Η ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΠΙΣΤΕΩΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΑΡΚΟΥ ΕΦΕΣΟΥ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΚΟΥ
Εγώ με την Χάριν του Θεού τράφηκα με τα ευσεβή δόγματα και ακολουθώ σε όλα την Αγία και Καθολική Εκκλησία. Πιστεύω και ομολογώ τον Θεό Πατέρα, μόνον άναρχον και αναίτιον, πηγήν και αιτίαν του Υιού και του Αγίου Πνεύματος...
Ακολουθώντας, λοιπόν, ολοκληρωτικά τις αποφάσεις των επτά Αγίων Οικουμενικών Συνόδων και των θεοσόφων Πατέρων που διέλαμψαν εις αυτές, πιστεύω εις έναν Θεόν Πατέρα παντοκράτορα ποιητήν ουρανού και γης ορατών τε πάντων και αοράτων και εις ένα Κύριον Ιησούν Χριστόν. Και συνεχίζεται όλον αυτό. Αυτό το ιερό της πίστεως μάθημα και Σύμβολον, το οποίον διετυπώθη εις την Πρώτην και Δευτέραν Σύνοδον και στις υπόλοιπες επικυρώθηκε, το δέχομαι με όλη μου την ψυχή και το φυλάττω. Το αποδέχομαι και το ασπάζομαι όπως και τις προαναφερθείσες επτά Συνόδους και την επόμενη σύνοδο που έγινε επί του ευσεβούς βασιλέως των Ρωμαίων Βασιλείου και του Αγιωτάτου Πατριάρχου Φωτίου, η οποία και ονομάσθηκε ογδόη. Αυτή η σύνοδος, παρευρισκομένων των τοποτηρητών του Ιωάννου μακαρίου Πάπα της πρεσβύτερης Ρώμης, Παύλου και Ευγενίου των επισκόπων και Πέτρου πρεσβυτέρου και Καρδιναλίου, ενέκρινε ως έγκυρη και ανεκήρυξε την Εβδόμη οικουμενική Σύνοδο και όρισε ότι συντάσσεται και συμφωνεί με τις προηγούμενες συνόδους. Αποκατέστησε εις τον θρόνον του τον αγιώτατον Φώτιον, κατέκρινε και ανεθεμάτισε όπως ακριβώς και αι προηγούμενοι Σύνοδοι αυτούς που τολμούν να καινοτομήσουν είτε με προσθήκη είτε με αφαίρεσι ή γενικώς κάποια αλλαγή στο προαναφερθέν Σύμβολον. Και εάν κάποιος τολμήση να γράψη εις αυτό κάτι διαφορετικό από αυτά που περιέχει το ιερόν Σύμβολον, ή να προσθέση ή αφαιρέση, και αποθρασυνθή και το ονομάση όρο του συμβόλου, αυτός θα κατακριθή και θα αποβληθή από την Χριστιανική πολιτεία. Τα ίδια έστειλε και ο Πάπας Ιωάννης προς τον Άγιον Φώτιον και ομίλησε εκτενέστερα και καθαρώτερα σχετικά με την προσθήκη στο Σύμβολο της Πίστεως. Αυτή η Σύνοδος και τους κανόνες διετύπωσε οι οποίοι βρίσκονται σε όλα τα κανονικά βιβλία.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τους όρους αυτής της Συνόδου και των προηγουμένων Συνόδων, το ιερόν Σύμβολον της πίστεως πρέπει να φυλάγεται αμετάβλητο, κρίνω, όπως ακριβώς συνετάχθη. Και αυτούς που το αρνούνται θα τους αρνηθώ και ποτέ δεν θα τους δεχθώ σε επικοινωνία, οι οποίοι ετόλμησαν να προσθέσουν εις το Σύμβολον την καινοτομίαν περί της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος, έως ότου επιμένουν εις την καινοτομία αυτή. Διότι αυτός που επικοινωνεί με αυτόν που είναι «ακοινώνητος», (δηλ. που δεν πρέπει να επικοινωνεί κανείς μαζί του) ας είναι και ο ίδιος «ακοινώνητος». Και ο θείος Χρυσόστομος είπε, εάν κάποιος σας διδάξη κάτι διαφορετικό από όσα παρελάβατε, ας είναι αναθεματισμένος. Δεν είπε: εάν διακηρύττουν τα αντίθετα. Ούτε αν ανατρέπουν τα πάντα, αλλά ακόμη και κάτι μικρό αν σας διδάξουν διαφορετικό από αυτά που παρελάβατε, και αν το ελάχιστο αλλάξουν από την θέσι του, ας είναι αναθεματισμένοι. Και ο ίδιος πάλι λέγει: «οικονομητέον ένθα μη παρανομητέον».
Και ο μέγας Βασίλειος εις τα Ασκητικά γράφει, φανερά εκπίπτεις από την πίστι και κατηγορείσαι για υπερηφάνεια εάν αθετήσης κάτι που είναι παραδεδομένο γραπτώς ή να εισάγης κάτι που δεν είναι γραμμένο πουθενά, ενώ ο Κύριος ημών Ιησούς είπε, τα δικά μου πρόβατα ακούνε την φωνή μου. Και πιο πάνω λέγει, ξένον δεν θα ακολουθήσουν, αλλά θα φύγουν μακριά του, διότι δεν γνωρίζουν την φωνή των ξένων. Και εις την επιστολήν προς μονάζοντας, αυτοί που προσποιούνται ότι ομολογούν την σωστή πίστι αλλά έχουν κοινωνία με τους αλλοδόξους αυτούς μετά από συμβουλή και προτροπή αν δεν απομακρυνθούν από τις κακοδοξίες, όχι μόνον να μην έχουν κοινωνία μαζί τους, αλλά ούτε αδελφούς να τους ονομάζουν. Και πριν από αυτόν, ο θεοφόρος Ιγνάτιος στη επιστολή του προς τον θείον Πολύκαρπον Σμύρνης, κάθε ένας που λέγει διαφορετικά πράγματα από τα διατεταγμένα, ακόμη κι' αν είναι αξιόπιστος, και αν νηστεύη, και αν κάνη θαύματα, και αν προφητεύη, ας σου φαίνεται σαν λύκος με προβιά προβάτου που θέλει να κατασπαράξη τα πρόβατα. Και τι χρειάζεται να λέμε πολλά; Όλοι οι διδάσκαλοι της Εκκλησίας, όλες οι Σύνοδοι και όλες οι θείες Γραφές, προτρέπουν να αποφεύγωμε τους ετεροδόξους και να απέχωμε από την συγκοινωνία με αυτούς. Εγώ θα καταφρονήσω όλα αυτά και θα ακολουθήσω εκείνους που διατάσσουν να ενωθούμε κάτω από το πρόσχημα μίας ψεύτικης και πλαστής ειρήνης; Αυτούς που νόθευσαν το θείο Σύμβολον της Πίστεως και εισάγουν τον Υιόν ως δεύτερο αίτιο του Αγίου Πνεύματος; Και τα υπόλοιπα ατοπήματα;
Ας μη το πάθω ποτέ αυτό Παράκλητε αγαθέ. Ας μην παρεκτραπώ έτσι από τον εαυτό μου και από τους πρέποντας λογισμούς. Αλλά ας ακολουθώ την δική Σου διδασκαλία και τους αγίους άνδρας που Εσύ εφώτισες και ας προστεθώ και εγώ στην γνώμη των Πατέρων μου, αυτό αν μη τι άλλο παίρνοντας από αυτούς, δηλ. την ευσέβεια.

Επίλογος του λόγου, τον οποίον είπε στην Σύνοδο, συμπεριλαμβάνοντας όλο το Ορθόδοξο φρόνημα. Έπειτα σιώπησε.

Αυτό το άγιον Σύμβολον απαιτούμε από εσάς (στους Λατίνους ομιλεί), ώ φίλοι πατέρες, την καλή παρακαταθήκη των Πατέρων μας, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν στην δική μας βασιλεύουσα Πόλιν. Αποδώστε αυτό έτσι όπως το παρελάβατε από εμάς. Εάν σας εμπιστεύτηκε κάποιος μιά κληρονομιά, όχι αυτήν εδώ, την παραδώσατε όπως την παραλάβατε; Αποδώστε, λοιπόν, και το Σύμβολον των Πατέρων, όπως το ελάβατε. Δεν δέχεται προσθήκη, δεν δέχεται μείωσι. Είναι κλειστό και σφραγισμένο από αυτούς (τους Πατέρας). Και όσοι τολμούν να κάνουν σ' αυτό καινοτομίες διώχνονται μακριά, και όσοι κάνουν διαφορετικό θα φέρουν ευθύνη. Σας φαίνεται ότι είναι μικρό πράγμα η προσθήκη που έγινε της λέξεως; Και μικρός ο λόγος γι΄αυτά; Λοιπόν, και αν αφαιρεθή, λίγο θα βλάψη, η καθόλου. Μάλλον θα ωφελήση, τα μέγιστα. Διότι θα ενώση όλους τους χριστιανούς. Γι' αυτό είναι μέγα το γεγονός αυτό (της προσθήκης) και σημαντικός ο λόγος σχετικά με αυτό; Λοιπόν, ούτε εμείς σφάλλομε. Για οικονομία ας αφαιρεθή και πάλι, για να δεχθήτε κοντά σας αδελφούς.
Σας παρακαλούμε λοιπόν, πατέρες και αδελφοί και κύριοι τιμιώτατοι, όπως και προηγουμένως σας παρακαλέσαμε. Δια τα σπλάχνα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, που μας αγάπησε ενώ είμαστε αχρείοι και αμαρτωλοί και απεγνωσμένοι, και την ψυχή του έθεσε υπέρ ημών, ας επιστρέψωμε στην καλή συμφωνία, προς εμάς τους ιδίους και προς τους αγίους Πατέρας, την οποία είχαμε και προηγουμένως, όταν όλοι λέγαμε τα ίδια και δεν υπήρχε μεταξύ μας κάποιο σχίσμα. Ας καταλάβωμε ο ένας τον άλλο αδελφικώς. Ας εντραπούμε τους Πατέρας ημών. Ας τιμήσωμε τους όρους που αυτοί έθεσαν. Ας φοβηθούμε τις απειλές. Ας φυλάξωμε τις παραδόσεις, ώστε με ομοψυχία, με ένα στόμα και με μια καρδιά, να δοξάσωμε το πάντιμον και μεγαλοπρεπές όνομα του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος.
Τέλος και τω εν Τριάδι μόνω Θεώ ημών τιμή και δόξα εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.