαλέσουμε νά πρεσβεύῃ γιά μᾶς. Διά τήν ᾿Ορθοδοξία πού μᾶς παρέδωσε. Διά τήν εἰρήνη τῆς ᾿Εκκλησίας. Διά τά μοναστήρια πού ἔκτισε. Διά τούς ᾿Αρχιερεῖς, τούς ῾Ιερεῖς, τούς Μοναχούς, τάς Μοναχάς καί ὅλα τά πνευματικά του τέκνα. Διά τούς ἐκπεσόντας νά ἐπιστρέψουν. Καί ἐμεῖς ὅλοι, ἄς τοῦ δώσουμε μία ὑπόσχεσι. ῞Οτι θά συνεχίσουμε τόν ᾿Αγῶνα, ὅπως μᾶς τόν παρέδωσε ἐκεῖνος, "ἐν ἀγάπῃ καί ἀληθείᾳ", διά νά διαφυλάξουμε ἀκέραιο τόν θησαυρό πού μᾶς ἐνεπιστεύθη δι᾿ ἐκείνου ὁ Θεός, τόν θησαυρό τῆς ᾿Αποστολικῆς Πίστεως καί τῆς ᾿Αποστολικῆς Διαδοχῆς, δηλαδή τόν θησαυρόν τῆς ᾿Ορθοδοξίας. Καί μαζί ἄς δώσουμε τήν εὐχή. ῎Ας εἶναι αἰωνία του ἡ ΜΝΗΜΗ. |