ΕΠΙ ΕΠΙΚΑΙΡΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

Ἐκδίδεαι ἀπό τό Κέντρο Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἱεραποστολῆς ἡ Ἁγία Αἰκατερίνη,

(Διεύθυνσις: Στρογγύλη 194.00 Κορωπί Τ.Θ. 54. Τηλ. 210 60 20 176)

Ὑπεύθυνος: Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικῆς Κήρυκος


▪ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ▪ ΙΣΤΟΡΙΚΑ-ΕΓΓΡΑΦΑ ▪  ΕΚΔΟΣΕΙΣ ▪ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΝΟΙ ▪  ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΗΡΥΚΟΣ ▪ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Τεύχος 1.


"ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟΚΤΕΙΝΕΙ, ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΖΩΟΠΟΙΕΙ"

Η ΣΚΕΥΩΡΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΓΚΟΥΤΖΙΔΗ ΩΣ ΔΗΘΕΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΟΥ ΚΑΙ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥ, ΑΥΤΟΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΤΑΙ, ΔΙΟΤΙ ΟΙ ΣΚΕΥΩΡΟΙ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ ΗΚΟΛΟΥΘΗΣΑΝ ΤΗΝ ΑΙΡΕΤΙΚΗΝ ΧΙΛΙΑΣΤΙΚΗΝ ΜΕΘΟΔΟΝ ΤΗΣ ΑΠΟΜΟΝΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΓΡΑΜΜΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ, ΜΗ ΛΑΒΟΝΤΕΣ ΥΠ᾿ ΟΨΙΝ ΤΗΝ ΑΝΩΤΕΡΩ ΒΑΣΙΚΗΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΝ ΑΡΧΗΝ.

ΕΙΜΕΘΑ ΠΕΠΕΙΣΜΕΝΟΙ, ὅτι ὁ χαρακτηρισμός "τῆς τελείας καί πλήρους κοινωνίας καί ἀδιαιρέτου ἑνότητος τῶν τριῶν θείων προσώπων", ὡς "πρώτης, αἰωνίας, ἀνάρχου καί ἀοράτου ᾿Εκκλησίας", ὡς δῆθεν "ἀμαρτύρου" καί διά τοῦτο "καινοτομίας", δέν ἐκινήθη ἐξ᾿ ἐνδιαφέροντος διά τήν πίστιν, ἀλλά ἀποτελεῖ καθαράν σκευωρίαν ἡμετέρων καί Φλωρινικῶν στρεφομένην κατά τοῦ θεολόγου κ. ᾿Ελευθ.  Γκουτζίδη, διά νά φιμωθῆ οὗτος καί νά μήν ἀκούεται τό ἀγωνιστικόν του ὁμολογιακόν φρόνημα, ὥστε νά ἐπιτευχθῆ εὐκολώτερον τό σχέδιον τῶν πολεμίων τῆς ᾿Εκκλησίας διά τήν οἰκουμενιστικῷ τῷ τρόπῳ "ἕνωσιν" μέ τούς Φλωρινικούς καί μέ τούς "πέντε", μέ ὅλας τάς συνεπείας καί προεκτάσεις αὐτῆς τῆς "ἑνώσεως", ἤτοι τήν σύν τῷ χρόνῳ δημιουργίαν τοῦ νέου παλαιοημερολογιτικοῦ σχήματος, τό ὁποῖον θά τελεῖ κάτω ἀπό τήν ἐμφανῆ ἤ ἄφανή ἐποπτείαν τοῦ κ. Χριστοδούλου. Πρόκειται περί μιᾶς καθαρά ἀπονενοημένης ἀντιπερισπαστικῆς ἐνεργείας, ἡ ὁποία ἐπενοήθη προκειμένου νά μήν ἐξετασθοῦν συγκεκριμένα καί λίαν σοβαρά πραγματικά θέματα Πίστεως, τά ὁποῖα προέκυψαν ἀπό τήν οἰκουμενιστική θεώρησι τῶν σχισμάτων τοῦ 1937 καί τοῦ 1995, (ὅπως εἶναι τό θέμα τῶν "πέντε", ὁ θεολογικός Διάλογος, τό "᾿Απαλλακτικόν Βούλευμα" 54/76 τοῦ Σεβ. κ. Νικολάου, αἱ νεώτεραι δικαστικαί ἀποφάσεις, τά δικαστήρια, ἡ προπαγανδιζομένη "χειροθεσία" τοῦ 1971 κλπ.), ὡς καί θέματα Κανονικῆς τάξεως (ὡς λ.χ. ἡ Συνοδική κρίσις, ὁ αὐταρχισμός περί τήν διοίκησιν, κλπ) καί νά μή ληφθοῦν ὁμολογιακαί ἀποφάσεις ἐπ᾿ αὐτῶν. Καί ἄν, κατά καταχρηστικήν ὑπόθεσιν, ἤθελε δεχθεῖ κάποιος ὡς ἐπιλήψιμον τήν θέσιν - διατύπωσιν τοῦ θεολόγου, αὕτη θά ἀπετέλει μικρόν "κάρφος", ἐν ἀντιθέσει μέ τά θέματα πού ἀφοροῦν τούς ᾿Αρχιερεῖς καί τήν Σύνοδον, τά ὁποῖα εἶναι τεράστιοι "δοκοί", ὅπως λέγει ὁ Κύριος πρός τούς ψευδοπροφήτας τῆς ἐποχῆς του καί πρός ὅλους τούς ἀνά τούς αἰῶνας ὁμοίους των. (Ματθ, Ζ 1-5). 
ΣΑΦΩΣ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ, καθ᾿ ἡμᾶς, ἀπό τήν ἴδια τήν συγκεκριμένη διατύπωσι, ὅπως ἀναλυτικῶς πολλάκις ἐπεξηγήθη, ὅτι ὁ χαρακτηρισμός "τῆς τελείας καί πλήρους κοινωνίας καί ἀδιαιρέτου ἐνότητος τῶν τριῶν θείων προσώπων", ὡς "πρώτης, αἰωνίας, ἀνάρχου καί ἀοράτου ᾿Εκκλησίας"  (ὁ ὁποῖος, ὡς ἐκ περισσοῦ σημειωθήτω "οὐ δογματικῶς εἴρηται"), ἔχει τήν ἔννοιαν, ὅτι ἡ Παναγία καί ῾Υπερούσιος Τριάς ἀποτελεῖ τό ἀρχέτυπον τῆς ᾿Εκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, χαρακτηρισμόν τόν ὁποῖον ἐχρησιμοποίησε ὁ ῞Αγιος Μάξιμος ὁ ῾Ομολογητής.  ῾Η διατύπωσις αὕτη νοεῖται, καί καθ᾿ ἡμᾶς, καί ἑρμηνεύεται πρωτίστως μέσα ἀπό τό πνεῦμα τῶν Κυριακῶν λόγων: "Οὐ περί τούτων δέ ἐρωτῶ μόνον, ἀλλά καί περί τῶν πιστευόντων  διά τοῦ λόγου αὐτῶν εἰς ἐμέ, ἵνα πάντες ἕν ὦσιν, καθώς σύ, Πάτερ, ἐν ἐμοί καγώ ἐν σοί, ἵνα καί αὐτοί ἐν ἡμῖν" (᾿Ιω. ΙΖ, 20-21), ἀλλά καί μέσα ἀπό τήν ὁμόφωνον Πατερικήν διδασκαλίαν. ᾿Αρκεῖ νά μήν ἐκλάβωμεν καί νά μή ἑρμηνεύσωμεν τά Κυριακά λόγια "κατά τό γράμμα", χωρίζοντες αὐτά ἀπό τό πνεῦμα, καί τήν βαθυτέραν ἔννοιαν, διότι τότε θά πρέπει νά εἴπωμεν ὅτι μέ τά λόγια του αὐτά ὁ Κύριος, ἐξισώνει ἤ θέτει ἐν παραλλήλῳ τό ῎Ακτιστον πρός τό Κτιστόν (!), ὅπερ καί ἁπλῶς νά τό διανοηθῆ τις ἐκπίπτει τοῦ πνεύματος τῶν Κυριακῶν λόγων καί καθίσταται παντελῶς ἀσεβής καί βλάσφημος. Τήν κατά γράμμα ἑρμηνείαν τῶν Κυριακῶν καί Πατερικῶν λόγων κάμνουν συνήθως οἱ αἱρετικοί, οἱ ὁποῖοι εἴτε διότι δέν κατανοοῦν τό πνεῦμα, εἴτε διότι πολεμοῦν τοῦτο ἐνσυνειδήτως, διά νά στηρίξουν τήν αἵρεσιν των, έπικαλοῦνται τό γράμμα, τό ὁποῖον ἀπομονώνουν (καί τό ὁποῖον ἀποκτείνει), καί ἀπορρίπτουν τό πνεῦμα (τό ὁποῖον ζωοποιεῖ). Διά τόν λόγον αὐτόν, καί διά νά μή προσκολληθοῦν οἱ κατήγοροι εἰς τό γράμμα, τό ὁποῖον "ἀποκτείνει", καί νά μή διαστρεβλώνουν τό πνεῦμα, τό ὁποῖον "ζωοποιεῖ", ὁ κ. ᾿Ελευθ.  Γκουτζίδης, ἀπ᾿ ἀρχῆς τούς προέτεινε εὐθέως: Διορθῶστε τήν διατύπωσι, ὅπως ἐσεῖς νομίζετε καλύτερα καί δημοσιεῦστέ την, ἤ ἀποδεῖξτέ την ὡς ἀμάρτυρον" καί "καινοτομίαν", καί ὑποδεῖξτε πάλιν τήν διόρθωσιν. Οὐδέν ὅμως τούτων ἔπραξαν, ἀσφαλῶς διότι γνωρίζουν, ὅτι "ἀμάρτυρος" καί "καινοτομία" εἶναι μία θεολογική θέσις, ὅταν εἶναι ἀντίθετος μέ τήν παραδεδομένην ὀρθόδοξο διδασκαλία καί κατά τό γράμμα καί κατά τό πνεῦμα. ῞Ομως, ὅπως θά ἴδωμεν περαιτέρω, ἡ θεολογική αὐτή θέσις συναντᾶται καί εἰς τήν ῾Αγία Γραφή καί εἰς τούς ῾Αγίους Πατέρας καί κατά τό γράμμα καί κατά τό Πνεῦμα, ἀρκεῖ νά μή προσκοληθῶμεν εἰς τό ξηρόν γράμμα, ὁπότε κινδυνεύωμεν νά διαστρεβλώσωμεν τό νόημα, τό πνεῦμα, "τό ἀπόθετον κάλλος", τό ὁποῖον κρύπτεται πίσω ἀπό τό γράμμα, ὅπως ἔλεγε ὁ ῞Αγιος Γρηγόριος, τόν ὁποῖον ὁμοίως ἐκατηγόρησαν οἱ αἱρετικοί τῆς ἐποχῆς του, ὡς "καινοτόμον", διότι ἐκήρυσσεν δῆθεν ἀμάρτυρα - ἄγραφα. ᾿Αλλ᾿ ἐπ᾿ αὐτοῦ θά ἐπανέλθωμεν. ᾿Επί τοῦ παρόντος:
Α) ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΘΑ τούς ῾Αγίους Πατέρας Μάξιμον τόν ῾Ομολογητήν, Φώτιον τόν Μέγαν, καί ἐκ τῶν ᾿Εκκλησιαστικῶν συγγραφέων Κλήμεντα ᾿Αλεξανδρέα, τούς ὁποίους ἐπεκαλέσθη πολλάκις καί ὁ θεολόγος κ. ᾿Ελευθ.  Γκουτζίδης, διότι κινούμενοι ἐν τῷ ἰδίῳ πνεύματι τῶν Κυριακῶν λόγων καί τῆς ᾿Ορθοδοξίας ἐν γένει, ἀποδίδουν, καθ᾿ ἡμᾶς, μέ παραπλήσιον διατύπωσιν τό ἴδιον νόημα.
1) ῾Ο ῞Αγιος Μάξιμος ὁ ῾Ομολογητής λέγει: "Εἰκών ἐστί τοῦ (Τριαδικοῦ Θεοῦ) ἡ ἁγία ᾿Εκκλησία, ὡς τήν αὐτήν τῷ Θεῷ περί τούς πιστούς ἐνεργοῦσα ἕνωσιν, κἄν διάφοροι τοῖς ἰδιώμασιν καί ἐκ διαφόρων καί τόπων καί τρόπων οἱ κατ᾿ αὐτήν διά τῆς πίστεως ἑνοποιούμενοι τύχωσιν ὄντες" (Ε.Π., τ. 91 "Μυσταγωγία", Κεφ.  Α, σελ. 668 Β). Καί πάλιν: "Κατά τόν αὐτόν τρόπον καί ἡ ἁγία τοῦ Θεοῦ ᾿Εκκλησία, τά αὐτά τῷ Θεῷ περί ἡμᾶς ὡς ἀρχετύπῳ εἰκών ἐνεργοῦσα δειχθήσεται ... πάντων συμπεφυκότων ἀλλήλοις καί συνημμένων, κατά τήν μίαν ἁπλῆν τε καί ἀδιαίρετον τῆς πίστεως χάριν καί δύναμιν ..." (Αὐτόθι σελ. 665 Γ καί 667 Α) "ὡς τήν αὐτήν  αὐτῷ καί ἔνωσιν  καί διάκρισιν ἐπιδεχομένην..." (Αὐτόθι Κεφ. Β σελ. 667  Γ). ᾿Απολύτως  τά ἴδια λέγει καί ὁ θεολόγος κ. ᾿Ελευθέριος Γκουτζίδης. ῎Οχι θά ποῦν οἱ ψευδοκατήγοροί του: "Εἶπε τήν ῾Αγίαν Τριάδα ῎Αναρχον ᾿Εκκλησίαν".  Κατ᾿ ἀρχάς ἡ ῾Αγία Τριάς εἶναι ΑΝΑΡΧΟΣ, ὅσον ἀφορᾶ τόν ὅρον "ΕΚΚΛΗΣΙΑ" εἰς τήν συνέχειαν θά ἴδωμεν τί λέγει καί ὁ ῾Ιερός Φώτιος.
2) ῾Ο Μέγας Φώτιος λέγει: "...Τί δ᾿ οὖν ὁ πλάστης καί κηδεμών; ἄρα παρεῖδεν εἰς τέλος τό πλάσμα ταλαιπωρούμενον...; Οὐ μέ οὖν. Πῶς γάρ ὅπερ φιλοτιμούμενος ἔπλασεν, ἠνέσχετ᾿ ἄν ἠδέως ὁρᾶν συλαγωγούμενον καί πλανώμενον; Διό πρός ἑαυτήν μέν ἡ τῆς Τριάδος ἑνότης, εἰ θέμις εἰπεῖν, ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΑΣΑ, θέμις δέ τοῦτο λέγειν ἐπί τῆς ἀναπλάσεως, ὅτι τό "ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν καί καθ᾿ ὁμοίωσιν" ἐπί τῆς πλάσεως εἴρηται·  τῷ ἐνιαίῳ τῆς γνώμης βουλήματι, τήν ἀνάπλασιν τοῦ συντριβέντος διετίθετο πλάσματος". Τί σημαίνει τό "εἰ θέμις εἰπεῖν ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΑΣΑ ἡ τῆς Τριάδος ἑνότης"; ῎Ετσι ἐνοήσαμεν καί ἐννοοῦμεν τήν διατύπωσιν τοῦ θεολόγου κ. ᾿Ελευθθ. Γκουτζίδη καί αὐτό ἀβίαστα προκύπτει ἐκ τῆς ὅλης ὁμιλίας του καί αὐτό εἶναι τό φρόνυημά του.
3) ῾Ο ᾿Εκκλησιαστικός συγγραφεύς Κλήμης ὁ ᾿Αλεξανδρεύς ἐπίσης λέγει:"Σπεύσωμεν εἰς σωτηρίαν ἐπί τήν παλιγγενεσίαν, εἰς μίαν ἀγάπην συναχθῆναι οἱ πολλοί, κατά τήν τῆς μοναδικῆς οὐσίας ἕνωσιν" (Ε.Π. τ. 8, σελ. 200;). Τί σημαίνει αὐτό τό "κατά τήν τῆς μοναδικῆς οὐσίας ἕνωσιν" κατά τό ξηρόν γράμμα καί τί κατά τό πνεῦμα; ῞Ο,τι σημαίνουν καί οἱ λόγοι τοῦ Κυρίου μας, τούς ὁποίους προετάξαμεν.
Β) ᾿Επίσης ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΘΑ, κατ᾿ ἐπιλογήν, καί διατυπώσεις δογματολόγων Καθηγητῶν, θεολόγων καί συγγραφέων, οἱ ὁποῖοι μέ διαφορετικόν ἕκαστος τρόπον, ἀποδίδουν τήν ἴδια ἔννοια καί τό ἴδιο νόημα.
1) Τοῦ δογματολόγου Καθηγητοῦ ᾿Ιωάννη Καρμίρη, ὁ ὁποῖος εἰς τό βιβλίον του "ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ" ᾿Αθῆναι 1973, σελ. 156 γράφει:"῾Η ἑνότης δέ τοῦ Χριστοῦ καί τῆς ᾿Εκκλησίας καί τῶν χριστιανῶν πρός ἀλλήλους ἐν τῇ κοινωνίᾳ τοῦ Χριστοῦ ἀντικατοπτρίζει τήν ΤΡΙΑΔΙΚΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ, δυναμένη νά συγκριθῇ πως πρός τήν ἐν τῇ ῾Αγίᾳ Τριάδι ἔνωσιν τῶν τριῶν θείων προσώπων, εἰ καί αὕτη εἶναι ἄλλης τάξεως καί πάντη ἀκατάληπτος τῷ ἀνθρώπῳ. Οὕτως "ΕΙΚΩΝ ἐστί τοῦ (Τριαδικοῦ) Θεοῦ ἡ ἁγία ᾿Εκκλησία, ὡς τήν αὐτήν τῷ Θεῷ περί τούς πιστούς ἐνεργοῦσα ἕνωσιν, κἄν διαφόροις ἰδιώμασιν...".  Καθώς δηλαδή τά τρία πρόσωπα τῆς ῾Αγίας Τριάδος ἑνοῦνται ἐν τῇ μιᾷ θείᾳ οὐσίᾳ καί εἶναι εἷς Θεός, οὕτω καί ἡ πληθύς τῶν μελῶν τῆς ᾿Εκκλησίας ἑνοῦται ἐν τῷ ἐνί σώματι τοῦ Θεανθρώπου,  ὅ ἔστιν ἡ ᾿Εκκλησίᾳ....ὡς ἐν τῇ ῾Αγίᾳ Τριάδι ὑπάρχει μία μέν θεία οὐσία, τρία δέ πρόσωπα, οὕτω καί ἐν τῇ ᾿Εκκλησίᾶ ὑπάρχει μία μέν θεανθρωπίνη φύσις, πληθύς δέ καί ποικιλία προσώπων μελῶν, ἅτινα πάντα ἑνοῦνται ἐν τῷ ἑνί πνευματικῷ σώματι τοῦ Χριστοῦ, ὅ ἔστιν ἡ ᾿Εκκλησία.  ῞Ενεκα τούτου ἡ ᾿Εκκλησία ὡς σῶμα Χριστοῦ, θεωρεῖται ὑπό τῶν ᾿Ορθοδόξων ὡς ΕΙΚΩΝ καί ΟΜΟΙΩΣΙΣ τῆς ῾Αγίας Τριάδος, ἀναγομένης τουντεῦθεν τῆς ᾿Εκκλησιολογίας εἰς Τριαδολογίαν".
2) Τοῦ Καθηγητοῦ τῆς Δογματικῆς κ. Νικολάου Μητσόπουλου, ὁ ὁποῖος εἰς τό ἐγχειρίδιον "ΘΕΜΑΤΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ", σελίς 246, γράφει: "῾Η δέ ἑνότης τῶν τριῶν προσώπων τοῦ ἑνός Θεοῦ ἀνακλᾶται καί εἰς τήν ᾿Εκκλησίαν, ἥτις ἐκ πολλῶν προσώπων ἀποτελουμένη συνάπτεται εἰς ἕν κατ᾿ ἀναλογίαν τῆς σχέσεως τῶν τριῶν θείων προσώπων πρός ἄλληλα. ᾿Ισχύουν ἐν προκειμένῳ οἱ λόγοι τοῦ Θεανθρώπου πρός τόν Θεόν Πατέρα: "ἵνα πάντες ἕν ὦσι, καθώς σύ, Πάτερ, ἐν ἐμοί καγώ ἐν σοί, ἵνα καί αὐτοί ἐν ἡμῖν ἕν ὦσιν...ἵνα ὦσιν ἕν καθώς ἡμεῖς ἕν ἐσμέν".
3) Τοῦ Σέρβου θεολόγου Καθηγ. τῆς Δογματικῆς, ᾿Επισκόπου ᾿Αθανασίου Γιέβτιτς, ὁ ὁποῖος γράφει: "Πραγματικά, ὅταν μιλᾶμε γιά τήν Τριαδική θεολογία τῶν ῾Αγίων Καππαδοκῶν, τότε πρέπει ἀμέσως νά θυμηθοῦμε τά θεοαποκαλυφθέντα λόγια τοῦ ῾Αγ. Προφ. ᾿Ησαΐου γιά τήν "Μεγάλη Βουλή" τῆς ῾Αγίας Τριάδος (9,6 κατά τούς ΜΨΨ).  ῾Η λειτουργική καί ἡ θεολογική παράδοση τῆς ᾿Ορθοδοξίας ἀνέπτυξε αὐτή τήν προφητική ἰδέα, κατά τήν ὁποία ἡ ῾Αγία Τριάς, σάν ἡ προαιώνια "Μεγάλη Βουλή" εἶνα τό πρότυπον  καί ἡ πρωτοεικών  (ἀρχέτυπον) τῆς ᾿Εκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδή καί ἡ ἴδια ἡ Τριάς εἶναι ὡς ᾿Εκκλησία, τ.ἔ. ὡς κοινωνία τῶν τριῶν προσώπων στήν αἰώνια θεία ᾿Αγάπη καί στήν αἰώνια θεία Ζωή. Γι  αὐτό ἀκριβῶς μποροῦσε καί ὁ ῞Αγιος Φώτιος ὁ Μέγας, σέ μία ἀπό τίς ὡραιότατες ὁμιλίες του (ΙΧ, 9), νά ὀνομάσει τήν ῾Αγία Τριάδα ᾿Εκκλησία, εἰπών ὅτι "ἡ τῆς Τριάδος ἑνότης ἐκκλησιάσασα τῷ ἐνιαίῳ τῆς γνώμης βουλήματι" προαιωνίως ἀπεφάσισε νά δημιουργήσει τόν κόσμο καί τόν ἄνθρωπο καί κατ᾿ αὐτόν τόν τρόπον διά τοῦ ἀνθρώπου ὁλόκληρη τήν δημιουργία νά τήν ἑνώσῃ  στήν ᾿Εκκλησία, ὡς μιά ἀθάνατη καί αἰώνια κοινωνία".
3) Τοῦ Ρώσου Θεολ. Βλαντιμίρ Λόσσκι, ὀ ὁποῖος εἰς τό βιβλίον του: "Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ", ἔκδοσις πέμπτη, σελ. 207, ἐπικαλεῖται τόν ῞Αγιον Γρηγόριον τόν Θεολόγον, ὁ ὁποῖος λέγει, ὅτι "Χριστιανισμός ἐστί τῆς θείας φύσεως μίμησις" ... "῾Η ᾿Εκκλησία εἶναι εἰκών τῆς ῾Αγίας Τριάδος. Οἱ Πατέρες δέν παύουν νά ἐπαναλαμβάνουν τοῦτο, οἱ Κανόνες τό ἐπιβεβαιοῦν, π.χ. ὁ περίφημος τριακοστός τέταρτος ᾿Αποστολικός Κανών, ὁ ὁποῖος ὁρίζει τήν Συνοδικήν δοίκησιν τῶν Μητροπολιτικῶν ἐπαρχιῶν: "Καί δοξασθήσεται ὁ Θεός διά Κυρίου ἐν ῾Αγίῳ Πνεύματι· ὁ Πατήρ καί ὁ Υἱός καί τό ῞Αγιον Πνεῦμα".
4) Τοῦ ᾿Αρχιμ. Γεωργίου Καψάνη, ὁ ὁποῖος εἰς τό βιβλίον του "ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ" ὁμιλῶν διά τό Συνοδικό σύστημα διοικήσεως τῆς ᾿Εκκλησίας καί σχολιάζοντας τόν 34ον ᾿Αποστ. Κανόνα γράφει: "Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΙΚΩΝ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ. Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΖΗ ΕΙΣ ΟΛΛΑΣ ΤΑΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ (ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ, ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΑ, ΤΟΠΙΚΑΙ ΣΥΝΟΔΟΙ, ΕΠΙΣΚΟΠΑΙ, ΕΝΟΡΙΑΙ, ΙΕΡΑΙ ΜΟΝΑΙ) ΣΥΝΟΔΙΚΩΣ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΡΙΑΔΙΚΩΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ".
5) Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου Καθηγητοῦ Γεωργίου Μεταλληνοῦ, ὁ ὁποῖος είς τό βιβλίον του: "Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ", ᾿Αθῆναι 1980, σελ. 11, 23, καί 39 γράφει: "Κατά τήν πρώτη φάση της ἡ ᾿Εκκλησία, πού ὑπῆρχε προαιώνια στή σοφία τοῦ Θεοῦ, ἀρχίζει νά ὑπάρχει καί λυτρωτικά γιά τόν κόσμο καί τόν ἄνθρωπο, σάν οὐράνια ᾿Εκκλησία, πρίν ἀκόμη ἀπό τήν δημιουργία τοῦ ὑλικοῦ κόσμου.  ῾Ο Τριαδικός Θεός, πού ἡ ὕπαρξή του ἔχει τόν χαρακτῆρα μιᾶς "ΑΠΟΛΥΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ", σάν κοινωνία ἀπόλυτης ἰσότητος καί ἰσοτιμίας, δημιουργεῖ καί σώζει ἐκκλησιολογικά - κοινωνικά, ἐντάσσοντας τόν ἄνθρωπο καί τά πάντα μέσα στήν κοινωνία Του".  "῾Η ἑνότητα τῆς ᾿Εκκλησίας ἀνάγεται σάν ἀρχή στήν ἐνότητα τῆς ἁγίας Τριάδος, πού συνιστᾶ τό ὀντολογικό καί ἠθικό θεμέλιο της (᾿Ιω. 17, 20-23). ῞Οπως στήν ἁγία Τριάδα μένει σάν ἀρχή ὁ Πατέρας, ἔτσι καί στήν ᾿Εκκλησία κάθε πράξη ἔχει τήν ἀναφορά της στόν Πατέρα Θεό, μέ κέντρο τῆς ἑνότητος τόν ἕνα Χριστό καί δύναμη τῆς ἑνότητος τό ῞Αγιον Πνεῦμα". "῾Η ῾Αγιοτριαδική ἑνότης εἶναι τό θεμέλιο τῆς ᾿Εκκλησίας". ᾿Εάν ὁ διακεκριμένος Πανεπιστημιακός Καθηγητής π. Γεώργιος Μεταλληνός, ἔχει ἀναθεωρήσει τήν συγκεκριμένην θέσιν του, ὀφείλει νά ἀνακοινώση ὁ ἴδιος τήν νέαν του θέσιν καί νά μήν ἐπιτρέπῃ νά παρεμβαίνουν πρόσωπα, τά ὁποῖα θίγουν τήν ἐπιστημονικήν του ἰδιότητα καί ἰδιαιτέρως τήν καταξιωμένην προσωπικότητά του.
6) Τοῦ Πρωτοπρ. Νικολάου  Χ. ᾿Ιωαννίδη, ἀν. Καθηγητοῦ Πανεπ.  ᾿Αθηνῶν, ὁ ὁποῖος γράφει εἰς ἄρθρον του εἰς τό περιοδικό "ΤΟΛΜΗ": "Κατά τήν φύση της ἡ ᾿Εκκλησία εἶναι μία κοινωνία, ἀλλά ἡ κοινωνία αὐτή δέν εἶναι μόνο "ἐκ τοῦ κόσμου τούτου", ἀλλά βρίσκεται "ἐν τῷ κόσμῳ" καί ἀποτελεῖ ἔκφραση τῆς ἑνότητας τῆς ῾Αγίας Τριάδος στίς σχέσεις ἀνάμεσα στούς διαφόρους ἀνθρώπους. ῾Η κοινωνία τῶν τριῶν προσώπων τῆς ῾Αγίας Τριάδος ἀποτελεῖ τό πρότυπο τῆς κοινωνίας τῶν ἀνθρώπων μεταξύ τους καί μέ τόν Θεό. Τό μυστήριο τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ ἀντανακλᾶται σέ ὁλόκληρη τήν ᾿Ορθόδοξη ζωή καί ἐμπειρία. Εἶναι ἠ ἀρχή καί τό τέλος τῆς ὀρθόδοξης ζωῆς, λατρείας καί θεολογίας. ῞Ο,τι λέγεται ᾿Εκκλησία, βρίσκεται καί ὑπάρχει καί ζεῖ στήν ῾Αγία Τριάδα: ᾿Εκ τοῦ Πατρός διά τοῦ Υἱοῦ ἐν τῷ ῾Αγίῳ Πνεύματι. Αὐτό δέν ἀποτελεῖ μιά δογματική ἀλήθεια ξένη πρός τήν ζωή, ἀλλά ἔχει ἄμεσες συνέπειες σήν κοινωνική καί προσωπική ζωή τῶν ἀνθρώπων. Καί ἀκριβῶς τόσον ἡ προσωπική, ὅσο καί ἡ κοινωνική ζωή τῶν ἀνθρώπων ἔχει τήν ἀρχή της καί βρίσκει τήν πληρότητά της στήν ζωή τῆς ῾Αγίας Τριάδος. ῾Ο Τριαδικός Θεός εἶναι μία φύση ἤ οὐσία, καί τρεῖς ὑποστάσεις ἤ πρόσωπα, ὁ ἄνθρωπος εἶναι μία φύση καί πολλά πρόσωπα. ῞Οπως δηλαδή ὁ Θεός εἶναι ὁμοούσιος καί τρισυπόστατος, ἔτσι καί ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὁμοούσιος καί πολυϋπόστατος. Βλέπουμε, λοιπόν,. ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔχει λάβει ἀπό τόν Θεό τήν δωρεά νά ὑπάρχει μέ τόν παρόμοιο τρόπο πού ὑπάρχει καί ὁ Θεός. ῎Ετσι ὁ ἄνθρωπος εἶναι πρόσωπο, καί γι᾿ αὐτό ὅ,τι ἀφορᾶ τό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ ἔχει συνέπειες καί στόν ἄνθρωπο. Κάθε ἄνθρωπος εἶναι μιά προσωπική ὕπαρξη, βεβαίως κτιστή, ἀλλά κτιστή κατ᾿ εἰκόνα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, καί μπορεῖ νά πραγματοποιήσει τήν ὕπαρξή του ὅπως τά πρόσωπα τῆς ῾Αγίας Τριάδος, ὅπως ὁ Εἷς τῆς Τριάδος ὁ Χριστός, δηλαδή ὡς πρόσωπο".
7) Τοῦ θεολόγου - συγγραφέως ᾿Αρχ/του Τιμοθέου Κιλίφη, ὁ ὁποῖος εἰς τό βιβλίον του: "ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ" (῎Εκδοσις 9η,1991) καί εἰς τήν σελίδα 12 γράφει:"Εἶναι φανερό, λοιπόν, ὅτι ἡ ᾿Εκκλησία, ἡ ᾿Ορθοδοξία ἔχει προϊστορία προαιωνία. Πρίν ἀκόμη δημιουργηθῇ ὀ κόσμος. ᾿Αφοῦ ΠΡΩΤΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΤΡΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΤΡΙΑΔΙΚΗΣ ΘΕΟΤΗΤΑΣ. ῾Ο πατέρας, ὁ Υἱός καί τό ῞Αγιον Πνεῦμα ἀποτελοῦν τήν πρώτη "συνάθροισι" τῆς ᾿Εκκλησίας".
ΚΑΤΟΠΙΝ ΑΥΤΩΝ καί ἐπειδή παρά τά ἀνωτέρω, τά ὁποῖα εἶναι γνωστά, ἐπιμένουν τινές προσκολημμένοι εἰς τό ξηρόν γράμμα,(χαρακτηριστικόν γνώρισμα τῶν αἱρετικῶν) καί ἀναποδείκτως ἐμμένουν εἰς τόν χαρακτηρισμόν τῆς διατυπώσεως ὡς "ἀμαρτύρου" καί ὡς "καινοτομίας", ἄλλοι δέ τήν χαρακτηρίζουν καί ὡς "αἵρεσιν", καί ἐπειδή δέν προέβησαν εἰς τήν διόρθωσιν, ὅπως τούς ἐζήτησε πολλάκις ὁ θεολόγος κ. ᾿Ελευθέριος Γκουτζίδης, ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝ ἡμεῖς πλέον ΝΑ ΤΗΝ ΔΙΟΡΘΩΣΟΥΝ ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ, ΝΑ ΤΗΝ ΑΠΟΔΕΙΞΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΤΗΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΟΥΝ.
῎Αλλως, τουλάχιστον τώρα πού βλέπουν ὅτι ἀπέτυχαν τά σχέδιά των, ΑΣ ΣΥΝΕΤΙΣΘΟΥΝ, καί διά νά εἶναι εἰλικρινεῖς μέ τόν ἑαυτόν τους, ΑΣ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΟΥΝ ΤΗΝ ΣΚΕΥΩΡΙΑΝ, τήν ὁποίαν μαζί μέ τούς Φλωρινικούς ἐξεκίνησαν, καί ἄς παύσουν πλέον νά ὁμιλοῦν περί καταδίκης, διότι καταδίκη μιᾶς θεολογικῆς θέσεως, ἡ ὀποία κινεῖται μέσα εἰς τό πνεῦμα τῶν Πατέρων, σημαίνει καταδίκη τῆς ὀρθοδόξου διδασκαλίας.  
(Τό παρόν χωρίς τό παρακάτω συμπλήρωμα ἐδημοσιεύθη περί τό ἔτος 2003)
Δι᾿ ὅσους δέν ἀνήκουν στούς συνειδητούς σκευωρούς καί ἁπλῶς παρεσύρθησαν, θέλουν ὅμως νά γνωρίσουν τήν ἀλήθεια, παραθέτομεν καί τά κατωτέρω:
῾Ο ἱερός Χρυσόστομος ἀναφερόμενος στό μυστήριο περί ᾿Εκκλησίας καί εἰδικώτερα ἐρμηνεύοντας τόν χαρακτηρισμόν τοῦ ᾿Αποστόλου Παύλου ὡς σώματος Χριστοῦ, λέγει: "Τά γάρ αὐτά ρήματα λέγεται μέν ἐπί Θεοῦ καί ἀνθρώπων·  ἀλλ᾿ ἑτέρως μέν ἐκεῖνα νοητέον, ἐτέρως δέ ταῦτα" Καί προσθέτει: "Οὐ μήν πάλιν πάντα ἐξηλλαγμένως·  ἐπεί πάλιν εἰκῆ καί μάτην παρειλῆφθαι δόξει, οὐδέν ἀπ᾿ αὐτῶν καρπουμένων ἡμῶν. ῞Ωσπερ γάρ οὐ πάντα ὁμοίως ἐκληπτέν, οὕτως οὐδέ πάντα ἁπλῶς ἐκβλητέον". Καί ἀφοῦ χαρακτηρίζει τόν Χριστό ὡς κεφαλή τῆς ᾿Εκκλησίας συνεχίζει: "᾿Εάν μηδέ ἀπό τοῦ ἀνθρωπίνου παραδείγματος λάβω, τί μοι καί εἴρηται τοῦτο; Πάλιν ἄν ἅπαντα λάβω, πολλή ὄψεται ἡ ἀλογία".
Εἶπε σχετικά εἰς τάς παραδόσεις του εἰς τό Πανεπιστήμιον Θεσσαλονίκης καί ὁ Καθηγητής Ι. Ρωμανίδης:  "...Δέν ὑπάρχει καμμία ὁμοιότης μεταξύ κτιστοῦ καί ἀκτίστου, ἐκεῖνο πού ὑπάρχει στήν κτίσι δέν σημαίνει ὅτι ὑπάρχει καί στόν Θεό. ᾿Εμεῖς μιλᾶμε γιά τόν Θεό μέ ἀνθρώπινη γλῶσσα καί μέ ἀνθρώπινα νοήματα. Αὐτό ὅμως δέν σημαίνει ὅτι αὐτά ἐφαρμόζονται στόν Θεό κυριολεκτικά. Διότι ἁπλούστατα στήν ἐμπειρία τῆς θεώσεως καταργοῦνται ὅλες οἱ προφητεῖες  καί ἑρμηνεῖες τῆς ῾Αγίας Γραφῆς, ὅλες οἱ γλῶσσες καί τά νοήματα, καθώς καί ὅλη ἡ ἀνθρώπινη γνῦσι πού ἀφορᾶ στόν Θεό. Διότι ὁ Θεός ὑπερβαίνει ὅλα τά ἀνθρώπινα". Καί συνεχίζει: "῾Υπάρχει ἕνα ὡραῖο κομμάτι στόν ῞Αγιο Διονύσιο τόν ᾿Αρεοπαγίτη, ὁ ὁποῖος λέγει ὅτι στήν ἐμπειρία τῆς θεώσεως ὁ ἄνθρωπος διακρίνει ὅτι ὁ Θεός οὔτε Μονάς εἶναι, οὔτε ΤΡιάς, οὔτε ῾Ενάς εἶναι οὔτε Θεός εἶναι, οὔτε ᾿Αγάπη εἶναι κλπ. Διότι δέν ὑπάρχουν ὀνόματα ἤ νοήματα, πού νά μποροῦν νά ἀποδώσουν τό τί εἶναι ὁ Θεός. Δέν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά συλλάβη τόν Θεό. Αὐτό ἀποκλείεται. Τά νοήματα καί οἱ λέξεις χρησιμοποιοῦνται μόνον ὡς ὁδηγοί πρός τόν Θεό καί ὄχι γιά νά ἀποδώσουν ἤ νά ἐξηγήσουν κάτι ἀπό τόν Θεό". (Πρωτ. ᾿Ιωάννου Ρωμανίδου, Πατερική Θεολογία, σελ. 283. ᾿Εκδόσεις Παρακαταθήκη Θεσ/νίκη 2004) ᾿Αλλοῦ γράφει: "...Μεταξύ Θεοῦ καί κτισμάτων δέν ὑπάρχει ἀπολύτως καμμία ὁμοιὀτης. Γι᾿ αὐτόν τόν λόγο τά νοήματα τῆς ῾Αγίας Γραφῆς περί Θεοῦ εἶναι καταργήσιμα νοήματα. Καταργοῦνται στήν ἐμπειρία τῆς θεώσεως. Πρίν εἶναι ἁπλῶς βοηθητικά., ἀπαραίτητα, σωστά καί ὀρθά ὡς καθοδηγητικά μόνον πρός τόν Θεόν. ῾Η ῾Αγία Γραφή εἶναι ὁδηγός πρός τόν Θεόν, ἀλλά δέν ἔχει ἡ περιγραφή τοῦ Θεοῦ στήν ῾Αγία Γραφή καμμία ὁμοιότητα μέ τόν Θεόν. Μιλᾶ γιά τόν Θεόν, μιλᾶ γιά τήν ᾿Αλήθεια, ἀλλά δέν εἶναι ἡ ᾿Αλήθεια. Εἶναι ὁδηγός πρός τήν ᾿Αλήθειαν καί τήν ὁδόν, πού εἶναι ὁ Χριστός. Διότι οἱ λέξεις στήν ῾Αγία Γραφή εἶναι ἁπλῶς σύμβολα, τά ὁποῖα περιέχουν ὡρισμένα νοήματα. Αὐτά τά νοήματα εἶναι ὅλα ἀνθρώπινα καί ὁδηγοῦν πρός τόν Θεόν, πρός τόν Χριστόν καί τίποτε ἄλλο. ῾Οπότε διαβάζοντας ἁπλῶς κανείς τήν ῾Αγία Γραφήδέν μπορεῖ νά θεολογῇ σωστά μόνον βάσει τῆς ῾Αγίας Γραφῆς. ῎Αν αὐτό τό κάνη, δεν μπορεῖ παρά νά γίνη αἱρετικός. Διότι σωστή ἑρμηνεία τῆς ῾Αγίας Γραφῆς μπορεῖ νά γίνη μόνον, ὅταν ἡ μελέτη ἤ ἡ ἀνάγνωσις τῆς ῾Αγίας Γραφῆς συνοδεύεται ἀπό τήν ἐμπειρία τοῦ φωτισμοῦ ἤ τῆς θεώσεως. Χωρίς φωτισμό ἤ θέωσι δέν μπορεῖ ἡ ῾Αγία Γραφή νά ἑρμηνευθῇ σωστά" (Πρωτ. ᾿Ιωάννου Ρωμανίδου, Πατερική Θεολογία, σελ. 134. ᾿Εκδόσεις Παρακαταθήκη Θεσ/νίκη 2004).
Καί ἔν μικρόν σχόλιον: ᾿Εκεῖ ὅπου ὑπάρχει σκοπιμότης καί μάλιστα κακή σκοπιμότης, γεννᾶται ἡ σκευωρία, ἡ ὁποία φέρνει τήν αὐθαιρεσίαν. Καί τότε εἶναι πολύ εὔκολο αὐθαιρέτως νά ἀπομονώση κάποιος μίαν διατύπωσιν, νά παραχαράξῃ τό νόημά της, καί νά βγάλη τά δικά του συμπεράσματα. ᾿Εν προκειμένῳ μέ τό ἴδιο σκεπτικό,τῶν Φλωρινικῶν καί τοῦ Πειραιῶς Νικολάου στήν "εἰσήγησί", θά μποροῦσαν κάποιος νά πῇ ὅτι καί ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ: "ἵνα ὦσιν ἕν, καθώς καί ἡμεῖς ἕν ἐσμέν", καί ἡ διατύπωσις τοῦ ἁγίου Μαξίμου, καθ᾿ ἥν: "Εἰκών ἐστί τοῦ (Τριαδικοῦ Θεοῦ) ἡ ἁγία ᾿Εκκλησία, ὡς τήν αὐτήν τῷ Θεῷ περί τούς πιστούς ἐνεργοῦσα ἕνωσιν, κἄν διάφοροι τοῖς ἰδιώμασιν καί ἐκ διαφόρων καί τόπων καί τρόπων οἱ κατ᾿ αὐτήν διά τῆς πίστεως ἑνοποιούμενοι τύχωσιν ὄντες", καί ἡ τοῦ ἁγίου Φωτίου:"῾Η τῆς Τριάδος ἑνότης ἐκκλησιάσασα τῷ ἐνιαίῳ τῆς γνώμης βουλήματι...", ὁδηγοῦν εἰς τό φρόνημα - αἵρεσιν τῆς "ὁμοιότητος" κτιστὼν καί ἀκτίστων.

@ Ep. Kirykos Kontogiannis 2005