Εἰς προηγούμενον Η' Μέρος τῆς εἰσηγήσεως ἐπί τρίτου θέματος τοῦ κατά τά ἔτη 1988-1991 πραγματοποιηθέντος Θεολογικοῦ Διαλόγου μετά τῶν Φλωρινικῶν, τό ὁποῖον ἦτο "τό κατά τό 1937 σχίσμα τοῦ πρ. Φλωρίνης Χρυσοστόμου", ἐξετέθησαν μαρτυρίαι, περί τῆς αἰτίας αὐτοῦ τοῦ σχίσματος, τῆς Δ. Συνόδου τῆς Νεοημερολογιτικῆς Ἱεραρχίας κατά τήν 7.4.1937. Συνεχίζοντες δημοσιεύομεν τά ἐπίσης πολύ σημαντικά, τά ὁποῖα ἀναφέρονται, εἰς τά Πρακτικά τῆς ΙΖ' Νεοημερολογιτικῆς Ἱεραρχίας, διότι εἶναι ἀποκαλυπτικά τῆς καταστάσεως εἰς τόν Ἀγῶνα τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (Γ.Ο.Χ.) καί διά τά πρόσωπα τῶν Ἱεραρχῶν της. Τά σχετικά Πρακτικά λαμβάνονται ἐκ τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας τοῦ Θεοκλήτου Στράγκα:
"Ἀθηνῶν ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: "Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Τραπεζοῦντος βεβαιοῖ ὅτι τό ἡμερολογιακόν ζήτημα εἶναι λελυμένον διά τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον καί ὅτι δέν πρόκειται νά συζητηθῆ ἐκ νέου". Κασσανδρείας ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ: Ὡς πρός τήν τυπικήν ἄποψιν τοῦ Παλαιοημερολογιτικοῦ ζητήματος φρονῶ ὅτι τοῦτο δέν δύνανται νά λυθῆ μονομερῶς ὑπό τῆς ἐπισήμου Ἐκκλησίας. Δέον νά συμμετάσχωσι καί συμφωνήσωσι τρεῖς παράγοντες. Ἡ Ἐκκλησία ἡ ὑπό τῆς Ἱεραρχίας ἐκπροσωπουμένη, ἡ Πολιτεία καί αὐτοί οἱ ἐνδιαφερόμενοι οἱ εἰς τήν παλαιάν χρονολόγησιν ἐμμένοντες. Ἡμεῖς δέον νά μελετήσωμεν καλῶς ἐν τῆ ὁλότητι αὐτοῦ τό ζήτημα καί οὐχί ὡς πρό διετίας ἐγένετο ἐπί Ὑπουργοῦ Χατζίσκου, ὁπότε προὐτάθη λύσις μόνον (ὡς) πρός τόν τρόπον τῆς πληρώσεως τῶν θρησκευτικῶν ἀναγκῶν τοῦ παλαιοημερολογιτικοῦ λαοῦ ἀποβλέπουσα. Ἐγώ ἐπλησίασα καί ἐμελέτησα τούς παρ' ἡμῖν παλαιοημερολογίτας. Οὗτοι εὑρίσκονται σήμερον διηρημένοι. Μία μερίς ἀποτελεῖ τούς ἐκμεταλλευτάς τοῦ ζητήματος, οἴτινες εἶναι ὁ Ματθαῖος Καρπαθάκης, ὁ Γερμανός Βαρυκόπουλος καί οἱ μοναχοί τοῦ Ἁγίου Ὄρους οἱ ἀκολουθοῦντες αὐτούς. Εἶναι μέγα λάθος τό ὅτι ἐδόθη εἰς τούς δύο πρώτους Ἀρχιερωσύνη. Οὗτοι ἐπ' οὐδενί λόγω δέχονται συμβιβασμόν, ἀλλά μετά σκληροκαρδίας τείνουσι νά δημιουργήσωσι πραγματικόν σχίσμα, ζητοῦντες ἀναβαπτισμόν καί κατ' ἄκραν συγκατάβασιν ἀναμυρίζοντες τούς προσερχομένους αὐτοῖς. Ἐπειδή μάλιστα ἐξηντλήθη τό πρό τῆς διορθώσεως τοῦ ἡμερολογίου παρασκευασθέν ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἅγιον Μύρον, σκέπτονται ὅπως εὐλογήσωσιν αὐτοί νέον τοιοῦτον. Εἶναι λοιπόν οὗτοι ἐπικίνδυνοι ἐχθροί τῆς εἰρήνης, μή ἀποκλειομένων καί τῶν ἰδιοτελῶν σκοπῶν των, διότι ὁ Βαρυκόπουλος θέλει νά γίνη Μακαριώτατος. Ἀλλ' ὑπάρχει καί ἡ δευτέρα τάξις τῶν παλαιοημερολογιτῶν, ἡ ἀθώα, ἡ προσκεκολλημένη εἰς τά πάτρια εἶναι ὁ λαός οὗτος ὁ κατά βάθος εὐσεβής, ὁ ὁποῖος εἶναι ἄξιος μεγάλης προσοχῆς. Θλίβομαι δέ ἐν τῶ ζητήματι τούτω βλέπων ἄκραν ἀντίθεσιν τῶν Ἐπισκόπων τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας πρός ἡμᾶς αὐτούς. Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης εἶναι γνωστόν, ὅτι ἔτρεχεν ἀναζητῶν ἐν κόποις τόν χριστιανόν τόν ὁποῖον εἶχεν αὐτός κατηχήσει καί ὁ ὁποῖος ἐγένετο ἀντιληπτός. Διατί ἡμεῖς ἀδιαφοροῦμεν πρός τόν λαόν αὐτόν, τόν ἐκ θρησκευτικότητος ἐμμένοντα εἰς τό παλαιόν ἡμερολόγιον; Ἀνάγκη νά προσέξωμεν αὐτούς συμπαθῶς, εἶναι καί αὐτοί τέκνα Χριστοῦ διά τοῦ αἴματος Αὐτοῦ ἐξαγορασθέντες. Εἶναι ζύμη καλή ἄνευ ἰδιοτελείας, ἄξιοι ἀγάπης καί μερίμνης. Τούς ἐγνώρισα καί τούς συνιστῶ εἰς ὑμᾶς ἀδελφοί, ὡς χριστιανούς καλούς. Ἐπί πλέον ὑπάρχουσιν, ὡς γνωστόν, καί τέσσαρες ἄλλοι Ἀρχιερεῖς ἀνήκοντες εἰς δύο διακεκριμένας κατηγορίας. Ἐν πρώτοις οἱ ποτέ Δημητριάδος Γερμανός καί Φλωρίνης Χρυσόστομος. Βεβαίως, ὅ,τι ἔπραξαν ἦτο σφάλμα μέγα. Ἐκινήθησαν ἀπό ἰδιοτελεῖς σκοπούς; ὁ Κύριος οἶδεν. Ἀλλ' ἔστω, ὅτι ἐνεφιλοχώρησε καί στοιχεῖον ἰδιοτελείας. Τό βέβαιον εἶναι ὅτι ἐγώ, Συνοδικός ὥν μετά τοῦ ἁγίου Μαρωνείας κατά τήν λήξασαν Συνοδικήν περίοδον, ἐπεκοινωνήσαμεν πρός αὐτούς κατόπιν συναινέσεως τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου καί δίς ἀντηλλάξαμεν πολλάς σκέψεις, εὐχαρίστως δέ διείδομεν τάσεις μεταμελείας παρ' αὐτοῖς. Ἀλλ' ἡμεῖς δυστυχῶς δέν ἔχομεν ὑπομονήν. Θά κατελήγομεν εἰς εὐχάριστα ἀποτελέσματα, ἀλλά δέν μᾶς ἀφῆκαν οἱ λοιποί ἅγιοι ἀδελφοί. Ὁ ποτέ Δημητριάδος ἐλάχιστα πράγματα ἐζήτει, "ἄς μοί ἀποδοθῆ ἔλεγον ἡ Ἀρχιερωσύνη καί ἄς μή ἀφήνουν νά λειτουργῶ κατά τάς μεγάλας τῆς χριστιανωσύνης ἑορτάς". Πάντως, ἀδελφοί, ὁ ἰσχυρότερος καί φρονιμώτερος, ἀναλόγως βεβαίως τῶν παρουσιαζομένων περιπτώσεων, δέον νά ὑποχωρῆ, μή καταπατουμένου βεβαίως τοῦ δικαίου. Ἄν ὁ κανών οὗτος ἐφηρμόζετο, τότε σήμερον αὐτοί θά εὑρίσκοντο ἐν μέσω ἡμῶν. Σήμερον δυνάμεθα νά εἴπωμεν ὅτι ἐργάζονται ὑπέρ τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας καί ἡμῶν, διότι κτυποῦν τόν Ματθαῖον καί τόν Βαρυκόπουλον. Τοῦτο εἶναι μία ὄψις εὐχάριστος. Φρονῶ ὅτι ἡ ἐπίσημος Ἐκκλησία, ὡς μήτηρ φιλόστοργος δέον νά ἀναμνησθῆ τῶν παλαιῶν αὐτῶν ὑπηρεσιῶν καί νά ἀποκαταστήση τήν εἰρήνην. Διότι ὅταν οἱ ἐπί κεφαλῆς τοῦ παλαιοημερολογιτικοῦ λαοῦ Ἀρχιερεῖς ἐπανέλθουν εἰς τήν Ἐπίσημον Ἐκκλησίαν, καί ὁ λαός ἐκεῖνος θά ἀρχίση διαρρέων πρός ἡμᾶς. Ἐπαναλαμβάνω ὅμως, ὅτι διά τούς Καρπαθάκην καί Βαρυκόπουλον εἶμαι αὐστηρός διά τούς κακοποιούς δέν ζητῶ ἐπιείκειαν…". (Ἀρχ. Θεοκλήτου Στράγκα "Ἱστορία Ἐκκλησίας Ἑλλάδος ἐκ πηγῶν ἀψευδῶν Τόμος Γ' σελ. 2140-41, Ἀθῆναι 1971).
Ἐπίσης εἰς τήν ἰδίαν συνεδρίαν ὁ Θηβῶν Συνέσιος λέγει:
"…Ὡς πρός τούς καθηρημένους Ἀρχιερεῖς αὐτῶν, προκειμένου μέν περί τῶν Καρπαθάκη καί Βαρυκόπουλου δέον νά φανῶμεν αὐστηροί, ποικιλοτρόπως κακοποιοῦντας τήν Ἐκκλησίαν, ὁ δεύτερος τούτων καί κομμουνιστήν ἀκόμη ἀνεγνωρισμένων ἐχειροτόνησεν εἰς ἱερέα. Ὡς πρός τούς ἄλλους δέ, ἐάν ταπεινωθῶσι καί ζητήσωσι συγγνώμην, συμφωνῶ καί ἐγώ νά φανῆ ἡ Ἐκκλησία ἐπιεικής καί νά συγχωρήση αὐτούς μετά τήν ὑποβολήν, ἐπαναλαμβάνω, ἐγγράφου μετανοίας". (Αὐτόθι σελ. 2143).
Ὁμοίως καί ὁ Σύρου Φιλάρετος εἰς τήν ἰδίαν συνεδρίαν λέγει:
"Ὡς πρός τούς καθηρημένους Ἀρχιερεῖς, φρονῶ ὅτι δέν πρέπει νά ἀνοίξωμεν τήν θύραν εἰς ἀμετανοήτους. Ἄν ὅμως ζητήσωσιν ἐγγράφως τήν συγγνώμην τῆς Ἐκκλησίας, τότε θά συγχωρηθῶσι καί συνερχόμενοι ἡμεῖς νά σκεφθῶμεν τί νά πράξωμεν δι' αὐτούς. Φρονῶ ὅτι δύνανται νά μένωσιν ἐφησυχάζοντες εἰς ἱεράς Μονάς καί λειτοργοῦντες ὡς Ἀρχιερεῖς τῆ ἀδεία τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου, βραδύτερον δέ ἅμα κενωθῶσι μητροπολιτικαί θέσεις νά εἶναι δυνατόν νά ἀποκατασταθῶσιν. Διά τούς Καρπαθάκην καί Βαρυκόπουλον οὐδεμίαν ἐπιείκειαν θέλω, διότι ἐξακολουθητικῶς κακουργοῦσι κατά τῆς Ἐκκλησίας νά ἐξορισθῶσι καί ἀπομονωθῶσιν ὑπό τοῦ Κράτους. Διά τούς Χατζῆν καί Λιώσην, εἰ καί δέν ἔδειξαν τήν πρέπουσαν στάσιν, ἄς δείξη ἡ Ἐκκλησία τήν δυνατήν ἐπιείκειαν αὐτῆς, μή παρορωμένης ὅμως καί τῆς σκοπιμότητος…". Τό γενικόν ἑπομένως συμπέρασμα τῆς ὅλης συζητήσεως συνοψίζεται ἐν τοῖς ἑξῆς: Ἀνατίθεται εἰς τήν Δ. Ἱεράν Σύνοδον ὅπως, λαμβάνουσα ὑπ' ὄψει τά λεχθέντα κατά τήν συνεδρίαν ταύτην, προβῆ εἰς τάς δεούσας συνεννοήσεις μετά τῆς Κυβερνήσεως, προσπαθοῦσα νά πείση αὐτήν ὅπως θελήση νά ἐφαρμόση πιστῶς τούς ἰσχύοντας ἐκκλησιαστικούς Νόμους, νά περιορίση τούς ἐκμεταλλευτάς Καρπαθάκην καί Βαρυκόπουλον καί τούς ἀκολουθοῦντας αὐτούς ρασοφόρους Ἁγιορείτας μοναχούς, ὁπότε ἡ Ἐκκλησία εἶναι διατεθειμένη ἴνα, κατόπιν ὑποβολῆς ἐγγράφου αἰτήσεως συγγνώμης, προβῆ εἰς τήν ἐφαρμογήν πάσης δυνατῆς οἰκονομίας καί ἐπιεικείας πρός τούς παλαιοημερολογίτας Ἀρχιερεῖς, συγκαλουμένης πρός τοῦτο τῆς Ἱεραρχίας ἐκτάκτως". (Αὐτόθι σελ. 2146-2149).
Ἐπολογίζων δέ ἐν τῆ ἰδία συνεδρία "ὁ Ἀθηνῶν" Χρυσόστομος Παπαδόπουλος καταλήγει:
"Τό γενικόν ἑπομένως συμπέρασμα τῆς ὅλης συζητήσεως συνοψίζεται ἐν τοῖς ἑξῆς: Ἀνατίθεται εἰς τήν Δ. Ἱεράν Σύνοδον ὅπως, λαμβάνουσα ὑπ' ὄψει τά λεχθέντα κατά τήν συνεδρίαν ταύτην, προβῆ εἰς τάς δεούσας συνεννοήσεις μετά τῆς Κυβερνήσεως, προσπαθοῦσα νά πείση αὐτήν ὅπως θελήση νά ἐφαρμόση πιστῶς τούς ἰσχύοντας ἐκκλησιαστικούς Νόμους, νά περιορίση τούς ἐκμεταλλευτάς Καρπαθάκην καί Βαρυκόπουλον καί τούς ἀκολουθοῦντας αὐτούς ρασοφόρους Ἁγιορείτας μοναχούς, ὁπότε ἡ Ἐκκλησία εἶναι διατεθειμένη ἴνα, κατόπιν ὑποβολῆς ἐγγράφου αἰτήσεως συγγνώμης, προβῆ εἰς τήν ἐφαρμογήν πάσης δυνατῆς οἰκονομίας καί ἐπιεικείας πρός τούς παλαιοημερολογίτας Ἀρχιερεῖς, συγκαλουμένης πρός τοῦτο τῆς Ἱεραρχίας ἐκτάκτως". (Αὐτόθι).