Η ΘΛΙΒΕΡΑ ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ ΑΛΩΣΕΩΣ ΤΗΣ ΚΩΝ/ΛΕΩΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ
ΔΕΛΤΙΟΝ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΓΝΗΣΙΑΣΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΟΠΩΣ ΕΚΥΚΛΟΦΟΡΗΘΗ ΠΡΟ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ, ΗΤΟΙ ΤΗΝ 29ην ΜΑΪΟΥ 1999. ΕΠΙ ΤΗ ΘΛΙΒΕΡΑ ΕΠΕΤΕΙΩ ΤΗΣ ΑΛΩΣΕΩΣ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ Σήμερον Πέμπτην 11.6.99, κατά τό πολιτικόν νέον ἡμερολόγιον, 29ην Μαΐου 1999, κατά τό ὀρθόδοξον (παλαιόν) ἑορτολόγιον, ἀκριβῆ ἡμερομηνίαν τῆς 546ης ἐπετείου τῆς ῾Αλώσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἐτιμήσαμεν δι᾿ ᾿Αρχιερατικῆς θείας Λειτουργίας, καί σχετικῆς ἀναφορᾶς-ὁμιλίας, εἰς τόν Μητροπολιτικόν μας ῾Ιερόν Ναόν ῾Αγίας Αἰκατερίνης Κορωπίου ᾿Αττικῆς, τούς ῾Αγίους Νεομάρτυρας τῆς Πίστεώς μας, τούς μετά τήν ῞Αλωσιν μαρτυρήσαντας ὑπό τῶν Τούρκων, τούς γνωστούς ὡς νεομάρτυρας, οἱ ὁποῖοι τοῖς ἴχνεσι τῶν ἁγίων μεγάλων καί πρώτων μαρτύρων βαδίσαντες, ἐπότισαν "ἐν τοῖς ἐσχάτοις καιροῖς" τό δένδρον τῆς Πίστεως καί ἐδόξασαν τήν ᾿Ορθοδοξίαν καί τό ῎Εθνος. Κατά τήν ἀναφοράν - ὁμιλίαν μας πέραν τῶν ὅσων εἴπομεν περί τῶν αἰτίων τά ὁποῖα ὡδήγησαν εἰς τήν πτῶσιν (φραγκική κυριαρχία 1204, ἀποστασία ἀπό τήν πίστιν (ἐνωτικοί-λατινόφρονες), ὑποταγή εἰς τόν Παπισμόν διά τῆς "ἑνώσεως" τῆς ψευδοσυνόδου Φερράρας - Φλωρεντίας 1438-39,κλπ.) ἐτονίσαμεν καί τά ἀκόλουθα, τά ὁποῖα θεωροῦμεν χρήσιμον νά δημοσιεύσωμεν καί εὐρύτερον: Τήν 29ην Μαίου 1453 ἡ Κων/λις ἔπεσεν εἰς χεῖρας τῶν Τούρκων. "῾Εάλω ὁ Πόλις". "῾Η Ρωμανία πάρθεν". ῾Η ἅλωσις αὕτη τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς Βασιλευούσης, ὑπό τῶν Τούρκων, ἐσήμανε καί τήν κατάλυσιν τῆς ἐνδόξου Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, ἤτοι τῆς ᾿Ορθοδόξου ῾Ελληνικῆς Αὐτοκρατορίας (330-1453 μ.Χ.) ῾Η ἡμέρα αὕτη 29 Μαΐου 1453, ἀποτελεῖ, μίαν ἀπό τάς θλιβερωτέρας ἡμέρας τῆς ῾Ιστορίας μας. ῞Ομως ἀποτελεῖ καί μίαν ἀπό τάς ἐνδοξοτέρας. Δέν θά ἐξετάσωμεν καί δέν θά ἀναφέρωμεν ἐδῶ τά σφάλματα καί τά αἴτια ἐν γένει τά ὁποῖα ὡδήγησαν εἰς τήν ῞Αλωσιν. ᾿Εδῶ περιοριζόμεθα νά τονίσωμεν, ὅτι ἡ ῞Αλωσις, ὅπως ἕνα νόμισμα ἔχει δύο ὄψεις: Τήν ὄψιν τῆς θλίψεως καί τήν ὄψιν τῆς δόξης. Εἰδικώτερον δέ, θά ἐξάρωμεν τήν ὄψιν τῆς δόξης, τήν ὁποίαν συνήθως δέν προσέχομεν. Εἰς τί λοιπόν συνίσταται ἡ δόξα τῆς ἡμέρας ἐκείνης; ῾Η δόξα καί ἡ λαμπρότης τῆς ἡμέρας ἐκείνης συνίσταται εἰς τήν ἡρωϊκήν ἀπόφασιν τῶν προγόνων μας νά ἀγωνισθοῦν καί νά θυσιασθοῦν διά τήν ἐλευθερίαν των παρά νά σώσουν τήν ζωήν των καί τήν περιουσίαν των διά τῆς ὑποδουλώσεως καί τῆς ὑποταγῆς. Εἰς τό δίλημμα, δηλαδή, ἀντίστασις ἤ ὑποταγή ἐπέλεξαν τό πρῶτον. ᾿Απεφάσισαν νά ἀντισταθοῦν ἀκόμη καί μέ θυσίαν τῆς ζωῆς των, διά τήν ἐλευθερίαν των. Συγκεκριμένως ὁ σουλτάνος τῶν Τούρκων, ὁ Μωάμεθ, ἐζήτησεν ἀπό τόν βασιλέα τῶν ῾Ελλήνων, τόν Κωνσταντῖνον Παλαιολόγον, νά τοῦ παραδώσῃ τήν Πόλιν, χωρίς ἀντίστασιν. Αὐτός δέ (ὁ Μωάμεθ): Πρῶτον μέν, ἀνελάμβανε τήν ὑποχρέωσιν νά μή πειράξῃ τούς κατοίκους της, ἠγγυᾶτο, δηλαδή, διά τήν ζωήν καί τήν περιουσίαν των. Δεύτερον δέ, παρεχώρει εἰς τόν Κωνσταντῖνον τήν Πελοπόννησον διά νά ζῇ ἐκεῖ ὡς ἡγεμών, παραλαμβάνων μάλιστα ἀπό τήν Πόλιν τούς συγγενεῖς του, τούς αὐλικούς του καί τά ὑπάρχοντά του. ῞Ομως, ὁ Κωνσταντῖνος εἰς τήν πρότασιν ταύτην τοῦ Μωάμεθ ἀπήντησεν ὡς ἑξῆς: "Τό δέ τήν πόλιν σοι δοῦναι, οὔτ᾿ ἐμόν ἐστίν, οὔτ᾿ ἄλλου τῶν κατοικούντων ἐν αὐτῇ· κοινῇ γάρ γνώμῃ, πάντες αὐτοπροαιρέτως ἀποθανοῦμεν καί οὐ φεισόμεθα τῆς ζωῆς ἡμῶν". Δηλαδή "τό νά σοῦ παραδώσω τήν Πόλη, οὔτε στίς δικές μου προθέσεις εἶναι, οὔτε σέ κανενός ἄλλου ἀπ᾿ ὅσους κατοικοῦν σ᾿ αὐτή, γιατί ὅλοι μέ τήν ἀπόφαση (πού πήραμε) μέ τήν δική μας ἀβίαστη θέληση θά πεθάνουμε καί δέν θά ὑπολογίσουμε τήν ζωή μας" (Γ. Φραντζῆς, ῾Ιστορικός τῆς ἁλώσεως). ᾿Ακολούθως ἔπεσεν ἡρωϊκῶς μαχόμενος διά τήν ἐλευθερίαν τῆς Πατρίδος του ὡς ἁπλοῦς στρατιώτης. ῾Η ἡρωϊκή αὕτη ἀντίστασις καί θυσία τοῦ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου καί τῶν συμμαχητῶν του εἰς τήν Κωνσταντινούπολιν ἦτο σύμφωνος μέ τό αἰώνιον φρόνημα τῶν ῾Ελλήνων, καθ᾿ ὅλην τήν διάρκειαν τῆς ῾Ιστορίας των ἀπό τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερον. Μέ τό φρόνημα, δηλαδή ἐκεῖνο, τό ὁποῖον ὑπαγορεύει εἰς αὐτούς πάντοτε νά θέτουν τήν ἐλευθερίαν πάνω καί ἀπό αὐτήν τήν ζωήν των. Μέσα ἀπό τά ἀναρίθμητα παραδείγματα τῶν ἡρωϊκῶν ἀγώνων καί θυσιῶν τῶν προγόνων μας ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας ἀναφέρομεν τό: "Μολών λαβέ" τοῦ Λεωνίδα καί τῶν 300 Σπαρτιατῶν εἰς τάς Θερμοπύλας, οἱ ὁποῖοι ἔπεσαν μαχόμενοι ἅπαντες ἐναντίον πολυαρίθμων δυνάμεων τῶν Περσῶν (480 π.Χ.), καθώς καί τό "ΟΧΙ" τοῦ 1940-1941 κατά τῶν ᾿Ιταλῶν καί τῶν Γερμανῶν καί ἀκολούθως τήν ᾿Εθνικήν ἀντίστασιν κατά τῆς φασιστικῆς καί ναζιστικῆς Κατοχῆς. Εἰδικώτερον, καθ᾿ ὅσον ἀφορᾶ εἰς τήν ἡρωϊκήν ἀντίστασιν καί θυσίαν τοῦ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου καί τῶν συμμαχητῶν του παρατηροῦμεν τά ἐξῆς: Μέσα εἰς τόν ὄλεθρον καί τόν θρῆνον τῆς ῾Αλώσεως, μέσα ἀπό τήν τεραστίαν ταύτην καταστροφήν, ἐξεπήγασεν ἀμέσως ἡ αἰσιοδοξία καί ἡ προσδοκία ὅτι δέν ἐχάθη τό πᾶν, ὅτι ἡ πτῶσις καί ἡ δουλεία θά εἶναι προσωρινή, ὅτι θά ἔλθουν καλύτεραι ἡμέραι, ὅτι "Πάλι μέ χρόνους μέ καιρούς πάλι δικά μας θἆναι". ῾Η ἡρωϊκή θυσία τοῦ Κωνσταντίνου καί τῶν σύν αὐτῷ, συνωδεύθη ἀμέσως ὄχι μόνον ἀπό τόν θρῆνον, ἀλλά καί ἀπό τόν θρῦλον τοῦ Μαρμαρωμένουυ Βασιλιᾶ" καί ἄλλους συναφεῖς. ᾿Απετέλεσε τήν φλόγα, ἡ ὁποία συντηρεῖται ἄσβεστος εἰς τήν ψυχήν τοῦ Γένους καί διέσωσε τήν ὕπαρξίν του. ᾿Ακολούθως ἀναφέρομεν χαρακτηριστικά παραδείγματα, ἀπό τά ὁποῖα πιστοποιοῦνται αὐτά τά ὁποῖα εἴπομεν ἀνωτέρω. ῞Οτι δηλαδή, ἡ ἐθνική συνείδησις ἀντέδρασεν ἀμέσως, μέ τόν θρῆνον μέν, ὄχι ὅμως μέ τήν ἀπελπισίαν, ἀλλά μέ τήν ἐλπίδα. Μέ τήν ἐλπίδα δηλαδή, ὅτι καί τοῦ Γένους τόν Γολγοθᾶν θά ἠκολούθει ἡ ᾿Ανάστασις. Τά παραδείγματα αὐτά τά λαμβάνομεν ἀπό τήν λαϊκήν μοῦσαν, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ, ὡς γνωστόν, τήν πλέον γνησίαν ἔκφρασιν τῆς λαϊκῆς ψυχῆς. ῞Οπως ἀπό τόν Θρῆνον τῆς "῾Αγιά Σοφιᾶς": "Σώπασε Κυρά Δέσποινα καί μή πολυδακρύζεις, πάλι μέ χρόνους μέ καιρούς πάλι δικά μας θἆναι...", καθώς καί ἀπό ἕνα Ποντιακό λαϊκό τραγοῦδι γιά τήν ἅλωσι τῆς Κωνσταντινουπόλεως: "῞Ενα πουλίν, καλόν πουλίν, ἐβγαίν᾿ ἀπό τήν Πόλην, οὐδ᾿ ᾿σ ἀμπέλια ᾿κόνεψεν, οὐδέ σα περιβόλα ἐπῆγεν καί ν᾿ ἐκόνεψεν καί ᾿σ του ᾿Ηλί τόν κάστρον ἔδειξεν τ᾿ ἕναν τό φτερόν ᾿σ τσο αἷμαν βουτεμένον ἔδειξεν τ᾿ ἄλλο τό φτερόν, χαρτίν ἔχει γραμμένον. ᾿Ατό κανείς ᾿κ ἀνέγνωσεν, οὐδ᾿ ὁ μητροπολίτες ἕναν παιδίν, καλόν παιδίν, ἔρχεται κι᾿ ἀναγνώθει. Σεΐτ᾿ ἀναγνώθ᾿ σεΐτα κλαίγει, σείτα κρούει τήν καρδίαν "᾿Αϊλί ἐμᾶς, καί βάϊ ἐμᾶς πάρθεν ἡ Ρωμανία" Μοιρολογοῦν τά ἐκκλησάς, κλαῖγ᾿ νε τά μοναστήρια κι᾿ ἄϊ Γιάννες ὁ Χρυσόστομον κλαίει δερνοκοπᾶται. "Μή κλαῖς, μή κλαῖς ῎Αϊ Γιάννε μου, καί δερνοκοπισκάσαι" - ῾Η Ρωμανία ᾿πέρασεν, ἡ Ρωμανία πάρθεν - ῾Η Ρωμανία κι᾿ ἄν πέρασεν, ἀνθεῖ καί φέρει κι᾿ ἄλλο". - ᾿Από τά ἀνωτέρω προκύπτει κατά τόν πλέον παραστατικόν καί εὔγλωττον τρόπον, τό ἠθικόν μεγαλεῖον τῆς ἡρωϊκῆς ἑλληνικῆς ψυχῆς.. Βλέπομεν, δηλαδή, ὅτι οἱ ῞Ελληνες καί εἰς τάς πλέον δυσκόλους στιγμάς των καί εἰς τάς πλέον θλιβεράς περιόδους τῆς ἱστορίας των δέν χάνουν τήν πίστιν των, δέν χάνουν τό θάρρος των, δέν χάνουν τό ἠθικό των, δέν ἀποθαρρύνονται καί δέν ἀπελπίζονται. ᾿Αντιθέτως, πρῶτον μέν ἀντιστέκονται μέχρις ἐσχάτων καί κατά τῶν πλέον ἰσχυρῶν ἐχθρικῶν δυνάμεων, ὅταν κινδυνεύῃ ἡ ἐλευθερία των, δεύτερον δέ ἀκόμη καί ὅταν ἡττῶνται εἰς τούς ἀγῶνάς των αὐτούς, δέν παρραιτοῦνται ποτέ, ἀλλά πάντοτε μέ θάρρος καί αἰσιοδοξίαν, ἀμέσως μετά τήν ἧτταν, ἀναζητοῦν τήν νίκην, ἀμέσως μετά τήν πτῶσιν ἀναζητοῦν τήν ἀνόρθωσιν, ἀμέσως μετά τόν Γολγοθᾶν, προσδοκοῦν τήν ᾿Ανάστασιν. Δέν ἀποβάλλουν, δηλαδή, ποτέ τήν ἀγωνιστικότηταν καί τήν ἐλπίδα. Πρός τοῦτο .εχουν φωτεινούς ὁδηγούς, ἀφ᾿ ἑνός μέν τήν μακραίωνα ἱστορικήν των παράδοσιν, ἀφ᾿ ἐτέρου δέ τήν Γνησίαν ᾿Ορθόδοξον Χριστιανικήν των Πίστιν. ᾿Ιδού, λοιπόν, ποῖον εἶναι τό ἠθικόν δίδαγμα καί τό ἡρωϊκόν μεγαλεῖον τῆς ἐπετείου τήν ὁποίαν ἑορτάζομεν σήμερον. ᾿Εκ τῆς ῾Ιερᾶς Μητροπόλεως
[ Home | Update Journal | Login /Logout | Search | Account | Site Map ]