Ὑπό τῆς Μητροπόλεως Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς ἐξεδόθη ἡ κάτωθι σύντομος ἀνακοίνωσις:

«Κατά τήν Ἀρχιερατικήν θείαν Λειτουργίαν τῆς 12 Δεκεμβρίου 2008 εἰς τόν πανηγυρίζοντα ἱερόν Ναόν Ἁγίου Σπυρίδωνος Καρέα, ὁ Σεβ/τος Μητροπολίτης Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς Κήρυκος, ὡμίλησε περί τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος ὡς τοῦ «καλοῦ ποιμένος», ὁ ὁποῖος ἐβάδισεν εἰς τά ἀχνάρια τοῦ ΚΑΛΟΥ ΠΟΙΜΕΝΟΣ, ὡς θαυματουργοῦ καί προστάτου τῶν ἁπανταχοῦ Ὀρθοδόξων καί ὡς ὑπερμάχου τῆς πρώτης (Οἰκουμενικῆς) Συνόδου καί ὅλων τῶν μέχρι σήμερον Ὀρθοδόξων Συνόδων, ἑπομένως καί τῆς νῦν ἐπανασυγκροτηθείσης Πανορθοδόξου Συνόδου.
Ἐπίσης ἔκανε μίαν ἱστορικήν ἀναφοράν εἰς τό Προδοτικόν ἐκεῖνο συλλείτουργον τῆς 12.12.1452, εἰς τήν Ἁγίαν Σοφίαν Κων/λεως, τό ὁποῖον ἔφερε τήν ὀργήν τοῦ Θεοῦ καί τήν πτῶσιν τῆς Κων/λεως, καί ἐτόνισεν ὅτι καί τά σημερινά «συλλείτουργα» καί οἱ συμπροσευχές μετά τῶν παπικῶν καί ἡ κοινωνία μετά τῶν λατινοφρόνων, ἀναπόφευκτα ὁδηγοῦν εἰς νέαν ἅλωσιν, πολύ χειροτέραν ἐκείνης. Διότι τότε μέν οἱ κάτοικοι τῆς Κων/λεως δέν συμμετέσχον εἰς τό προδοτικόν ἐκεῖνο Συλλείτουργον καί διεμαρτυρήθησαν, καί αὐτήν τήν Ὀμολογίαν τήν ἐκράτησαν καθ’ ὅλην τήν διάρκειαν τῆς σκλαβιᾶς οἱ Ἕλληνες, σήμερον ὅμως οἱ περισσότεροι τῶν Ἑλλήνων, κατέστησαν ὄχι μόνον ἀδιάφοροι ἀλλά καί λατινόφρονες καί οἰκουμενισταί καί ἑπομένως προδόται.
Ὁ Σεβ/τος συνέστησεν ἐπαγρύπνησιν, καθαρότητα βίου, μετάνοιαν,, ὁμολογιακόν φρόνημα καί ἀγωνιστικότητα, πάντα ὑπό τήν προστασίαν τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος τοῦ προστάτου τῶν ἁπανταχοῦ Ὀρθοδόξων.
Τέλος συνέστησε νά μελετήσουν ὅλοι τό φυλλάδιον τό ὁποῖον παλαιότερον ἐκυκλοφόρησεν μέ θέμα: «ΤΟ ΠΡΟΔΟΤΙΚΟΝ ΣΥΛΛΕΙΤΟΥΡΓΟΝ
ΤΗΣ 12.12.1452 ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΣΟΦΙΑΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ», καί νά συμβάλλουν μέ τόν τρόπον του ἕκαστος εἰς τήν ‘Ορθόδοξον Ἱεραποστολήν.


Τήν 12.12.1452, εἰς τήν Ἁγίαν Σοφίαν Κων/λεως, ἡ ὁποία ἐπί χίλια ἔτη ὑπῆρξεν ἡ Πρωτεύουσα τοῦ Βυζαντινοῦ καί ἡ Κιβωτός τῆς Ὀρθοδοξίας, ἔγινε ἕνα συλλείτουργον προδσίας, μεταξύ Λατινοφρόνων καί Παπικῶν. Μέ αὐτό ὅμως τό συλλείτουργον, τό ὁποῖον εἶχε σκοπόν τήν ἐπισφράγισιν τῆς ψεδοενώσεως μετά τῶν Παπικῶν εἰς Φερράραν – Φλωρεντίαν, ἐβεβηλώθη ὄχι ὁ Ναός τῆς Ἁγίας Σοφίας, τό καύχημα καί τό Παλλάδιον τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀλλά καί ἡ ἑορτή τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος τοῦ μεγάλου Προστάτου τῶν Ὀρθοδόξων. Καί τό ἀποτέλεσμα τῆς προδοσίας ἦτο ἡ ἐγκατάλειψις τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁριστική πτῶσις τῆς Κων/λεως στά χέρια τῶν Τούρκων καί ἡ σκοτεινή περίδος τῆς σκλαβιᾶς. Εὐτυχῶς ὅμως πού εἰς μέν τήν Φερράραν – Φλωρεντίαν εὑρέθη ἕνας ἅγιος Μάρκος, ὁ ὁποῖος ὡς ἄλλος μυθικός ἄτλας κράτησε στούς ὤμους του, ἔστω καί μόνος τήν Ὀρθοδοξία, καί τοῦ ὁποίου τό ὁμολογιακόν πνεῦμα μετεδόθη καί μετελαμπαδεύθη εἰς τούς δουλεωμένους εἰς τήν τουρκικήν σκλαβιάν, ἀλλά ἀδούλωτους κατά τό φρόνημα Ἕλληνας καί δέν ἔσβησε ὅμως νόμιζαν οἱ παπικοί τό φῶςτῆς ‘Ορθοδοξίας. Ὅσοι μελετήσουν καλῶς τό ἐν συνεχεία κείμενον διά τό προδοστικόν ἐκεῖνο συλλείτουργον, ὀλίγους μῆνας πρό τῆς Πτώσεως, θά ἐξαγάγουν συμπεράσματα καί διά τά σημερινά προδοτικά συλλείτουραγα τῶν σημερι ῶν λατινοφρόνων μετά τῶν Παπικῶν, θά πρέπει ὅμως νά πράξουν ἀναλόγως διά νά μήν ἔχωμεν τά ἴδια ἀποτελέσματα.


«Ὁ Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος κάλλιστα ἐγνώριζεν, ὅτι τό ἔργον τοῦ ἀντιπροσώπου τοῦ Πάπα ἐν τῷ ζητήματι τῆς ἑνώσεως θά προσέκρουε κατά πολλῶν δυσχερειῶν. ᾽Αλλ’ ἐλπίζων, ὅτι προσεχῶς καί ἄλλη σημαντική τῆ φορᾷ ταύτῃ, θά ἤρχετο ἐκ Ρώμης πολεμική βοήθεια, εὐμενῶς ὑπεδέχθη τόν Ἰσίδωρον (σ.σ. Καρδινάλιον ἀπεσταλμένον τοῦ Πάπα, πρώην Ὀρθόδοξον, ἀλλά προδώσαντα κατά τήν ἐν Φερράρα – Φλωρεντία Σύνοδον) καί ἀπεφάσισεν ἀντί πάσης θυσίας νά φανῆ ἐνδοτικός εἰς τάς ἀπαιτήσεις τοῦ Καρδιναλίου. Πολλαί ἐγένοντο προδιασκέψεις. ᾽Εν τέλει συνεκροτήθη ἐν τῇ Μεγάλῃ Ἐκκλησίᾳ, ἤτοι ἐν τῶ Ναῶ τῆς Ἁγίας Σοφίας, συνάθροισις, καθ’ ἥν, μετά ἐκτενῆ πρός τόν Θεόν δέησιν, ὁ Καρδινάλιος Ἰσίδωρος ὡμίλησε πρός τήν ὁμήγυριν, ἥτις ἐν τέλει ἔστερξε τόν Ὅρον τῆς ἑνώσεως, ἐπί τῆ συμφωνίᾳ ὅτι παρελθόντος τοῦ ὑφισταμένου κινδύνου, ὁ ὅρος θά ἀναθεωρεῖτο, εἰ που ἐκρίνετο μή ὀρθοτομῶν.
Τῆ 12η Δεκεμβρίου τοῦ 1452, καθ’ ἥν ἡμέραν ἑωρτάζετο ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος, ἐτελέσθη κοινή λειτουργία ὑπό Λατίνων καί Ἑλλήνων ἱερέων, καί ἐμνημονεύθη ἐν τοῖς διπτύχοις ὁ πάπας Νικόλαος καί ὁ ἐν Ρώμῃ ἐξόριστος πατριάρχης Γρηγόριος, οὗ τήν ἀνάκλησιν ἠξίου, πρός ταῖς ἄλλαις ἀξιώσεσιν ὁ Πάπας. Παρά ταῦτα, ὅμως, πολλοί τῶν μετασχόντων τῆς κοινῆς λειτουργίας ἠρνήθησαν νά δεχθῶσιν ἀντίδωρον, διαμαρτυρόμενοι διά τήν γενομένην πρᾶξιν ὡς ἀντικανονικήν, καί φωνοῦντες, ὅτι «δέν ἑνοῦνται πρός τούς ἀζυμίτας».
Σημειωτέον ὅτι ἐκτός τῆς μεγαλυτέρας μερίδος τοῦ λαοῦ καί πολλοί ἐκ τοῦ ἀνωτέρου κλήρου καί ἅπας ὁ κατώτερος κλῆρος, οἱ μοναχοί καί αἱ μοναχαί, ἐντόνως ἀπέκρουον τήν ἕνωσιν. Τά πράγματα, ὡς εἰκός, κατέληξαν εἰς ἐκκλησιαστικήν ἀναρχίαν. Οἱ μετριοπαθεῖς ἐκ τοῦ κλήρου καί ἐκ τοῦ λαοῦ, ἐπί κεφαλῆς ἔχοντες τόν αὐτοκράτορα, ὑπ' ὄψιν λαμβάνοντες τό δεινόν τῶν περιστάσεων, ἐφαίνοντο ἐμμένοντες εἰς τό τετελεσμένον τῆς ἑνώσεως γεγονός.
Ἀλλ' ὁ λαός; Παρ' ὅλας τάς γενομένας προτροπάς ἐδείχθη ἀμετάπειστος. Ὁ Ἑλληνικός λαός δέν ἐλήσμόνησε τήν ληστρικήν Σταυροφορίαν τοῦ 1204, τήν σύλησιν τῶν ἐκκλησιῶν καί τήν ἁρπαγήν τοσούτων πολυτίμων ἐκθεμάτων τῆς Πόλεως.
Ἀλλ' ἐκτός τούτου, ἀνενδότως ἐπιμένων εἰς τήν λατρείαν τῶν πατρίων, ἀπεστρέφετο τούς Καθολικούς. «Τί καλόν ἐγένετο, ἔλεγον, ἐκ τῆς ἐν Λουγδούνῳ γενομένης Συνόδου ἐν ταῖς ἡμέραις τοῦ πρώτου Παλαιολόγου, ἐκ τῆς πρό ὀλίγου ἐν Φλωρεντίᾳ καί τί μέλλει γενέσθαι ἐκ τῆς σημερινῆς ἐν Ἁγίᾳ Σοφίᾳ;»
Καί προσελθών λαοῦ πλῇθος εἰς τήν μονήν τοῦ Παντοκράτορος, πρός τόν λαοφίλητον μοναχόν Γεννάδιον, Πατριάρχην μετά τήν ἅλωοιν ἀναγορευθέντα, ἐφώνει: «Καί ἡμεῖς τί ποιήσωμεν;»
Ὁ Γεννάδιος ἀσθενῶν ᾐδυνάτει νά ἐμφανισθῇ, πρό τοῦ πολιορκήσαντος τήν Μονήν λαοῦ. ᾽Αλλ' αὐτοῦ ἐπιμένοντος, λαβών χάρτην, ἔγραφε τήν γνώμην αὐτοῦ διά τῶν ἐξῆς:
«Ἄθλιοι, εἰς τί ἐπλανήθητε καί ἀπεμακρύνατε ἐκ τῆς ἐλπίδος τοῦ Θεοῦ, καί ἠλπίσατε εἰς τήν δύναμιν τῶν Φράγκων καί σύν τῶ φθαρῆναι, ἐσχάσατε καί τήν εὐσέβειάν σας; Ἵλεώς μοι Κύριε, μαρτύρομαι ἐνώπιόν σου, ὅτι ἀθῶος εἰμί ἐκ τοῦ τοιούτου πταίσματος. Γινώσκετε τί ποιεῖτε καί σύν τῷ αἰχμαλωτισμῷ, ὅς μέλλει γενέσθαι εἰς ὑμᾶς, ἐσχάσατε καί τό πατροποράδοτον καί ὡμολογήσατε τήν ἀσέβειαν; Οὐαί ὑμῖν ἐν τῷ κρίνεσθαι».

Υ.Γ. Ὁ Λουκᾶς Νοταρᾶς ἔλεγεν: «Κρειττότερόν ἐστίν εἰδέναι ἐν μέση τῆ πόλει φακιόλιον βασιλεῦον Τούρκων ἤ καλύπτραν λατινικήν». Καί δέν εἶχε ἄδικον. Ἡμεῖς τί λέγομεν;