kirykos: ΟΥΚ ΕΝ ΛΟΓΟΙΣ ΜΟΝΟΝ ΟΥΤΟΣ Ο ΑΓΩΝ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΝ ΕΡΓΟΙΣ

ΟΥΚ ΕΝ ΛΟΓΟΙΣ ΜΟΝΟΝ ΟΥΤΟΣ Ο ΑΓΩΝ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΝ ΕΡΓΟΙΣ
ΕΥΘΑΡΣΗΣ ΚΑΙ ΘΑΡΑΛΛΕΑ «ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΠΙΣΤΕΩΣ» ΕΝΟΣ ΠΡΩΗΝ ΝΕΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΟΥ ΚΛΗΡΙΚΟΥ.
ΕΠΙΤΡΑΠΗΤΩ ΜΟΙ ΕΝΑ ΣΥΝΤΟΜΟΝ ΣΧΟΛΙΟΝ: Η ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΟΝΤΩΣ ΚΑΛΗ «ΕΝ ΛΟΓΟΙΣ ΜΟΝΟΝ» ΟΜΟΛΟΓΙΑ, ΚΑΙ ΟΥΧΙ ΕΝ ΕΡΓΟΙΣ. Ο ΧΡΙΣΤΟΣ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΩΚΟΔΟΜΗΣΕΝ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΝ ΤΟΥ ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ ΤΗΣ ΑΛΗΘΟΥΣ ΟΜΟΛΟΓΙΑΣ, ΖΗΤΕΙ ΟΜΟΛΟΓΙΑΝ ΟΥΧΙ ΕΝ ΛΟΓΟΙΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΝ ΕΡΓΟΙΣ. ΕΝ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΩ ΖΗΤΕΙ ΔΙΑΚΟΠΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥ Η ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΚΟΠΩΝ (ΜΑΛΛΟΝ ΑΠΟΚΗΡΥΞΙΝ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΜΑΤΙΣΜΟΝ - ΞΕΧΩΡΙΣΜΟΝ) ΚΑΙ ΕΝ ΤΑΥΤΩ ΠΡΟΣΦΥΓΗΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΔΙΑΦΥΛΛΑΣΣΟΥΣΑΝ ΑΚΑΙΝΟΤΟΜΗΤΟΝ ΤΗΝ ΤΕ ΟΜΟΛΟΓΙΑΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΝΗΣΙΑΝ ΚΑΙ ΑΝΟΘΕΥΤΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΝ ΔΙΑΔΟΧΗΝ, ΓΝΗΣΙΑΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΝ, ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗΝ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑΝ (ΤΑΥΤΙΖΟΜΕΝΗΝ ΠΡΟΣ ΑΥΤΗΝ) ΤΗΣ ΜΙΑΣ, ΑΓΙΑΣ, ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ, ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ. Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ, ΔΙΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ. ΟΥΤΕ ΔΙΑΙΡΕΙΤΑΙ, ΔΙΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΝΑ ΣΩΜΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ. ΟΥΤΕ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΛΗΘΟΣ, ΔΙΟΤΙ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΙΠΕ « ΜΗ ΦΟΒΟΥ ΤΟ ΜΙΚΡΟΝ ΠΟΙΜΝΙΟΝ». Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, «ΕΣΤΙΝ ΚΑΙ ΕΝ ΤΡΙΣΙΝ ΠΡΟΣΩΠΟΙΣ ΟΡΙΖΟΜΕΝΗ» ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΟΜΟΛΟΓΗΤΑΣ ΠΑΤΕΡΑΣ, ΑΡΚΕΙ ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΤΡΕΙΣ (= ΟΙ ΟΛΙΓΟΙ) ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΑΣ ΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΔΙΑΚΟΠΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΔΟΧΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΚΟΠΩΝ ΚΑΙ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΩΝ, ΕΝΩΜΕΝΟΙ ΜΕΤΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ, ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΚΑΙ ΔΙ’ ΑΥΤΩΝ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ. ΕΥΧΟΜΕΘΑ ΕΙΣ ΤΟΝ Π. ΣΤΑΥΡΟΝ ΝΑ ΔΙΑΚΡΙΝΗ ΤΗΝ ΚΙΒΩΤΟΝ ΚΑΙ ΝΑ ΕΙΣΕΛΘΗ ΕΙΣ ΑΥΤΗΝ. Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ Ο ΕΥΓΕΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΛΕΓΕΙ: «ΟΥΚ ΕΝ ΛΟΓΟΙΣ ΜΟΝΟΝ ΟΥΤΟΣ Ο ΑΓΩΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΝ ΕΡΓΟΙΣ».

αρ.πρωτ.209 Λαμία 10 Μαρτίου 2009
Σεβασμιώτατε, τα σέβη μου,
Έλαβα χθες το υπ’ αριθμ. πρωτ. 203/5.3.2009 υμέτερο έγγραφο, με το οποίο μου ζητάτε ορισμένες πληροφορίες. Βρίσκομαι σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση. Γνωρίζω ότι θα λυπήσω την Σεβασμιότητά σας, με την απάντησή μου αυτή. Δεν θα το ήθελα ποτέ αυτό το πράγμα, γιατί επί έτη διατέλεσα ως κληρικός υπό την ποιμαντική ευθύνη σας ως επισκόπου της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος. Έχω γευθεί αδιάκοπα σ’ όλο αυτό το διάστημα την μεγάλη αγάπη σας στο πρόσωπό μου. Ποτέ δεν είχα και δεν έχω το παραμικρό προσωπικό παράπονο εναντίον σας. Είμαι όμως υποχρεωμένος για λόγους συνειδήσεως, που είναι για μένα λόγοι Πίστεως, να σας απαντήσω ειλικρινά για τα θέματα αυτά, που με ρωτάτε, όπως άλλωστε απαντώ και σε όσους άλλους μου θέτουν παρόμοια ερωτήματα με τα δικά σας.
1. Η «κανονική εκκλησιαστική οδός»
1. Είναι αλήθεια, Σεβασμιώτατε, ότι από διετίας περίπου έπαυσα το μνημόσυνο του ονόματός σας ως επισκόπου στις ιερουργίες που τελώ. Την ενέργειά μου αυτή την χαρακτηρίζετε ως διολίσθηση «της κανονικής εκκλησιαστικής οδού». Ποιά όμως είναι αυτή η «κανονική εκκλησιαστική οδός»;
Δεν προτίθεμαι να κάνω σε σας μαθήματα θεολογίας. Είμαι βέβαιος, ότι τα θέματα αυτά τα γνωρίζετε πολύ καλύτερα από μένα. Παρόλο όμως τον σεβασμό και την εκτίμηση που τρέφω στο πρόσωπό σας, θα μου επιτρέψετε να διευκρινίσω, ότι η οδός, κατά το λόγο του Κυρίου, είναι ο ίδιος ο Χριστός, ο οποίος είπε «εγώ ειμί η οδός, η ζωή και η αλήθεια...». Υπό την έννοια αυτή ο Χριστός είναι η σωτηρία μας. Χωρίς τον Χριστό κανένας δεν πρόκειται να σωθή.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας διδάσκουν ότι η σωτηρία του ανθρώπου είναι αποτέλεσμα δύο παραγόντων, της ορθής Πίστεως και του ορθού βίου. Εάν λείψουν αυτοί οι δύο παράγοντες, ή ένας από αυτούς, δεν σώζεται ο άνθρωπος. Η ορθή Πίστη οριοθετείται από την ακρίβειά της στην «άπαξ παραδοθείσα τοις αγίοις Πίστι» (Ιούδα 3), και από την μη «κοινωνία» με αιρετικούς ποιμένες. Δεν αρκεί δηλ. να έχει ένας πιστός ορθόδοξο φρόνημα, αλλά πρέπει και ο επίσκοπός του, που μνημονεύεται στο ναό, που εκκλησιάζεται ο πιστός, να είναι ο ίδιος ορθόδοξος, γιατί αλλιώς «μολύνεται», και ό,τι είναι ο επίσκοπός του, γίνεται και αυτός. Αν δηλ. ο επίσκοπός του είναι αιρετικός, καθίσταται και αυτός αιρετικός, καίτοι μπορεί ο ίδιος να έχει Ορθόδοξο φρόνημα!
2. Με την παύση του μνημοσύνου του ονόματός σας, Σεβασμιώτατε, νομίζω, ότι δεν έχω παρεκτραπεί καθόλου από την «κανονική εκκλησιαστική οδό», για τους εξής λόγους.
Την «κανονική εκκλησιαστική οδό» ορίζει η Αγία Γραφή, και οι Πατέρες οι οποίοι λένε:
α. Ο Απόστολος Παύλος μιλώντας στους πρεσβυτέρους της Εφέσου λέει μεταξύ άλλων και τα εξής: «εγώ οίδα τούτο ότι εισελεύσονται μετά την άφιξίν μου λύκοι βαρείς εις υμάς μη φειδόμενοι του ποιμνίου. Και εξ υμών αυτών αναστήσονται άνδρες λαλούντες διεστραμμένα του αποσπάν τους μαθητάς οπίσω αυτών». Δηλ. μέσα από την Εκκλησία, από τους ηγέτες της Εκκλησίας, θα ξεπηδήσουν άτομα, που θα λαλούν διεστραμμένα, που θα είναι αιρετικοί. Και πράγματι οι περισσότεροι αιρετικοί στην ιστορία της Εκκλησίας ήταν κληρικοί, πρεσβύτεροι, επίσκοποι, Πατριάρχες!
β. Ο άγιος Ιγνάτιος στην επιστολή προς τον άγιο Πολύκαρπο γράφει: «Πας ο λέγων παρά τα διατεταγμένα καν αξιόπιστος ή, καν νηστεύη, καν σημεία ποιή, καν προφητεύη, λύκος φαινέσθω εν προβάτου δορά, προβάτων φθοράν κατεργαζόμενος»!
Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξουν κληρικοί, οι οποίοι θα είναι «λύκοι βαρείς»! Θα μιλούν διεστραμμένα, δηλαδή κακόδοξα. Όταν οι κληρικοί αυτοί είναι επίσκοποι, τότε και οι πιστοί που τους ακολουθούν, καθίστανται και αυτοί κακόδοξοι, καίτοι μπορεί οι ίδιοι να έχουν ορθόδοξο φρόνημα.. Εάν όλοι οι επίσκοποι της Εκκλησίας καταστούν κακόδοξοι, τότε η Εκκλησία αυτή παύει να είναι Ορθόδοξη. Γίνεται αιρετική! Για το λόγο αυτό ο Κύριος είπε το φοβερό εκείνο λόγο «άρα ελθών ο υιός του ανθρώπου ευρήσει την πίστιν επί της γης;»
3. Πρέπει να σημειωθεί ότι κακόδοξος καθίσταται κάποιος, όχι μόνο πρωτογενώς, όταν δηλ. ο ίδιος κηρύττει, ή αποδέχεται κάποια αιρετική διδασκαλία, αλλά και όταν «κοινωνεί» με αιρετικούς, όπως είναι οι ποιμένες του.
α. Το μνημόσυνο του ονόματος του επισκόπου από κληρικό υποδηλώνει την μεταξύ τους «κοινωνία». Γι’ αυτό, ο Άτλας της Ορθοδοξίας, ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός, λέει: «…πολύς εστιν ο του μνημοσύνου λόγος και ουχί μικρός, διότι εκείνοι μνημονεύονται επ’ εκκλησίαις, όσοι εισί Ορθόδοξοι και κοινωνικοί προς την αυτήν εκκλησίαν. Οι δε ακοινώνητοι ούτε μνημονεύονται, ούτε γαρ έχει άδεια τις των ιερωμένων εύχεσθαι επ’ εκκλησίαις»! Ο ίδιος δε άγιος Μάρκος, πιεζόμενος να μνημονεύσει τον Λατινόφρονα Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Μητροφάνη, είπε: «Εκφεύγειν άπασι τρόποις την κοινωνίαν αυτού ( του Πατριάρχου) και μήτε συλλειτουργείν αυτώ, μήτε μνημονεύειν όλως αυτού, μήτε αρχιερέα τούτον αλλά λύκον και μισθωτόν ηγείσθαι».
β. Οι αγιορείτες Πατέρες τον 13ο αιώνα, όταν πιέζονταν να μνημονεύσουν τον Λατινόφρονα Πατριάρχη Ιωάννη Βέκκο, σε επιστολή τους προς τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγο, έγραψαν: «μολυσμόν έχει η κοινωνία, εκ μόνου του αναφέρειν αυτόν, καν ορθόδοξος είη ο αναφέρων»!
γ. Αλλά, και όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας ομόφωνα παραγγέλλουν, λέγοντας «Άπαντες οι της Εκκλησίας διδάσκαλοι, πάσαι αι Σύνοδοι, πάσαι αι θείαι γραφαί, φεύγειν τους ετερόφρονας παραινούσι και της αυτών κοινωνίας διϊστασθαι» (P.G. 160, 105C).
δ. Η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος αποφαίνεται: «Τοις κοινωνούσιν εν
γνώσει (τοις αιρετικοίς) ανάθεμα» ( P.G. .13, 128)
ε. Οι Αποστολικές Διαταγές προτρέπουν: «Ώσπερ γαρ τω καλώ ποιμένι το μη ακολουθούν πρόβατον λύκοις έκκειται εις διαφθοράν. Ούτω τω πονηρώ ποιμένι το ακολουθούν πρόδηλον έχει τον θάνατον ότι κατατρώξεται αυτό. Διό φευκτέον από των φθορέων ποιμένων (Αποστολικαί Διαταγαί Β΄ ιθ΄)
στ. Ο Μέγας Αθανάσιος συμβουλεύει: «Βαδίζοντες την απλανή και ζωηφόρον οδόν , οφθαλμόν μεν εκκόψωμεν σκανδαλίζοντα, μη τον αισθητόν…αλλά τον νοητόν. Οίον εάν ο επίσκοπος ή ο πρεσβύτερος, οι όντες οφθαλμοί της Εκκλησίας, κακώς αναστρέφωνται, και σκανδαλίζωσι τον λαόν, χρη αυτούς εκβάλλεσθαι. Συμφέρον γαρ εστιν άνευ αυτών συναθροίζεσθαι εις ευκτήριον οίκον, ή μετ’ αυτούς εμβληθήναι, ως μετά Άννα και Καϊάφα, εις την γέεναν του πυρός…ίνα η Εκκλησία ασκανδαλίστως συναγομένη διαφυλαχθήσεται»( ΒΕΠΕΣ 31, 311)
ζ. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει: «Κρείττον γαρ ουδενός άγεσθαι. Πως ουν ο Παύλος φησί “πείθεσθε τοις ηγουμένοις υμών” ανωτέρω ειπών, “:ων αναθεωρούντες την έκβασιν της αναστροφής, μιμείσθε την πίστιν”, τότε είπε “πείθεσθε τοις ηγουμένοις υμών και υπείκετε;” Τι ουν φησίν; Όταν πονηρός ή, μη πειθώμεθα; Πονηρός πώς λέγεις; Ει μεν πίστεως ένεκεν, φύγε αυτόν και παραίτησαι, μη μόνον αν άνθρωπος ή, αλλά και άγγελος εξ ουρανού κατιών» (P.G. 63 , σελ.231 επ.).
η. Ο Άγιος Θεόδωρος Στουδίτης ορίζει: «Εχθρούς γαρ Θεού ο Χρυσόστομος ου μόνον τους αιρετικούς, αλλά και τους τοιούτοις κοινωνούντας μεγάλη τη φωνή απεφήνατο» (P.G. 99, 1049A) !
Ο αυτός άγιος Θεόδωρος Στουδίτης θεωρεί «προδοσίαν της Ορθοδόξου Ομολογίας» το να παραμένει κάποιος εν κοινωνία με τον κακοδοξούντα επίσκοπόν του ( P.G. 99, 1365)!
Ο ίδιος πάλι άγιος Θεόδωρος Στουδίτης λέει: «Έχουμε παραγγελία από τον Απ. Παύλο να θεωρούμε απαραδέκτους στον άγιο κλήρο αυτούς τους ποιμένες, που διδάσκουν διαφορετικά από όσα παραλάβαμε από τους αγίους Πατέρες και τις άγιες Συνόδους»!
θ. Ο Σίλβεστρος Συρόπουλος, ιστορικός της ψευδο-συνόδου Φλωρεντίας –Φεράρας, μετέπειτα Πατριάρχης λέει: «Εκείνοι γαρ μνημονεύονται επ’ εκκλησίαις, όσοι εισίν ομόδοξοι και κοινωνικοί προς την αυτήν Εκκλησίαν. Οι δε ακοινώνητοι, ουδέ μνημονεύονται ουδέ έχει άδειαν τις των ιερωμένων εύχεσθαι επ’ εκκλησίαις υπέρ ακοινωνήτου... Πώς ουν μνημονευθήσεται ο ακοινώνητος μετά των κοινωνικών»;
ι. Ο Μέγας Φώτιος λέει: «αιρετικός εστίν ο ποιμήν; λύκος εστίν. φεύγειν εξ αυτού και αποπηδάν δεήσει μην απατηθήναι προσέλθειν καν ήμερον αυτού παρισαίνειν δοκεί, φύγε την κοινωνίαν και την προς αυτόν ομιλίαν ως ιόν όφεως», (δηλ. Όταν ο ποιμένας είναι αιρετικός τότε γίνεται λύκος, και πρέπει να φεύγουμε και να απομακρυνόμαστε, και μη μας ξεγελάσει καν παρουσιάζεται ως ήρεμος, φύγε την επικοινωνίαν και την ομιλίαν, ωσάν το δηλητήριον του όφεως).
ια. Ο άγιος Γερμανός, Πατριάρχης ΚΠόλεως, σημειώνει : «Όσοι της Καθολικής Εκκλησίας εστέ τέκνα γνήσια φεύγειν όλω ποδί τη Λατινική υποταγή και μηδέ ευλογίαν εκ των χειρών αυτών λαμβάνειν την τυχούσαν. Κρείσσον γαρ εστίν εν τοις οίκοις υμών τω Θεώ προσεύχεσθαι κατά μόνας, ή επ’ εκκλησίαις συνάγεσθαι μετά λατινοφρόνων».
ιβ. Ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός, προσθέτει: « Φεύγετε αυτούς, αδελφοί, και την προς αυτούς κοινωνίαν». Οι γαρ τοιούτοι ψευδαπόστολοι, εργάται δόλιοι, μετασχηματιζόμενοι εις αποστόλους Χριστού. Και ου θαυμαστόν. «Αυτός γαρ ο σατανάς μετασχηματίζεται εις άγγελον φωτός» Ου γαρ ουν, ει και οι διάκονοι αυτού μετασχηματίζονται ω ς διάκονοι δικαιοσύνης, ων το τέλος έσται κατά τα έργα αυτών… Στήκετε, κρατούντες τας παραδόσεις, ας παρελάβατε, τας τε εγγράφους και αγράφους, ίνα μη τω των αθέσμων πλάνη συναπεχθέντες εκπέσητε του ιδίου στηριγμού» Ι. Καρμίρη, ΔΣΜ. Α΄ σ. 361, 362)
ιγ. Ο 31ος Αποστολικός Κανόνας προβλέπει την απομάκρυνση των πιστών από κακοδόξους επισκόπους!
ιδ. Ο 15ος Κανόνας της Πρωτοδευτέρας Συνόδου, απόσπασμα του οποίου παραθέτω σε μετάφραση, λέει: «... όσοι απομακρύνονται από την “κοινωνία” με τον επικεφαλής τους εξαιτίας κάποιας αίρεσης .... αυτοί όχι μόνο δεν θα υποβληθούν στην προβλεπόμενη από τους κανόνες ποινή .... , αλλά και θα θεωρηθούν από τους Ορθοδόξους άξιοι τιμής που τους αρμόζει. Γιατί δεν καταδίκασαν επισκόπους, αλλά ψευτοεπισκόπους και ψευτοδιδασκάλους και δεν κατατεμάχισαν την ενότητα της Εκκλησίας με σχίσμα, αλλά φρόντισαν με ζήλο να σωθεί η Εκκλησία από σχίσματα και διαιρέσεις»!
Ερμηνεύων τον κανόνα αυτό ο διαπρεπής κανονολόγος Νικόδημος Μίλας γράφει: «Εάν Επίσκοπός τις ή Μητροπολίτης ή Πατριάρχης άρξηται να διακηρύττη δημοσία επ’ εκκλησίας αιρετικήν τινά διδαχήν, αντικειμένην προς την Ορθοδοξίαν, τότε οι προαναφερθέντες κέκτηνται δικαίωμα άμα και χρέος ν’ αποσχοινισθώσι πάραυτα του επισκόπου, Μητροπολίτου και Πατριάρχου εκείνου, διό ου μόνον εις ουδεμίαν θέλουσιν υποβληθή κανονικήν ποινήν, αλλά θέλουσι και επαινεθή εισέτι, καθ΄ όσον δια τούτου δεν κατέκριναν και δεν επανεστάτησαν εναντίον των νομίμων επισκόπων, αλλ’ εναντίον ψευδεπισκόπων και ψευδοδιδασκάλων, ούτε και εγκατέστησαν τοιουτοτρόπως σχίσμα εν τη Εκκλησία, αλλ’ αντιθέτως απήλλαξαν την Εκκλησίαν, εν όσω ηδυνήθησαν, του σχίσματος της διαιρέσεως» (Επισκόπου Νικοδήμου Μίλας, Οι Κανόνες της Ορθοδόξου Εκκλησίας μεθ’ ερμηνείας, Ι Ι, Novi Sad, σ. 290 – 291, μτφρ. εκ της Σερβικής υπό Ιερομ. – νυν επισκόπου- Ειρηναίου Μπούλοβιτς).
4. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στους κόλπους αυτής της Εκκλησίας, η οποία κατέστη αιρετική. Σ’ αυτή την Εκκλησία, αγνοών τότε πάντα ταύτα, χειροτονήθηκα το 1978 κληρικός. Αυτήν υπηρέτησα μέχρι πριν από λίγα χρόνια, μέχρι που άρχισα να αντιλαμβάνομαι την αιρετική κατάστασή της.
Άρχισα να αντιλαμβάνομαι ότι οι καλοί ποιμένες είναι σπάνιοι, όπως λέει ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος «Σπάνιοι γαρ ως αληθώς και μάλιστα άρτι σε καλώς ποιμαίνειν και λατρεύειν ψυχάς λογικάς επιστάμενοι» ( Συμεών S. C. 104, 346).
Άρχισα να αντιλαμβάνομαι ότι αυτό που είπε ο Κύριος για τους Γραμματείς και Φαρισαίους της εποχής του, ισχύει και για τους σημερινούς επισκόπους της Εκκλησίας, που τότε ανήκα: «Επί της Μωσέως καθέδρας εκάθισαν οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι ( Ματθ. 23, 2 ) οι οποίοι ούτε οι ίδιοι σώζονται, αλλά δεν αφήνουν και τους άλλους να σωθούν! Ισχύει και το «Ουαί δε υμίν, Γραμματείς και Φαρισαίοι υποκριταί, ότι κλείετε την βασιλείαν των Ουρανών έμπροσθεν των ανθρώπων. Υμείς γαρ ουκ εισέρχεσθε, ουδέ τους εισερχομένους αφίετε εισελθείν» ( Ματθ. 23, 13)!
Και αυτό, γιατί οι Ιεράρχες της Εκκλησίας αυτής νόμισαν και νομίζουν ότι έχουν την εξουσία να παραβαίνουν τους Κανόνες και τα δόγματά της. Ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης λέει σχετικά: «Εξουσία τοις Ιεράρχαις εν ουδενί δέδοται επί πάση παραβάσει κανόνος. Ή μόνον στοιχείον τα δεδογμένα και έπεσθαι τοις προλαβούσιν» (Επιστολή 1, 24. P.G. 99, 985 C)!
Άρχισα να αντιλαμβάνομαι ότι οι επίσκοποί της δεν είναι πλέον Ορθόδοξοι ποιμένες, αλλά αιρετικοί Λατινόφρονες! Και όλοι οι αιρετικοί οδεύουν προς την αιώνια κόλαση. Οι Πατέρες είναι ξεκάθαροι στο ζήτημα αυτό.
α. Ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός λέει σχετικά: «ο λατινοφρονών μετά των Λατίνων κριθήσεται και ως παραβάτης της πίστεως λογισθήσεται» (Μάρκου Ευγενικού, Επιστολή προς Θεοφάνην, P.G. 160, 1097D, 1100A).
β. Ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς λέει ότι οι αιρετικοί δεν είναι της Εκκλησίας του Χριστού «Ουδέ της του Χριστού Εκκλησίας εισί, ως μη της αληθείας όντες» (Γρηγόριος Παλαμάς, Άπαντα β΄ 627. Αναίρεσις Γράμματος Ιγνατίου 2-4).
γ. Γι’ αυτό, ο Πατριάρχης Γεννάδιος Σχολάριος προτρέπει τους πιστούς να επιτηρούν τους επισκόπους για να ελέγχουν αν είναι Ορθόδοξοι. «Τους επισκόπους υμών επιτηρείτε, λέγει, ίνα ώσιν Ορθόδοξοι, και μη διδάσκουσι δόγματα εναντίον της Ορθοδόξου Πίστεως, μηδέ τοις αιρετικοίς, ή τοις απεσχισμένοις συλλειτουργώσι». (Πατριάρχου Νεκταρίου, Επιτομή Ιεροκοσμικής Ιστορίας, Εκδόσεις Ιεράς Μονής Σινά, Αθήναι 1980, σ.231)
Μετά από όλα τα παραπάνω η συνείδησή μου δεν μου επέτρεπε να συνεχίσω το μνημόσυνο του δικού σας ονόματος, Σεβασμιώτατε, όχι γιατί σας άκουσα καμιά φορά κηρύττοντα αιρετικές διδασκαλίες, αλλά ως «κοινωνούντα» με αιρετικούς επισκόπους, όπως είναι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, όπως θα δούμε πιο κάτω! Δεν διολίσθησα, λοιπόν, καθόλου από την «κανονική εκκλησιαστική οδό» της Ορθοδοξίας, απεναντίας, μάλιστα!
2. Είναι έγκλημα η τήρηση των εντολών του Θεού;
Γράφετε, Σεβασμιώτατε, ότι ανεχθήκατε «εν ταπεινώσει και ανοχή» επί διετία την μη μνημόνευση του ονόματός σας, αναμένοντας την διόρθωσή μου, αλλά μάταια!
Δηλαδή, αναμένατε, Σεβασμιώτατε, να λατινοφρονήσω και εγώ, και να καταστώ παπόδουλος; Να φραγκέψω; Απεναντίας, εγώ ανέμενα από τον επίσκοπό μου, τον οποίο με συνέπεια υπηρέτησα τόσα έτη, να αναλάβη πρωτοποριακό αγώνα για την Ορθόδοξη Πίστη, ως άλλος Μάρκος Ευγενικός! Ανέμενα, ο επίσκοπός μου να χαίρεται και να επιβραβεύει όσους είναι αφοσιωμένοι στην Ορθή Πίστη και αγωνίζονται γι’ αυτή! Αντί τούτου, σεις στραφήκατε δυστυχώς εναντίον μου!
Πόσο δίκαιο είχε ο Μέγας Βασίλειος, όταν έγραφε: «Εν έστιν έγκλημα νυν σφοδρώς εκδικούμενον, η ακριβής τήρησις των πατρικών Παραδόσεων» (Μέγας Βασίλειος ΕΠΕ 2, σελ. 34)!!
3. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος
1. Συνεχίζοντες γράφετε ότι πληροφορηθήκατε ότι στέλνω υλικό υβριστικού περιεχομένου κατά του Πατριάρχη Βαρθολομαίου κλπ.
Ποτέ δεν διακίνησα υβριστικού περιεχομένου έγγραφα ή βιβλία κατά ουδενός προσώπου. Φοβάμαι ότι έχουμε διαφορετική αντίληψη περί του τί είναι «υβριστικό» και τι δεν είναι! Το να γράφει ένα έντυπο, ότι ο Πατριάρχης είναι αιρετικός, δεν είναι ύβρις! Είναι μιά αξιολογική κρίση, που απορρέει από επιβεβλημένο καθήκον κάθε χριστιανού να περιφρουρεί και υπερασπίζεται, ως φύλακας που είναι, την Ορθόδοξη Πίστη, όπως δήλωσαν οι Ορθόδοξοι Πατριάρχες το 1848.
Το πρόβλημα, Σεβασμιώτατε, είναι: Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ως και οι προκάτοχοί του, ο Δημήτριος, ιδιαιτέρως δε, ο διαβόητος Αθηναγόρας είναι αιρετικοί ή όχι; Οι λοιποί επίσκοποι της Εκκλησίας αυτής είναι Ορθόδοξοι ή αιρετικοί;
2. Αδίστακτα φρονώ, Σεβασμιώτατε, και μαζί μου πιστεύω, ότι συμφωνεί κάθε Ορθόδοξος, που δεν τον εγκατέλειψε ο φόβος του Θεού, ότι όλα τα πιο πάνω πρόσωπα είναι αιρετικοί!
Θα ευχόμουνα με όλη μου την ψυχή να μην είναι! Θα ευχόμουνα να είχα «πέσει έξω» στις εκτιμήσεις μου! Να είχα και να έχω κάνει λάθος! Μπορείτε, εσείς Σεβασμιώτατε, ή κάποιος άλλος να αποδείξει ότι ο Αθηναγόρας, ο Δημήτριος, ο Βαρθολομαίος δεν είναι αιρετικοί; Θα το χαρώ ιδιαίτερα! Και θα ζητήσω τότε δημόσια συγγνώμη, και από σας, και από εκείνους! ΄Όμως, αυτό είναι αδύνατο να γίνει. Γιατί οι άγιοι Πατέρες θεωρούν όλα τα άτομα αυτά αδιαμφισβήτητα ως ΑΙΡΕΤΙΚΟΥΣ! Θα ήθελα όμως να σταθώ λίγο στα πρόσωπα αυτά.
α. Και κατά πρώτον, ο Αθηναγόρας!
Ο Αθηναγόρας, διακήρυξε τις μεγαλύτερες βλασφημίες και αιρέσεις: Είπε, όταν ήταν νέος ακόμα, στο χωριό του, εξωμολογείτο στον .... ιμάμη! Αυτό σημαίνει προσχώρησή του στο μωαμεθανισμό! Είπε επίσης, ότι όταν ήταν Μητροπολίτης στην Κέρκυρα, ασκούσε χρέη.... ραβίνου στη συναγωγή των Εβραίων! Δηλ. προσχώρησε και στον Ιουδαϊσμό! Στη συνέχεια, το1965, συμφώνησε και υπόγραψε με τον Πάπα, την «Ένωση των Εκκλησιών», για την οποία θ’ αναφερθούμε πιο κάτω! Μετά, οι δηλώσεις του για την Πίστη! Και τί δεν είπε, πράγμα το οποίο ανάγκασε μερικούς να γράψουν τα σκληρά πράγματα σε βάρος του, όπως:
β. Ο μοναχός Θεόκλητος Διονυσιάτης, ο οποίος έγραψε το 1965:
«Από το 1920 έχομεν συρροήν «βλασφημιών», δια του καινοτόμου Μεταξάκη, και του Ωριγενιστού Βασιλείου, αι οποίαι απεκορυφόθησαν δια του νυν Πατριάρχου κ. Αθηναγόρου. Οποίαι και οπόσαι βλασφημίαι!
Από το 1949 μέχρι σήμερον και τι δεν ηκούσαμεν από του στόματός του! Προς τι να τας επαναλάβωμεν; Προς τι να είπωμεν δια την «φιλτάτην του πατρίδα, την Τουρκίαν δια τας άνευ ανάγκης γλοιώδεις κολακείας προς το Ισλάμ, το ότι «ένα Θεόν πιστεύομεν πάντες» ή «όταν περιέρχωμαι εις αμηχανίαν, στρέφω το βλέμμα μου προς την εικόνα του Ατατούρκ και φωτίζομαι», τας ιδιοτύπους συλλειτουργίας μετά των Αρμενίων, τα τελούμενα μνημόσυνα επί νεκρών Τούρκων, αι συμφωτογραφήσεις μετά ελεεινών γυναικών, η αντικατάστασις του «μέτρου αληθείας ο Θεός», δια του «μέτρου ο άνθρωπος», η σιωπή του επί επιμόνου κατηγορίας ως μασόνου, η κατόπιν τόσου σκανδάλου, απειλήσαντος την ενότητα του Πατριαρχείου, προώθησις του μασόνου Ιακώβου εις Αμερικήν;
Προς τι να υπομνήσωμεν τα τόσον γνωστά γεγονότα των τελευταίων χρόνων;
Ποίος ποτέ Πατριάρχης Κπόλεως εδέχθη να γίνη όργανον μεγάλης εγκοσμίου δυνάμεως, δια να επιτύχη μίαν ψευδένωσιν των Εκκλησιών εις βάρος της Ορθοδόξου Πίστεως; Ποίος ελάλησε τόσον φιλελεύθερα και αντορθόδοξα, ως ούτος ο άνθρωπος;…. Ποίος άλλος είπε, ότι «μεταξύ Ορθοδόξων και Λατίνων δεν υπάρχουν διαφοραί»; Ποίος άλλος ετραυμάτισε την εθνικήν μας φιλοτιμίαν με τον νοσηρόν του φιλοτουρκισμόν του; Ποίος προσέφερε «γην και ύδωρ» εις τον πάπαν;
Ποίος εδίχασε το πλήρωμα της Ορθοδόξου Ελληνικής Εκκλησίας, εις ενωτικούς και ανθενωτικούς;
Ποίος περιήγαγεν εις τόσον ταπεινωτικήν θέσιν το κύρος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, δια μιάς αχρείου Ορθοδόξως και φιλολατινικής πολιτικής;
Διατί, λοιπόν, όλα αυτά δεν αποτελούν «βλασφημίας κατά του αγίου Πνεύματος» και τα δεινά τα οποία υπέστη το Πατριαρχείον μας και ο εις την Τουρκίαν λαός μας δεν αποτελούν «ένδικον μισθαποδοσίαν» υπό του Θεού μη φειδομένου και προ αυτού εκ του ολοκληρωτικού εκ της βασιλίδος «ξεριζώματος»;
γ. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Β΄ ( Χατζησταύρος):
«αι αντορθόδοξοι ενέργειαι του Πατριάρχου (Αθηναγόρα) κατατείνουν εις την πλήρη υποδούλωσιν της Ορθοδοξίας εις τον πάπαν..»!!
δ. Ο Αρχιμ. π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος:
«Παναγιώτατε. Από πολλού απεδείξατε Υμάς αυτόν ως οπαδόν του πλέον απαισίου συγκρητισμού. Έχετε άρα γε αντιληφθή τι σημαίνει κατά βάθος ο επάρατος Οικουμενισμός; Υπό τον επάρατον Οικουμενισμόν δεν κρύπτεται απλώς μία αίρεσις. Κρύπτεται αυτή αύτη η άρνησις του αποκαλυπτικού χαρακτήρος της χριστιανικής Πίστεως. Κατά τούτο ο Οικουμενισμός είναι χείρων πάσης αιρέσεως»!
ε. Ο Πατριάρχης Δημήτριος:
Ο Δημήτριος διακήρυξε ότι ακολουθεί τη γραμμή του προκατόχου του Αθηναγόρα! Επίσης, είπε, ότι «όλοι οι χριστιανοί οι πιστεύοντες εις τον Ιησούν Χριστόν ως Υιόν του Θεού, και σωτήρα του κόσμου είμεθα εν σώμα…»! Είπε, ότι ένας Ορθόδοξος μπορεί «να μεταλάβη» σε παπική εκκλησία, διότι «εκατέρα των Εκκλησιών ημών (εννοεί την Ορθόδοξη και την παπική) έχει παραλάβη και τελεί τα αυτά ιερά μυστήρια»! Είπε ακόμα, ότι «δεν υπάρχει διαφορά εις το θέμα της αποστολικής διαδοχής, αναγνωρίζομεν τον πάπαν ως διάδοχον των Αποστόλων, όπως εμείς είμεθα διάδοχος των Αποστόλων» κτλ.!
στ. Ο Βαρθολομαίος:
Ο Ολιβιέ Κλεμάν, Ορθόδοξος Θεολόγος , λέει ότι ο Βαρθολομαίος δέχεται ότι η Ορθόδοξος Εκκλησία δεν είναι - η μοναδική –« Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία» του Συμβόλου της Πίστεως, αλλ’ απλώς μία από τις μείζονες εκφράσεις του Χριστιανισμού, που έχει πλήρη συνείδηση ότι μέσα της υπάρχει ακόμη «Μία, αγία, καθολική και αποστολική Εκκλησία»! Έχει δηλώσει ότι «Ορθοδοξία και παπισμός αποτελούν «το ενιαίον σώμα του Χριστού»! Άλλοτε δήλωσε, ότι Ορθοδοξία και Αγγλικανισμός είναι «αδελφαί Εκκλησίαι» και έχουν κοινή ευθύνην «εν τη καθόλου Εκκλησία»! Ακόμα είπε: «Εμείς οι θρησκευτικοί ηγέτες πρέπει να φέρουμε στο προσκήνιο τις πνευματικές αρχές του οικουμενισμού, της αδελφοσύνης και της ειρήνης. Αλλά για να το πετύχουμε αυτό πρέπει να είμαστε ενωμένοι στο πνεύμα του ενός Θεού... Ρ/Καθολικοί και Ορθόδοξοι, Προτεστάνται και Εβραίοι, Μουσουλμάνοι και Ινδοί, Βουδισταί....»! Στις 27 Ιουνίου 1995 ο Βαρθολομαίος μίλησε σε Παπικούς νέους, ειπών και τα εξής:: «Τέκνα της Εκκλησίας εν Κυρίω ευλογημένα και αγαπητά... συνεορτάζομεν η Ανατολή και η Δύσις ( την θρονικήν εορτήν της Ρώμης). Θεού το δώρον... εορτάζομεν, διότι είμεθα η επί γης πορευομένη κοινωνία των Αγίων... είναι δε η εορτή της Εκκλησίας πεπληρωμένη όταν είναι παρούσα και συνεορτάζουσα η νεολαία... Ελάβατε διά του Αγίου Βαπτίσματος και του Χρίσματος τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Φέρετε εν τη ψυχή και τω μετώπω υμών τα σημεία της Βασιλείας των Θεού»! Άλλοτε, δήλωσε ότι Ιεροί Κανόνες είναι τα «τείχη του αίσχους» («Επίσκεψις 29.6. 1989) !!!
Ακόμα, δήλωσε ότι «.. η μετάνοια ημών δια το παρελθόν είναι απαραίτητος. Δεν πρέπει να σπαταλήσωμεν τον χρόνον εις αναζητήσεις ευθυνών. Οι κληροδοτήσαντες εις ημάς την διάσπασιν προπάτορες ημών υπήρξαν ατυχή θύματα του αρχεκάκου όφεως και ευρίσκονται ήδη εις χείρας του δικαιοκρίτου Θεού. Αιτούμεθα υπέρ αυτών το έλεος του Θεού, αλλά οφείλομεν ενώπιον Αυτού όπως επανορθώσωμεν τα σφάλματα εκείνων» (Εκκλ. Αλήθεια 16. 12. 1998)!!!
3. Σεβασμιώτατε, είναι όλα τα άτομα αυτά αιρετικά, ή όχι; Είναι ο Οικουμενισμός, τον οποίο κηρύττουν οι ανάξιοι αυτοί Πατριάρχες, και οι όμοιοί τους επίσκοποι, αίρεση, ή όχι; Ας το εξετάσουμε:
α. Ο άγιος Ειρηναίος λέει: «Οι αιρετικοί ως «παραχαράκται της αληθείας, πέμπονται εις πυρ αιώνιον» (Ειρηναίου κατά αιρέσεων 3,4,2.)!
β. Ο Μέγας Αθανάσιος λέγει: «αγάπα πάντα άνθρωπον. Και ειρήνευε μετά πάντων, χωρίς αιρετικών. Ο γαρ αιρετικός λύκος εστί της του Χριστού ποίμνης, και του Αντιχρίστου Πρόδρομος» (Μεγ. Αθανασίου, Πίστις των αγίων 318 Πατέρων, P.G. 28, 1641 BC).
γ. Ο Μέγας Φώτιος λέει: «Εν τοις περί πίστεως και το παρεκκλίναι μικρόν, αμαρτείν εστιν αμαρτίαν την προς θάνατον» (Φώτιος P.G. 102, 604C )
δ. Ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς θεωρεί ότι η αποσιώπηση των δογματικών διαφορών μας από τους αιρετικούς αποτελεί «τρίτον είδος αθεΐας» (Γρηγ. Παλαμά, Συγγράμματα, εκδ. Π. Χρήστου, Θεσ/κη 1966, σελ. 483, στ. 23.)!
ε. Η Σύνοδος Κων/πόλεως του έτους 1724 διακήρυξε: Αιρετικοί είναι εκείνοι οπού αποσκιρτήσουσιν από την ευσέβειαν και αφήσουσι μεν τα πάτρια και ορθά της πίστεως ημών δόγματα και τας κοινάς παραδόσεις της Εκκλησίας, περιπέσωσι δε και εξολισθήσωσιν εις νεωτερισμούς και αλλοκότους υπολήψεις και έθη ετερόδοξα και παραχαράξωσι και νοθεύσωσι την της ευσεβείας αλήθειαν, οι τοιούτοι ούτε πλέον είναι, ούτε ονομάζονται τη αληθεία Χριστιανοί, αλλ’ ως ετερόδοξοι και νεωτεριστάς εκκόπτοντας και χωρίζοντας της εκκλησιαστικής και χριστιανικής ολομελείας και της ιεράς μάνδρας εκβάλλονται ως πρόβατα ψωριώντα και μέλη σεσηπότα» (Mansi, 37, 209)!
4. Είναι ο Οικουμενισμός αίρεση και οι Οικουμενιστές αιρετικοί;
α Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Β΄ ( ο Χατζησταύρου) λέει: «... Ας σκεφθη ο Ορθόδοξος Ελληνικός λαός, πού οδηγείται δια της νέας ταύτης θεωρίας του Οικουμενισμού.
Καλείται να εγκαταλείψη δόγματα και παραδόσεις θεοπνεύστους και αιωνοβίους και να αδιαφορήση δια τας συνεπείας και τας επιπτώσεις εις θρησκευτικήν αδιαφορίαν, την οποίαν προβλέπων εν πνεύματι αγίω ο πνευματικός της Αποκαλύψεως συγγραφεύς, έγραψε προ δισχιλίων ετών δια τον Άγγελον της Λαοδικείας «Οίδα σου τα έργα, ότι ούτε ψυχρός ει, ούτε ζεστός. Όφελον ψυχρός ης, η ζεστός. Ούτως, ότι χλιαρός ει και ούτε ζεστός, ούτε ψυχρός, μέλλω σε εμέσαι εκ του στόματός μου, ότι λέγεις, ότι πλούσιος ειμί και πεπλούτηκα, και ουδενός χρείαν έχω και ουκ οίδας, ότι συ ει ο ταλαίπωρος και ελεεινός και πτωχός και τυφλός και γυμνός. Συμβουλεύω σοι αγοράσαι παρ’ εμού χρυσίον πέπυρωμένον εκ πυρός, ίνα πλουτίσης, και ιμάτια λευκά, ίνα περιβάλη και μη φανερωθή η αισχύνη της γυμνότητός σου και κολλύριον ίνα εγχρίση τους οφθαλμούς σου, ίνα βλέπεις, εγώ όσους φιλώ ελέγχω και παιδεύω. Ζήλευε ουν και μετανόησον» (Αποκ. 3, 16).
Πλούσιοι έχομεν γίνει και ημείς εν σοφία κοσμική και οδηγούμεθα να αδαφορήσωμεν δια την ορθόδοξον πίστιν και να πιστεύσωμεν εις ανεμωλίους και αυτόχρημα κωμικάς διδασκαλίας. Οδηγείται ο Έλλην Ορθόδοξος λαός να αδιαφορήση μεν προς την πίστιν, ην εκράτησαν και εκράτυναν οι αιώνες της ιστορίας ημών, αιώνες διωγμών, αιμάτων, βασανιστηρίων, επιδρομών βαρβάρων, αλλ’ αιώνες δόξης και τιμής, και αναγεννήσεως ημών και ως χριστιανών και ως Ελλήνων.....
Τους δε συγχρόνους πονηρούς και γόητας της «Οικουμενικής κινήσεως», ιδού πως περιγράφει εν πνεύματι ο αυτός Απόστολος, «Πονηροί δε άνθρωποι και γόητες προκόψωσιν επί το χείρον, πλανώντες και πλανώμενοι, συ δε μένε εν οις έμαθες και επιστώθης, ειδώς παρά τινος έμαθες... έσται γαρ καιρός ότε της υγιαινούσης διδασκαλίας ουκ ανέξονται, αλλά κατά τας επιθυμίας τας ιδίας εαυτοίς επισωρεύσουσι διδασκάλους κνηθόμενοι την ακοήν και από μεν της αληθείας την ακοήν αποστρέψουσι επί δε τους μύθους εκραπήσονται» ( Β΄ Τιμ. 3, 13 και 4, 3- 5).
Δεν μένει άλλο παρά να επαναλάβωμεν προς τους νεοδιδασκάλους της οικτράς κατά συλληψιν και εκτέλεσιν οικουμενικής κινήσεως την μετ’ αγανακτήσεως θείας επιτίμησιν αυτού του Θεού της Εκκλησίας, προς όλους μετ’ αγανακτήσεως και αποστροφής αποτείνεται δια του ψαλμωδού και λέγει (Ψαλμ. 19,16) «Ίνα τι συ εκδιηγή τα δικαιώματά μου και αναλαμβάνεις δια στόματός σου την διαθήκην μου;» (Αρχιεπ. Αθηνών Χρυσοστόμου Β΄ Πεπραγμένα, τ. γ΄)
(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)