ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΗΡΥΚΟΣ ([info]kirykos) wrote,
@ 2008-11-08 23:09:00

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΛΕΓΟΜΕΝΗΣ "Β' ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ"
Σύντομον ἱστορικόν, δημοσιευθέν μετά τῶν σχολίων, τά ὁποῖα παρατίθενται εἰς τά «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑΤΑ», Τ. 261 τόν Μάρτιον τοῦ 2005

Τήν 26ην Φεβρ. 1993 κατετέθησαν εἰς τήν συνεδριάζουσαν ῾Ιεράν Σύνοδον τῆς ῾Ιεραρχίας ἐν σχεδίῳ 2 κείμενα, ἤτοι : Σχέδιον "ἀποφάσεως περί καταδίκης ἀντορθοδόξων τινων καί βλασφήμων φρονημάτων" ἀφορώντων τήν ἀπεικόνισιν τινῶν ῾Ιερῶν Εἰκόνων . Τό σχέδιον τοῦτο εἶχε συνταχθῆ καί ὑποβληθῆ ὑπό τῶν μελῶν τῆς ᾿Ανακριτικῆς ᾿Επιτροπῆς , ἤτοι τοῦ Σεβ. Μητροπ. Πειραιῶς καί Νήσων κ. Νικολάου, ὡς προέδρου καί ὑπ᾿ ἐμοῦ ὡς Γραμματέως .
Τό δεύτερον κείμενον ἦτο τό σχέδιον τῆς λεγομένης Β' Ποιμαντορικῆς ᾿Εγκυκλίου, τό ὁποῖον ὑπεβλήθη μέν ὑπό τοῦ Σεβ. ᾿Αττικῆς κ. Ματθαίου, ποῖος ὅμως εἶναι ὁ συντάκτης δέν γνωρίζομεν . Πάντως ἐπί τοῦ σχεδίου τοῦ κειμένου ὑπάρχουν διορθώσεις καί συμπληρώσεις διά γραφίδος π. Εὐθυμίου ᾿Επιφανίου.
Τά δύο αὐτά κείμενα ὑπεγράφησαν ἐν σχεδίῳ μέ πολλάς διορθώσεις, προσθαφαιρέσεις, παραπομπάς καί ἀναπροσαρμογάς μέ ἄλλα κείμενα. ῾Υπεγράφησαν δέ ἐπί τῷ σκοπῷ νά ἀποφευχθῆ ἡ περαιτέρω διχοστασία καί διαφυλαχθῆ ἡ ἑνότης, ἡ ὁποία ἤδη εἶχε κλονισθῆ, (ἤτοι διά νά μή γίνη σχίσμα), ὅπως, δυστυχῶς, ἐκ τῆς πορείας τῶν ἐργασιῶν, κυρίως κατά τό Α' μέρος τῆς συνεδριάσεως, διεφαίνετο. Κυρίως ὅμως ὑπεγράφησαν διά νά τονισθῆ, ὅτι ὑπάρχει ὄντως συμφωνία εἰς τό γενικόν θέμα τῆς καταδίκης τῶν διατυπωθέντων ἀντορθοδόξων φρονημάτων. Σημειοῦται ὅτι τό κλῖμα τῶν ἡμερῶν ἐκείνων ἦτο τόσον πιεστικόν, ὥστε ἠπειλεῖτο σχίσμα, ἐάν δέν ὑπεγράφετο ἄνευ ἑτέρου ἡ καταδίκη καί ὁ ἀναθεματισμός τῶν "εἰκονομάχων". ῏Ηταν τότε πού "ὅλα τἄσκιαζε ἡ φοβέρα". Σύμφωνα δέ μέ τά μέχρι τοῦδε ἰσχύοντα καί, ἐφ᾿ ὅσον δέν εἶχεν ὑπογραφῆ εἰς τήν τελικήν του μορφήν, τό σχέδιον, ἐπιστεύετο, ὅτι οἱ Σεβ/τοι ᾿Αρχιερεῖς δέν θά ἠρνοῦντο νά ἐπέφερον τάς ἀναγκαίας διορθώσεις, ὅπου θά ἐχρειάζετο.
᾿Αφοῦ καθαρογράφησαν τά δύο αὐτά κείμενα ὑπεβλήθησαν πάλιν εἰς τήν ᾿Ενδημοῦσαν ῾Ιεράν Σύνοδον (5-3-93) πρός περαιτέρω διόρθωσιν καί ἔλεγχον. ᾿Εγένοντο πράγματι διορθώσεις ὑπό τῆς ᾿Ενδημ. Συνόδου . ᾿Επειδή ὅμως τό κείμενον εἶχε διαφοροποιηθῆ ἀρκετά, ἔπρεπε νά σταλῆ καί πάλιν εἰς τούς ᾿Αρχιερεῖς πρός τελικήν ἔγκρισιν. Κατόπιν ὅμως, μελετήσας καλύτερον τό κείμενον διεπίστωσα, ὅτι παρ᾿ ὅλας τάς τροποποιήσεις, δέν ἐδιορθώθη ὡς ἔπρεπε, διά τοῦτο κατά τήν ἑπομένην συνεδρίασιν τῆς ᾿Ενδημούσης (19-3-93) ὑπέβαλα ἔνστασιν καί ἐζήτησα ὡς ᾿Αρχ/τεύς, νά μή κυκλοφορήση ἀμέσως ἡ ἐγκύκλιος πρίν ἤ ἐξετασθοῦν καί ἕτερα σοβαρά σημεῖα τῆς ᾿Εγκυκλίου, εἰς τά ὁποῖα εἶχον προταθῆ διορθώσεις καί αἱ ὁποῖαι ὅμως δέν ἐγένοντο.
᾿Απεφασίσθη, ὅπως σταλῆ ἡ ἔνστασις καί τά τυπογραφικά δοκίμια εἰς τούς ᾿Αρχιερεῖς διά νά λάβουν θέσιν ἐπ᾿ αὐτῆς, ὡς καί διά νά ἐγκρίνουν ἤ διορθώσουν τό κείμενον, ὅπως τελικῶς διεμορφώθη. ᾿Απεφασίσθη ἐπίσης νά μή τυπωθῆ ἡ ᾿Εγκύκλιος πρίν ὑπογράψουν τό "τυπωθήτω" δύο ᾿Αρχιερεῖς, ἤτοι ὁ Σεβ. ᾿Αττικῆς κ. Ματθαῖος καί ὁ Σεβ. Πειραιῶς κ. Νικόλαος. Τοῦτο μάλιστα κατόπιν ἀπαιτήσεως τοῦ Σεβ. ᾿Αττικῆς.
᾿Εν τῷ μεταξύ, καί ἐνῶ ἀνεμένετο ἡ ἀπάντησις τῶν Σεβ. ᾿Αρχιερέων, ἡ ᾿Εγκύκλιος ἐκυκλοφόρησεν ὑπό μόνου τοῦ Σεβ. ᾿Αττικῆς κ. Ματθαίου, ἄνευ τῆς γνώσεως καί τῆς ὑπογραφῆς τοῦ ἑτέρου ὁρισθέντος διά τό "τυπωθήτω" Μητροπολίτου Πειραιῶς κ. Νικολάου, καί παρά τήν κανονικήν τάξιν, καθ᾿ ἥν τήν ὑπευθυνότητα τῆς ἐκτυπώσεως καί κυκλοφορίας τῶν Συνοδικῶν ἐγγράφων ἔχει ὁ ᾿Αρχ/τεύς τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου καί οὐχί μεμονωμένως ἕνας ᾿Επίσκοπος.
Σημειωτέον, ὅτι ἡ "᾿Εγκύκλιος" αὕτη ἐκυκλοφόρησεν, καί ἀπεστάλη ἐν μέρει μέ ἀποστολέα τήν ῾Ιεράν Μητρόπολιν ᾿Αττικῆς, ἐν μέρει δέ καί μέ προέλευσιν τήν διεύθυνσιν τῆς ῾Ιερᾶς ᾿Αρχιεπισκοπῆς, ἄνευ τῆς γνώσεως τοῦ ᾿Αρχιγραμματέως.
Συνέπεια ὅλων τῶν ἀνωτέρω ὅτι ἡ κυκλοφορήσασα "᾿Εγκύκλιος", ἀκόμη καί εἰς τήν μορφήν πού ἐκυκλοφόρησε, δέν φέρει τάς ἰδιοχείρους ὑπογραφάς τῶν Σεβ. ᾿Αρχιερέων εἰς τό πρωτότυπον κείμενον. Κατά τήν τάξιν ἕν κείμενον Συνοδικόν, ἀφοῦ διορθωθῆ καθαρογράφεται καί ἐγκρίνεται εἰς τήν τελικήν του μορφήν, διά νά ὑπογραφῆ καί κατατεθῆ εἰς τήν συνέχειαν καί εἰς τόν τόμον τῶν Συνοδικῶν ᾿Αποφάσεων καί ᾿Εγκυκλίων. Τοῦτο ὅμως δέν ἐγένετο. ῞Οπερ σημαίνει, ὅτι ἡ ᾿Εγκύκλιος αὕτη δέν ἐνεκρίθη στήν τελική της μορφήν, δέν ὑπεγράφη κανονικῶς, ἐκυκλοφορήθη δέ ἀντικανονικῶς. Πέραν αὐτοῦ ἐκκρεμεῖ ἡ κανονικῶς ὑποβληθεῖσα ἔνστασις τοῦ ᾿Αρχ/τέως, τήν ὁποίαν ἐδέχθησαν νά συζητηθῆ 4 ᾿Αρχιερεῖς, ὅπερ ὅμως τελικῶς δέν ἐγένετο. ᾿Εκτός τούτων ἡ ᾿Εγκύκλιος αὕτη χρήζει ἐπανεξέτάσεως καί ἐπί τοῦ περιεχομένου της διά τούς κάτωθι σοβαρούς λόγους:
α) Αἱ καταδίκαι δέν εἶναι συγκεκριμέναι, διότι αἱ ἀντορθόδοξοι θέσεις, αἱ ὁποῖαι "καταδικάζονται" οὔτε ἐπακριβῶς ἀναγράφονται, οὔτε, ὑπό ποίων διετυπώθησαν αὗται, ἀναφέρεται. ᾿Εν προκειμένῳ δέον νά προσδιορισθοῦν αἱ συγκεκριμέναι ἀντορθόδοξοι θέσεις, νά διευκρινισθῆ ὑπό ποίων ἐγράφησαν αὗται καί νά διευκρινισθῆ, ἐάν οὗτοι ἐπιμένουν εἰς αὐτάς, ἤ ἐάν μετενόησαν. ῾Η γενική καί ἀόριστος τοποθέτησις αὐτῶν δέν εὐσταθεῖ εἰς συνοδικόν κείμενον ἀπευθυνόμενον εἰς τόν λαόν ζητοῦντα νά πληροφορηθῆ τήν ἀλήθειαν.
β) Πρέπει νά ὑπάρξη σωστή τεκμηρίωσις καί οὐχί νά ἀντιμετωπίζωνται αἱ ἀντορθόδοξοι θέσεις μέ μαρτυρίας, αἱ ὁποῖαι δέν ἔχουν σχέσιν μέ τήν καταδικαζομένην ἀντορθόδοξον θέσιν. ᾿Εν προκειμένῳ δέον ἰδιαιτέρως νά προσεχθῆ καί ἡ παραχάραξις - ἀλλοίωσις τοῦ νοήματος τοῦ Συνοδικοῦ τῆς ᾿Ορθοδοξίας πού ἐπιχειρεῖται εἰς τήν 12ην παράγραφον. ῾Η Α' ἐγκύκλιος εἶναι σαφής ἐπί τῆς εἰκόνος τῆς ἐκ τάφου ἐγέρσεως, καί δέν δικαιολογεῖται ἡ ἐπιχειρουμένη εἰς τήν Β' ᾿Εγκύκλιον παραχάραξις τοῦ Συνοδικοῦ τῆς ᾿Ορθοδοξίας, μέ τήν ὁποίαν τό μόνον πού ἐπιτυγχάνεται εἶναι νά καταδικάζεται καί ἀναθεματίζεται ἡ Εἰκών τῆς λεγομένης εἰς ῎Αδου Καθόδου μέ τήν ἐπιγραφήν "᾿Ανάστασις", ὡς δῆθεν αἱρετική.
γ) Αἱ καταδίκαι φυλλαδίων - τευχῶν ἐγένετο ἄνευ ἐξετάσεως αὐτῶν καί χωρίς νά εἶναι συγκεκριμέναι καί ἀποδεδειγμέναι, καί χωρίς νά κληθοῦν εἰς ἀπολογίαν οἱ συντάκται αὐτῶν τῶν φυλλαδίων - τευχῶν.
δ) ῾Ο τρόπος πού εἶναι διατυπωμένη ἡ ᾿Εγκύκλιος καί ἡ ἀναφορά εἰς τό θέμα τῆς καταδίκης τῆς γνώμης,ὅτι πρόκειται περί ἁπλῆς ἔριδος καί οὐχί περί αἱρέσεως, φέρει ταύτην εἰς ἀντίθεσιν μέ τήν Α' ἐγκύκλιον, ἡ ὁποία καθορίζει μέν τά τῆς ἀποδοχῆς καί προσκυνήσεως ἁπασῶν τῶν ἱερῶν εἰκόνων τῆς τε Βυζαντινῆς καί τῆς κλασσικῆς τεχνοτροπίας, δέν ὁμιλεῖ ὅμως αὕτη περί αἱρέσεως ἤ εἰκονομαχίας.
ε) ᾿Εν τῇ Β' ἐγκυκλίῳ "καταδικάζονται" καί ὅσοι δῆθεν προσεπάθησαν "νά στηρίξουν ἠθικῶς καί νά ἀθωώσουν τούς ὑπερασπιστάς καί προμάχους". Τοῦτο ὅμως εἶναι ἀπαράδεκτον, διότι ὁ Μακαριώτατος, ὁ Σεβ. Πειραιῶς καί ὁ ᾿Αρχ/τεύς καί εἴ τις ἄλλος ὑπονοεῖται ἐνταῦθα (βλ. σχετικάς εἰσηγήσεις κλπ. κείμενα) ὄχι ἁπλῶς δέν ἐτήρησαν τοιαύτην στάσιν , ἀλλά ὡς διαφαίνεται καί ἀπό τά κείμενά των πρός τήν ῾Ιεράν Σύνοδον καί ἀπό τάς ἐνεργείας των, ἀλλά κυρίως ἀπό τήν διαδικασίαν τοῦ ἀνακριτικοῦ ἔργου, εἰργάσθησαν διά νά λάμψη ἡ ἀλήθεια καί νά ἐφαρμοσθῆ τό δίκαιον, τό ὁποῖον δυστυχῶς κατεπατεῖτο.
στ) Δι᾿ αὐτῆς καταδικάζονται τά μέλη καί τό ἔργον τῆς ᾿Ανακριτικῆς ᾿Επιτροπῆς. Διότι, ἀντί νά γίνη σεβαστόν τό ἔργον τῆς ᾿Ανακριτικῆς ᾿Επιτροπῆς, ὡς ἐγένετο κατά τήν Σύνοδον τῆς ῾Ιεραρχίας τῆς 21-23 ᾿Οκτωβρίου 1992, τουναντίον χαρακτηρίζεται ὡς ἔργον "ψευδηγορίας" "ἐν κεκαυτηριασμένη συνειδήσει".
ζ) Εἰς τήν Β' ᾿Εγκύκλιον δηλώνεται ἐπίσης, ὅτι "βραβεῦσαι ὀφείλομεν" τούς προμάχους καί ὑπερασπιστάς, εἰς οὗς ἐννοοῦνται, βάσει τῶν κειμένων καί τῶν εἰσηγήσεων, ὁ π. Εὐθύμιος καί οἱ ἁγιορεῖται, δηλ. ἐν προκειμένῳ βραβεύονται αἱ βλασφημίαι τοῦ π. Εὐθυμίου (βλ. ἐγκύκλιον 10 - 11 - 1991) καί τά ψεύδη καί αἱ συκοφαντίαι τῶν ἁγιορειτῶν κατά τῶν ἐργαζομένων διά τήν δικαιοσύνην, τήν ἀλήθειαν καί τήν εἰρήνευσιν τῆς ᾿Εκκλησίας.
η) ῾Η φρασεολογία τῆς ᾿Εγκυκλίου εἶναι ἐμπαθής, διό καί ἀπαράδεκτος διά Συνοδικόν κείμενον, τό ὁποῖον ἀποσκοπεῖ νά φέρη τήν εἰρήνευσιν εἰς τήν ᾿Εκκλησίαν. ῎Ηδη ἐκ τῶν ἐξελίξεων ἀποδεικνύεται ὅτι αὕτη, ἀντί εἰρήνης, ἔφερεν μεγάλην ταραχήν καί σύγχυσιν εἰς τήν ᾿Εκκλησίαν.
Σημειωτέον, ὅτι τήν ἔνστασιν κατά τῆς Β' ἐγκυκλίου ἀπεδέχθησαν διά δηλώσεών των, ὁ Μακαριώτατος ᾿Αρχιεπίσκοπος κ. ᾿Ανδρέας, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιῶς καί Νήσων κ. Νικόλαος, ὁ Σεβασμιώτατος ᾿Αργολίδος κ. Παχώμιος, καί ὁ Σεβασμιώτατος Κιτίου κ. ᾿Επιφάνιος.
Δι᾿ ὅλους τούς ἀνωτέρω λόγους, φρονῶ ὅτι ἡ Β' ἐγκύκλιος χρήζει ἐπανεξετάσεως καί διορθώσεως διά νά καταστῆ δικαία, ἀντικειμενική, ἀπροσωπόληπτος, ᾿Ορθόδοξος καί κανονική, εἰδ᾿ ἄλλως πρέπει νά καταδικασθῆ.
+ Αρχιμ. Κήρυκος Κοντογιάννης
᾿Ιανουάριος 1994
ΣΧΟΛΙΑ ΜΑΡΤΙΟΥ 1995:
1) Αὐτά ἐγράφομεν τόν Ἰανουάριον τοῦ 1994 καί ἐπρόκειτο νά δημοσιευθοῦν ἐπί τῇ συμπληρώσει ἑνός ἔτους ἀπό τῆς παρανόμου κυκλοφορίας τῆς Β' λεγομένης ᾿Εγκυκλίου. Δέν ἐδημοσιεύθησαν ὅμως, διότι ἀνεμένετο ἡ ἀπόφασις τῆς ῾Ιεραρχίας. Δυστυχῶς ὅμως καί μετά τήν ἀπό 13 - 7- 94 ᾿Απόφασιν τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου, ἡ ὁποία ἐλήφθη μετά τήν ἀνάγνωσιν τῶν Γνωματεύσεων τῶν Θεολόγων καί διά τῆς ὁποίας ἀπεφασίσθη ἐν τέλει χωρίς νά γίνη λόγος περί τῆς ἐξεταζομένης ᾿Εγκυκλίου νά συνταχθῆ νέα ᾿Εγκύκλιος μέ τήν βοήθειαν τῶν Θεολόγων, τινές συνεχίζουν νά ὁμιλοῦν περί τῆς Β' λεγομένης ᾿Εγκυκλίου, ὡς περί Κανονικῆς καί ᾿Ορθοδόξου ᾿Εγκυκλίου. Διά τοῦτο καί ἵνα μή παρασύρωνται οἱ ᾿Ορθόδοξοι χριστιανοί ὑπό ψευδῶν πληροφοριῶν, δημοσιεύομεν τό παρόν κείμενον, θά ἐπακολουθήση δέ καί ἡ δημοσίευσις τῶν Γνωματεύσεων τῶν Θεολόγων, διότι ἡ ᾿Αλήθεια πρέπει νά κηρύσσεται καί νά ὁμολογῆται πάντοτε καί πρός πᾶσαν κατεύθυνσιν.
2) ῞Ολα αὐτά μᾶς ὡδήγησαν εἰς τό νά δημοσιεύσωμεν ὡρσμένας διαπιστώσεις μας. Ὅσον παρέρχεται ὁ καιρός, τόσον καταδεικνύεται τό μέγεθος τῆς ἀπάτης, ἡ ὁποία ἐπεχειρήθη μέ αὐτήν. Οἱ πέντε Σεβ/τοι ᾿Αρχιερεῖς δέν ἠθέλησαν νά τήν διορθώσωμεν, ὡς τούς ἐζητήσαμε μέ τήν ἔνστασιν. Τοὐναντίον μάλιστα μᾶς ἀπείλησαν μέ τόν χειρότερον τρόπον, ἀκόμη καί μέ καθαίρεσιν. Πραξικοπηματικῶς τήν ἐκυκλοφόρησαν καί ἀντικανονικῶς καί βλασφήμως τήν ὑπερασπίζονται. Καί ὅταν ἀκόμη ἀπεδείχθη βλάσφημος καί ἄδικος καί πάλιν δέν ἠθέλησαν νά τήν καταδικάσουν μέ συνέπειαν νά κινδυνεύουν τώρα οἱ ἴδιοι νά καταδικασθοῦν ἐξ αἰτίας αὐτῆς. Τινές δέ καί μετά τήν ἀπόφασιν τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου (13-7-94), ἡ ὁποία ἐλήφθη μετά τήν ἀνάγνωσιν τῶν γνωμοδοτήσεων τῶν Θεολόγων καί διά τῆς ὁποίας ἀπεφασίσθη νά μή γίνεται πλέον λόγος περί αὐτῆς καί νά συνταχθῆ νέα ᾿Εγκύκλιος τῇ βοηθείᾳ τῶν Θεολόγων, ὑπαναχωροῦν καί συνεχίζουν νά τήν δέχωνται καί νά τήν ὑποστηρίζουν καί νά τήν χαρακτηρίζουν ὡς "θεόπνευστον", ὡς "βίβλον" κλπ. Μάλιστα μίαν ᾿Εγκύκλιον τῆς ὁποίας δέν γνωρίζομεν τόν συντάκτην, τοῦτο μόνον γνωρίζομεν ὅτι κατεσκευάσθη μέ ἕναν καί μοναδικόν σκοπόν νά φέρη τήν σύγχυσιν καί τόν διχασμόν εἰς τήν ᾿Εκκλησίαν, ὅπερ καί δυστυχῶς τό ἐπέτυχεν. Διά τοῦτο ἡ μόνη λύσις διά νά ἐπανέλθη ἡ ἑνότης εἶναι νά καταδικασθῆ ἡ ᾿Εγκύκλιος αὕτη καί ἀπό ὅσους δέν ἔχει ἀκόμη καταδικασθῆ. Τονίζομεν, ὅτι τοῦτο οὐ μόνον τήν εἰρήνην, τήν ἑνότητα καί τήν ἀγάπην θά φέρη εἰς τό πλήρωμα τῆς ᾿Εκκλησίας, ἀλλά καί θά μᾶς ἀπαλλάξη ὅλους, ὅσοι τήν ὑπεγράψαμεν ἔστω καί ἐν σχεδίῳ, ἀπό τήν ἐνοχήν, πού ἐσπεύσαμεν νά τήν ὑπογράψωμεν, χωρίς προηγουμένως νά τήν ἐξετάσωμεν ἐπισταμένως.Βεβαίως ὑπεγράφη μέ ἀπώτερον σκοπόν νά ἀποτραπῆ ἕν διαφαινόμενον σχίσμα, μέ τό ὁποῖον μᾶς ἀπειλοῦσαν ἐάν δέν ὑπεγράφαμεν. ᾿Αποδεικνύεται ὅμως περιτράνως καί ἐκ τῆς ἐξελίξεως τῶν πραγμάτων ἐπί τοῦ θέματος τούτου, ὅτι "εἰς τά τῆς πίστεως οὐ χωρεῖ συγκατάβασις καί ὅτι μόνον ἡ ἀκριβής τήρησις τῆς ᾿Ορθοδοξίας, ἡ δικαιοσύνη, ἡ ἀλήθεια καί ἡ συνέπεια διαφυλάσσουν τήν εἰρήνην καί τήν ἑνότητα ἐν τῇ ᾿Εκκλησίᾳ. Τοὐναντίον ἡ συγκάλυψις τῆς πλάνης, ἡ ἀποδοχή, ἔστω καί μέ ὀρθοδοξοφάνεια, τῆς βλασφημίας καί ἡ σκόπιμος διαστρέβλωσις τῆς ἀληθείας ἀλλά πρό πάντων ἡ ἀδικία, φέρνουν διχασμόν καί μᾶς ἀλλοτριώνουν καί μᾶς ἀπομακρύνουν ἀπό τήν γνησίαν ᾿Ορθόδοξον πίστιν καί τήν ἀλήθειαν



(Post a new comment)


[ Home | Update Journal | Login/Logout | Search | Account | Site Map ]

Hosted by uCoz